De Paap van gramschap_Letterkunde_Uitgeverij_Drukwerk_Journalistiek

Onder de titel De paap van gramschap publiceerde Ronald Peeters in 1992 zijn encyclopedisch overzicht van ‘Vier eeuwen schrijven en drukken in Tilburg’ (Boekhandel Gianotten). In 2014 besloten Peeters en Ed Schilders dit boek te digitaliseren en op basis daarvan een gelijknamige website te starten met uitbreidingen en aanvullingen.

De titel is ontleend aan een geschrift van dominee Paulus Arleboutius: Cort Verhaal van het Gedenk-waardigste, 't welk is gepasseert omtrent mynen Dienst tot Tilborgh. A^o 1633. Het verhaalt de avonturen die hij beleefde als predikant van Tilburg in 1633 en 1634. Nadat de Staten-Generaal na de inname van 's-Hertogenbosch in 1629 in die stad een gereformeerde kerk hadden gesticht, werd ook gepoogd de gehele Meierij aan de reformatie te onderwerpen. Toen Arleboutius op 7 augustus 1633 te Tilburg arriveerde, werd hij beschermd door de hoogschout met ongeveer 200 ruiters. De kerkdeur, die op slot zat, werd opengebroken. De Tilburgse katholieken waren hun kerk kwijt. Daarna heeft hij de kerkdeur moeten dichtspijkeren om te voorkomen dat de katholieken weer bezit van de kerk zouden nemen.

Augustinus Wichmans was op dat moment pastoor van Tilburg. De woorden die Wichmans sprak bij een confrontatie met Arleboutius zijn alleen bekend in de weergave van Arleboutius:

‘...en ik [Arleboutius] stont alleen onder dien hoop [katholieken], als onder rasende Wolven: nogtans en deeden sy my niet quaats, hoewel de Paap [Wichmans] van Gramschap raasde [...] so hief hy sijn vuyst op, seggende, dat hy my slaan soude, so sijn handen niet te hylig waaren...’

Website De paap van gramschap werd op 1 november 2015 gepubliceerd als onderdeel van website Cultureel Brabant (www.cubra.nl).

Publiciteit - archief Paap van gramschap

Tekst van dominee Arleboutius over Wichmans

Pabo Print
Op 18 oktober 1846 kregen de Fraters van Tilburg de beschikking over een drukpers en allerlei apparatuur voor een kleine binderij. Toen ontstond de Drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis. In 1959 werd de naam van deze drukkerij gewijzigd in Uitgeverij Zwijsen, die in 1982 weer werd opgesplitst in de onder de Zwijsen Holding ressorterende werkmaatschappijen: de Uitgeverij Zwijsen, de drukkerij Pabo Print en het distributiecentrum Collie Boek. De drukkerij werd een gewone handelsdrukkerij. Pabo Print verhuisde in 1990 uit het gebouw aan de Gasthuisring, waar deze oudste drukkerij van Tilburg meer dan 140 jaar gevestigd was geweest. Het bedrijf is met meer dan zeventig werknemers, een van de grootste drukkerijen van Tilburg. Het is gevestigd aan de Kapitein Hatterasstraat 46.

Oude letterkasten van RKJW en Pabo Print, tegenwoordig in collectie Stadsmuseum Tilburg - foto Ronald Peeters
Joos van Vugt, 'Roomsche kleur in 't werk. Een korte geschiedenis van de Drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis (RKJW)', in: Kennis en Deugd, Nijmegen, 1991, p. 35-53.
juli 2002 In april 1992 verkochten de Fraters van Tilburg de aandelen van Pabo Print aan de directie en het collectief van 72 medewerkers, waardoor de fraters na 147 jaar uit hun drukkerij stapten (zie: HN van 14-4-1992). In juni 1998 neemt de inmiddels in naam veranderde Pabo Prestige de Drukkerij Van Loon over (zie: BD van 11-6-1998). In maart 2001 ging Pabo Prestige failliet. Het was het enige Nederlandse bedrijf dat de productie van kartonnen kinderboeken in haar pakket had. De moordende internationale concurrentie in de groot-offset voor ondermeer de productie van die kartonnen kinderboeken, speelde het bedrijf al jaren parten. Het werd overgenomen door PlantijnCasparie Holding (zie: BD van 20-2, 23-2 en 9-3-2001). In 2002 sloot PlantijnCasparie de vestiging Tilburg (zie: BD van 25-1-2002).

Paijmans, Sjef (juli 2015)

Sjef Paijmans werd op 12 juli 1919 geboren. Tot 1960 woonde hij in Oisterwijk, eerst bij zijn ouders op de Suisendijk en het Klompven. Na zijn huwelijk in 1947 woonde hij korte tijd op de Blokhut bij de Hondsberg, daarna tot 1960 op de Posthoorn vlakbij het kasteeltje 'De Nemelaer'. In de zeventiger en tachtiger jaren heeft hij zijn hele levensgeschiedenis op schrift gesteld. Een deel daarvan, is gepubliceerd op website CuBra. Sjef Paijmans is op 23 oktober 2006 op 87-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Nistertal.

http://www.cubra.nl/paijmans/welcome.htm

Palier, Boekdrukkers J. en H. en Charles

Bron: internet 2015

Boekdrukkers J. en H. Palier, Grote Markt 's-Hertogenbosch, drukten in 1778 Verdeeling, Splitsing en Bereening van de Tienden, door het Gemeene land, Het Kapittel van St. Pieter te Hilvarenbeek; en de Abdye of Conventuaalen van Tongerlo, Over de Heerlykheid of Parochie van Tilborg geheven wordende: Gedaan ende geformeert in het Jaar 1778, waarvan nog twee exemplaren aanwezig zijn in de bibliotheek van het Gemeentearchief Tilburg.

Hendrik Palier en Zoon drukten in 1816 het Reglement voor de regering der Stad Tilburg. We kennen een exemplaar in de bibliotheek van het Gemeentearchief Tilburg en een in de Brabant-collectie van de KUB.

Zeer zeldzaam zijn de twee treurdichten die de tussen 1684 en 1732 in Tilburg wonende dominee Johannes Ulaeus in respectievelijk 1716 en 1717 schreef naar aanleiding van de dood van kolonel Philippe Claude de Saint Amant en zijn vrouw Elisabeth de Claer. Ze zijn door Charles Palier in 's-Hertogenbosch gedrukt. In de bibliotheek van het British Museum te Londen wordt nog een exemplaar van deze gedrukte gedichten bewaard.
Charles Palier, vader van bovengenoemde Hendrik en grootvader van Jacobus, was in het Franse Bergerac (Dordogne) geboren, en vluchtte in 1688 uit Metz naar 's-Hertogenbosch waar hij een drukkerij en boekhandel dreef.

Regionaal Archief Tilburg

British Library, Londen

Brabant Collectie

GAT, Oud-Administratief Archief 1810-1907, inv. nr. 264;

• Bibliotheek, cat. nrs. 2116 en 2116A;

• KUB, Brabant-collectie M 18 J 8;

• A.J.A. van Loon, 'De huizinge Moerenburg en haar bewoners II (1648-1750)', in: De Lindeboom, V, Tilburg, 1981, p. 119-157;

• Ch. C.V. Verreyt, 'De boekdrukkers Palier te 's-Hertogenbosch, in: Taxandria, jrg. 13, 1906, p. 189-193, 210-219 en 323-324.

Pamelen, Frank van

Foto: Jan Stads, 2008

Frank van Pamelen, geboren te Terneuzen in 1965, is dichter, columnist, cabaretier en tekstschrijver. Hij kwam in 1983 naar Tilburg, waar hij letteren studeerde aan de voorloper van de Universiteit van Tilburg. In 1989 startte hij met het cabaretgezelschap Balkenbrij en vanaf 1991 trad hij solo op. In 1992 behaalde hij de eindronde van Camaretten. In 1995 won hij de publieksprijs van het Amsterdams Kleinkunst Festival en in 1997 werd hij tekstschrijver voor het KRO-radioprogramma Theater van het Sentiment, waarvoor hij in 2001 de Zilveren Reissmicrofoon won. Vanaf 2000 schreef Van Pamelen sketches voor het KRO-televisieprogramma Ook Dat Nog en verzen voor het NCRV-radioprogramma Nachtlicht. Van 2005 tot 2007 was hij een van de opvolgers van Ivo de Wijs bij het radioprogramma Vroege Vogels. Hij publiceerde ook talloze gedichten en verzen in onder meer universiteitsblad Univers, het Brabants Dagblad, Trouw en nrc.next. Daarnaast publiceerde hij verzamelbundels, theaterteksten en kinderboeken. Van 2007 tot 2009 was Frank van Pamelen Stadsdichter van Tilburg. De gedichten die hij als Stadsdichter schreef, verschenen in de bundel Tilburg tintelt. Stadsdichter 2007-2009 (teleXpress, 2009).
Verder verschenen van hem: Min 9 en Min 10 (1998, teksten uit zijn theaterprogramma's), Dat Lijkt Warempel Sandelhout (2003, Gedichten en liedteksten), De Generaalpardondemocratie (Poëzie Politiek 1999-2004; Vijf jaar wekelijkse actuele politieke gedichten in Trouw), Zuster Mieke (2005, Doktersroman in veertig verzen; coauteurs: Kees Torn, Driek van Wissen en Ivo de Wijs), Ikea en Andere Verzen (2008. Gedichten en liedteksten) en Elvis Presley en de Raadselachtige Snorrenepidemie. De geheime geschiedenis van Tilburg (2008. Onder auspiciën van prof. F.E.J. van Saemen. Coauteurs: Jace van de Ven en Ed Schilders).
Hij schreef talloze kinderboeken: Het Dierenfeest van Fiep Westendorp (CPNB, Het Prentenboekje van de Kinderboekenweek 2006), Leesleeuwboek (2007), Lotje Snotje (2007), Het Geheim van het Spookrijm (Co-auteurs: Hans Kuyper, Martine Letterie en Wieke van Oordt, 2008), Spaai Redt De Wereld: Deel 1: Het Gifbos (2008), Lezen Wat De Pot Schaft (2009, Zesentwintig Tilburgse kinderboekenschrijvers en -illustratoren met smakelijke verhalen en gedichten), Het Geheim van de Schatrovers (2009), Het vervolg op Het Gifbos (2009), Spaai Redt De Wereld: Deel 2: Dierendieven (2009), Het verborgen tekenteken (2010), Het vervolg op Het Gifbos. en Dierendieven (2010), Spaai Redt De Wereld (2010), Het Geheim Van de Verdwenen Kinderen (2011), Wedstrijdboek (2011), Peper (2011), Kinderversjes voor de kernen 4, 5 en 6 (2011), Mijn boek is zoek (2011), Het vervolg op Het Gifbos. Dierendieven en Zwarter dan Cola (2011), Spaai Redt De Wereld (2011), Gezocht: Vriendinnen (2012), Waarom zit mijn haar zo raar? (2012), Vloep! (2012), De Zin van de Ommezijde (2012), Uitnodiging: Knalfeest! (2013), Dertien! (2013) met Illustraties van zijn dochter Pien van Pamelen (13).
Encyclopedie van Tilburg (2008), p. 371; www.frankvanpamelen.nl

Ronald Peeters & Ed Schilders

Gedicht ter gelegenheid van de boekenmarkt Boeken rond het paleis, 30 augustus 2008.

De wraak van Vondel, literaire thriller. Ambo|Anthos, Amsterdam 2015.

Panhuijsen, Jos

Foto: Lectuur Repertorium

Josephus Lambertus Antonius Panhuijsen werd op 13 mei 1900 op Piusplein 8 te Tilburg geboren, als zoon van agentuurhandelaar J.G.A. Panhuijsen en Th.C. Heerkens. Jos Panhuijsen was aanvankelijk onderwijzer. Tijdens zijn studie aan de R.K. Leergangen werd hij voorzitter van de studentenvereniging St. Leonardus. Later werd hij kunstredacteur van het katholieke Het Binnenhof in 's-Gravenhage, waar hij ook na zijn pensionering in 1965 is blijven wonen. Pierre H. Dubois schreef over Panhuijsen in zijn periode bij Het Binnenhof in zijn boek Een soort van geluk (Amsterdam, 1989, p. 38-40).

Panhuijsen behoorde tot de katholieke groep schrijvers rond de tijdschriften Roeping en De Gemeenschap, schreef gedichten in het Tilburgse tijdschrift Wij (1927), essays en romans. Tot zijn eerste boeken behoort Zee (Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar N.V., 1938). Pas na 1954 begon hij als romanschrijver naam te maken met romans als Leven alleen is niet genoeg ('s-Gravenhage, Stols, 1954), Iedereen weet het beter ('s-Gravenhage, Stols, 1955), Gewoon bespottelijk (1956), Wandel niet in water ('s-Gravenhage, Stols, 1957), Ik kom niet terug ('s-Gravenhage, Stols, 1958) en vooral De pornograaf ('s-Gravenhage, Stols, 1961). Op tachtigjarige leeftijd publiceerde hij nog een roman, die hij wellicht als pendant van De pornograaf, De lof der kuisheid (Amsterdam, Elsevier/Manteau, 1980) noemde.
GAT, Bevolkingsregisters 1900/1910, deel 41 fol. 156; 1910/1920, deel 38 fol. 120; 1921/1939, gezinskaart 38/120;

• Anton van Duinkerken, Brabantse herinneringen, Utrecht, 1964, 3e druk 1979, p. 299;

• H.J.M.F. Lodewick, W.A.M. de Moor en K. Nieuwenhuijzen, Ik probeer mijn pen. Atlas van de Nederlandse letterkunde, Amsterdam, 1979, p. 157 en 161;

• Willem van Toorn (red.), Querido's letterkundige reisgids van Nederland, Amsterdam, 1982, p. 561-562 (door Carel Swinkels).

Jos Panhuijsen overleed op 21 januari 1986.
Ronald Peeters

Passier OCr, Tarcisius (26 mei 2015)

Bron: Lectuur Repertorium

Tarcisius Passier is de kloosternaam van de cisterciënzer monnik (trappisten) Christianus Bernardus Antonius Passier, geboren in Tilburg in op 10 maart 1900. Zijn kloosterleven speelde zich af in de abdij vanAchel – de Achelse Kluis – en daar schreef hij circa veertig jeugdboeken, vrijwel allemaal uitgegeven door de kloosterorde. Zijn kloosternaam verwijst naar de heilige kindmartelaar Tarcisius. Het motief van het kind dat zijn leven geeft voor het ware (katholieke) geloof bepaalt de inhoud van veel van zijn werken. Een tweede motief in zijn vertellingen is van propagandistische aard: het bevorderen van klooster- en missieroepingen, in het bijzonder in China en Japan. Passier overleed op 2 april 1957, en is begraven op het kloosterkerhof van de Achelse kluis.

Het lijkt er sterk op dat het werk van Tarcisius Passier een gewaardeerde 'eenmanszaak' is geweest. Hoewel hij nooit zelf in de Aziatische missie is geweest, voelde hij zich geroepen de aldaar geldende omstandigheden -- onderdrukking van het katholicisme -- te boek te stellen. Waarschijnlijk was hij door zijn orde 'vrijgesteld' om zijn boeken te schrijven. De uitgaven daarvan verschenen onder het imprint 'Sinite parvulos', refererend aan de bijbelpassus 'Laat de kinderen tot mij komen'. Onder de naam 'China Missiebond' deed hij aan fondswerving, onder andere door donateurs te belonen met koperen penningen.

Mondelinge mededelingen van broeder G* van de Achelse Kluis; Abdijleven (tegenwoordig De Kluis), 1957, 1ste jaargang, nummer 4, pagina 15.

Bibliografie uit WorldCat

Bron: internet boekhandelsites 2015

Knipselmap met recensies

Paulussen, Gé

Gé Paulussen, geboren op 4 november 1951 te Riel, was semi-prof voetballer, studeerde culturele antropologie in Nijmegen, was disc-jockey, werkte mee aan een onderzoek in Australië bij de Aboriginal bevolking en debuteerde als dichter in 1983 in Cafécahier no. 1 van de Stichting Leopold. In maart 1984 verscheen zijn gedichtenbundel Nacultuur (Tilburg, Boekhandel Gianotten).
Op 3 november 1985 vierde de Tilburgse dichter Gé Paulussen op een merkwaardige manier zijn verjaardag. Er vond toen rondom zijn persoon in het gebouw van de Stichting Welzijn Surinamers aan het Wilhelminapark 56 een grote culturele manifestatie plaats. De deelnemende musici en dichters deden geheel belangeloos mee om geld in te zamelen om de nieuwe gedichtenbundel van Gé Paulussen te kunnen financieren. Deze zou door de Stichting Elisa worden uitgegeven, een stichting die hijzelf in het leven had geroepen met als doel activiteiten te ontplooien die geïnspireerd zijn door en raken aan antropologische - universele - wetenschappen, kunst en aspecten van samenlevingsontwikkeling.
Met vrienden bezit hij een café in Nijmegen.
Stadsnieuws van 30-10-1985; Cafécahier no. 1, Tilburg, Stichting J.H. Leopold, 1983.

Peeters, Ronald

Ronald Peeters. Foto: Jan Stads

Ronald Peeters, de auteur van dit boek De Paap van Gramschap. Vier eeuwen schrijven en drukken in Tilburg (Tilburg, Boekhandel Gianotten, 1992), werd op 13 januari 1953 te Goirle ('De Bocht') geboren, en ging kort daarna in Tilburg wonen. Hij studeerde aan de Rijksarchiefschool te Utrecht en is sinds 1975 werkzaam bij het Gemeentearchief Tilburg, thans als coördinator dienstverlening. Vanaf 1970 publiceerde hij vele tientallen artikelen, brochures en boeken op locaal-historisch, archeologisch en kunsthistorisch gebied. Artikelen van zijn hand verschenen in Actum Tilliburgis, voorheen Historische Bijdragen, uitgave van de Heemkundekring Tilborch (waarvan hij van 1972 tot 1976 redacteur was), Brabants Heem, Argie, Mensen van vroeger, De Lindeboom, jaarboek van het Gemeentearchief Tilburg (redacteur van 1979 tot 1987), Tilburg, tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur (sinds 1983 redacteur en mede-oprichter) en Tilburg Magazine (sinds de oprichting in 1990 redacteur).

Hij publiceerde (of was medesamensteller van) zes boeken in de serie 'De geschiedenis van Tilburg in foto's', uitgegeven door Boekhandel Gianotten te Tilburg, waarin ruim 3150 unieke Tilburgse foto's met toelichtende teksten werden uitgegeven: Deel I. Tilburg in beeld 1865-1945 (1979), II Tilburg in beeld 1945-1980 (1982), III Tilburg van boven 1900-1980 (1980), IV Tilburg 1940-1945. Jaren van verduistering door Frans Janse (1984), V De straten van Tilburg (1987) en VI Katholiek Tilburg in beeld samen met Ed Schilders (1990).

Voorts schreef hij Van Steenwech tot winkelstraat. 100 jaar Heuvelstraat (Tilburg, Gemeente Tilburg, 1981) en Koning Willem II en Tilburg (Tilburg, Juniorkamer Hart van Brabant, 1987), en deed hij (beeld)research voor vele honderden boeken en artikelen.
Hij was mede-samensteller van de boeken: J.A. Knip een neo-classicist uit Tilburg (met Lambert Tegenbosch, Tilburg, Rotary-club Tilburg-Oost, 1975), Ga er eens langs, zwerftocht door Tilburg (met J.N.T. van Albada, Tilburg, Gemeente Tilburg, 1975), Hildewaren Beke (Hilvarenbeek, Heemkundige Kring Hilvarenbeek, 1981), Textielfabrieken op briefhoofden 1866-1956 (met P.J.M. van Gorp, Tilburg, Nederlands Textielmuseum, 1981), C.J. Weijters, Scholen en schoolmeester in Tilburg 1532-1858 (bibliografie over C.J. Weijters, Tilburg, Boekhandel Gianotten, 1981), Tilburg mag gezien worden. Wandeling door het centrum (met Kees Tanis, Tilburg, Streek VVV Hart van Brabant, 1982), Brabant Historisch Locaal (bundel voor dr. H.A.M. Ruhe, Hapert, De Kempen, 1984), Op dokters advies (met dr. Michel en Grood en Cees Robben, Tilburg, Het Nederlandse Rode Kruis Afd. Tilburg, 1985), Inventaris van de archieven van de heerlijkheid Hilvarenbeek (met J. van Gils, Oisterwijk, Streekarchivariaat Oisterwijk, 1988), De familie Knip. Drie generaties kunstenaars uit Noord-Brabant (met Fransje Kuyvenhoven, Zwolle, Waanders, 1988), Ed Schilders, Moordhoek (Tilburg, Boekhandel Gianotten, 1988), Het Gemeentearchief van Tilburg (met A.J.A. van Loon en G.J.W. Steijns, Tilburg, Gemeentearchief Tilburg, 1988) en Archeologie in Midden-Brabant (met François van den Dries en Niek Gielen, Tilburg, Gemeentearchief Tilburg, 1989).

juli 2001: Ronald Peeters is thans adjunct-directeur van het Regionaal Historisch Centrum Tilburg.
Boekuitgaven 1992: Jef van Gils en Ronald Peeters, Een eeuw Goirle 1870-1970 (Goirle, Boekhandel Soeters, 1992); (beeld)redacteur van Ach Lieve Tijd. De boeiende historie van Tilburg en de Tilburgers (Zwolle, Waanders, 1993-1995), Jef van Gils en Ronald Peeters, Hilvarenbeek en zijn kerkdorpen, Hilvarenbeek (Hilvarenbeek, Heemkundekring Hilvarenbeek en Diessen 'Ioannes Goropius Becanus', 1994), Bibliografisch overzicht van de dorpen Hilvarenbeek en Diessen met hun kerkdorpen Esbeek, Biest-Houtakker, Haghorst en Baarschot 1632-1995 (Hilvarenbeek, Heemkundekring Hilvarenbeek en Diessen 'Ioannes Goropius Becanus', 1995), Ronald Peeters en Jef van Gils, Tilburgers in beeld. De geschiedenis van Tilburg in foto's deel VII, (Tilburg, Boekhandel Gianotten, 1996), Henk van Doremalen m.m.v. Ronald Peeters, Bedrijvig Tilburg. Uit de archieven van Tilburgse bedrijven van 50 jaar en ouder (Tilburg, Stichting Oude Bedrijvenboek Tilburg, 1997), Henk van Doremalen m.m.v. Ronald Peeters, 50 jaar St. Jozefzorg. Terugblik in woord en beeld (Tilburg, Zorgcentrum Tilburg Zuid, 1998), Koning Willem II. Opperbevelhebber van het leger, ondernemer en grootgrondbezitter in Tilburg (Tilburg, Gemeente Tilburg, 1999), Ronald Peeters en Karel Tomeï, Tilburg, 'n beeld van een stad (Tilburg, Stads VVV Tilburg, 2000). In 2001 was hij beeldredacteur en deed hij de productie van Tilburg, stad met een levend verleden (Tilburg, RHC Tilburg, 2001).

13 juli 2015

Ronald Peeters is sinds 2004 hoofd Stadsmuseum Tilburg (2004-2007 in de dubbelfunctie van gemeentearchivaris Regionaal Archief Tilburg). Vanaf 2001 schreef hij de volgende boeken: Beeldredacteur van het standaardwerk Tilburg, stad met een levend verleden. De geschiedenis van Tilburg vanaf de steentijd tot en met de twintigste eeuw (2001), samen met Henk van Doremalen en Paul Spapens De vrienden van De Wil. Liber Amicorum voor Wil Sterenborg (2004), samen met Ed Schilders, Paul Spapens en Ton Wagemakers, Tilburg verzamelt ! (2004), samen met Ad de Beer Uitzinnige vreugde in een stad vol zorgen. De bevrijding van Tilburg (2004), samen met Cees van Raak, Stadslezen. Teksten op straat in Tilburg (2006), samen met Jeroen Ketelaars, Paul Spapens en Jan Stads Tilburg met hart en ziel (2007), samen met Ad van Liempt, Ad van den Oord, Rob Tempelaars en Ton Wagemakers Dit is om nooit meer te vergeten. Dagboek en brieven van Helga Deen 1943 (2007). Dit boek kende twee Duitse en een Italiaanse vertaling (2007-2009). Samen met Joep Eijkens, Jeroen Ketelaars, Ed Schilders, Paul Spapens, Jan Stads en Gerard Steijns, De historische canon van Tilburg in vijftig verhalen (2008), Samen met Henk van Doremalen, Jeroen Ketelaars en Rob van Putten (Red.), Bladeren door Tilburg. 25 jaar tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur (2008), samen met Henk van Doremalen, Siebrand Krul, en Jan Stads (red.) de beeldredactie van 18 deeltjes van De kleine geschiedenis van Tilburg (2008-2010), samen met prof. dr. H.F.J.M. van den Eerenbeemt en Henk van Doremalen Vincent van Gogh in Tilburg 1866-1868 2009), samen met Jeroen Ketelaars In Tilburgs bezit. Historische objecten uit de collectie van de gemeente Tilburg (2009), samen met André van Dongen Peerke Donders, een leven in brieven (2009), samen met Mitzi Peeters, Raccolta Pornografica. De verzameling erotische objecten van Ronald en Mitzi Peeters / Erotic objects from the collection of Ronald and Mitzi Peeters (bibliofiele uitgave Tilburg, Uitgeverij Code X, 2010), Een Tilburgse kaart nader bekeken. De manuscriptkaart van de heerlijkheid Tilburg en Goirle door Diederik Zijnen uit 1760 (2011), samen met Gerard Steijns, Een rondgang door het Paleis-Raadhuis. Koning Willem II, stadsbestuur Tilburg, Vincent van Gogh (2012), samen met Ed Schilders 'k zie oe daor zo gèère ligge... Tilburgse stadsgezichten van Cees Robben. Tilburgs Prentebuukske deel 11 (2012), samen met Ed Schilders De schonste taol van't laand. De mooiste Tilburgse woorden (2013), samen met Ed Schilders (red.), De kapel op de Hasselt. Een bloemlezing uit het werk van 40 Tilburgse auteurs (2013), Tilburg in kleur 1900-1930. De mooiste ingekleurde ansichtkaarten (2014).

30 september 2019

Textielerfgoed in Tilburg. Drie wandelroutes, samen met Rob van Putten, Petra Robben en Jan van Oevelen (2016); Tilburgse textiel in beeld, samen met Ton Wagemakers (2016); Koning Willem-Alexander ziet Abraham in Tilburg, 27 april 2017, redactie samen met Ed Schilders (2017); De Hasselt, en dorp apart (2017); Broekhoven tussen Piushaven en Leij (2018); Kloosterfietsroute Tilburg (2018); In de Brabantse voetsporen van Vincent van Gogh. Landschap, boerenleven en thuiswevers gefotografeerd van 1865-1920, samen met Emy Thorissen (2018); Wandering through Vincent van Gogh’s Brabant. Landscape, farming life and artisan weavers photographed 1865-1920, samen met Emy Thorissen ( 2018); Tilburg toen en nu. Hoe een stad verandert, samen met Han van Meegeren (2018); Tilburgse textiel in 50 verhalen, een stalenboek, samen met Ton Wagemakers (2019); Jeruzalem, Koningshoeven en Armhoefse Akkers (2019); Vincent van Gogh route Tilburg. Een wandeling met Vincent door Korvel en de binnenstad (2019); Korvel, Oerle en Berkdijk (2019).

9 juli 2022

Van Wuustwezel tot Canton. Stamboom en kroniek van de familie Peeters 1730-2019 (2019); Korvel Vooruit 100 jaar. Een eeuw wijk- en ondernemersvereniging, 1919-2019 (2020); Zorgvlied, De Reit en De Blaak (2020); Koning Willem II en Tilburg. Een wandeling en meer (2021); Tussen Goirke, Hoefstraat, Groeseind en Veldhoven (2021); De ‘Tilburgsche mijmeringen’ van Elise van Calcar. Een romanschrijfster, pedagoge en feministe bezoekt Tilburg in 1850 (2022).

Van Wuustwezel tot Canton. Stamboom en kroniek van de familie Peeters 1730-2019 (2019)

Korvel Vooruit 100 jaar. Een eeuw wijk- en ondernemersvereniging, 1919-2019 (2020)

Zorgvlied, De Reit en De Blaak (2020).

De ‘Tilburgsche mijmeringen’ van Elise van Calcar. Een romanschrijfster, pedagoge en feministe bezoekt Tilburg in 1850 (2022).

Geïllustreerde bibliografie Ronald Peeters 2022

Ronald Peeters

Ronald Peeters (rechts) en Ed Schilders signeren het boek Katholiek Tilburg in Beeld bij Boekhandel Gianotten

Ronald en Mitzi Peeters, Raccolta Pornografica. De verzameling erotische objecten van Ronald en Mitzi Peeters / Erotic objects from the collection of Ronald and Mitzi Peeters (Tilburg, Uitgeverij Code X, 2010), Bibliofiele uitgave, oplage 100 ex., 116 pag. en 80 pag. Japans gebonden. ISBN 978 90 78233 10 7. Fotografie Jan Stads, vormgeving Hans Lodewijkx.

Ronald Peeters, Rob van Putten, Petra Robben en Jan van Oevelen, Textielerfgoed in Tilburg. Drie wandelroutes (Tilburg, Stadsmuseum Tilburg, 2016), Stadsmuseum Tilburg Cahier 18, 96 blz., ISBN/EAN: 978-90-77643-18-1.

Ronald Peeters en Ton Wagemakers, Tilburgse textiel in beeld (Tilburg, Gianotten Printed Media, 2016), 240 blz., geb., ISBN/EAN 978-90-6663-078-9.

Ronald Peeters en Ed Schilders (red.), Koning Willem-Alexander ziet Abraham in Tilburg, 27 april 2017 (Tilburg, Gianotten Printed Media BV / Marketing Tilburg, 2017), ISBN/EAN: 978-90-6663-082-3.

Ronald Peeters, m.m.v. Ed Schilders en Krelis Swaans, De Hasselt, en dorp apart (Tilburg, Gianotten Printed Media, 2017), In Tilburg, deel 17, 144 blz., ISBN/EAN: 978-90-6663-086-4.

Ronald Peeters, Broekhoven tussen Piushaven en Leij (Tilburg, Gianotten Printed Media, 2018), In Tilburg, deel 18, 192 blz., ISBN/EAN: 978-90-6663-088-8.

Ronald Peeters, m.m.v. Kees Cools, Jeruzalem, Koningshoeven en Armhoefse Akkers (Tilburg, Gianotten Printed Media, 2019), In Tilburg, deel 22, 192 blz., ISBN/EAN 978-90-6663-096-3.

Ronald Peeters, m.m.v. Rien van den Berg, Korvel, Oerle en Berkdijk (Tilburg, Gianotten Printed Media, 2019), In Tilburg, deel 23, 192 blz., ISBN/EAN ISBN 978-90-6663-097-0.

Ronald Peeters en Emy Thorissen, In de Brabantse voetsporen van Vincent van Gogh. Landschap, boerenleven en thuiswevers gefotografeerd van 1865-1920 (Tilburg, Gianotten Printed Media / Brabant-Collectie, Tilburg University, 2018), 128 blz., geb., ISBN/EAN: 978-90-663-090-1.

Ronald Peeters en Emy Thorissen, Wandering through Vincent van Gogh’s Brabant. Landscape, farming life and artisan weavers photographed 1865-1920 (Tilburg, Gianotten Printed Media / Brabant-Collectie, Tilburg University, 2018), 128 blz., geb., ISBN/EAN: 978-90-6663-091-8.

Ronald Peeters, Vincent van Gogh route Tilburg. Een wandeling met Vincent door Korvel en de binnenstad (Tilburg, Linten Korvel-Besterd, 2019), 64 blz.

Ronald Peeters en Han van Meegeren, Tilburg toen en nu. Hoe een stad verandert (Tilburg, Gianotten Printed Media, 2018), In Tilburg, deel 20, 156 blz.; ISBN/EAN: 978-90-6663-094-9.

Ton Wagemakers en Ronald Peeters, Tilburgse textiel in 50 verhalen, een stalenboek (Tilburg, Gianotten Printed Media, 2019), In Tilburg, deel 21, 132 blz., ISBN/EAN 978-90-6663-095-6.

5 december 2021

Ronald Peeters over Trottoirpoëzie in Tilburg

Ronald Peeters over F.C. Donders (Tilburg, Tijdschrift, 2000)

Ronald Peeters over Sjef van Dongen (Tilburg, Tijdschrift, 2000)

Ronald Peeters over Gerard van Spaendonck (Tilburg Tijdschrift 2000)

Ronald Peeters over Tilburgse drukken in de 18de eeuw (Vieweg)

Ronald Peeters over een miniatuurportret van koning Lodewijk Napoleon

Peeters, Ronald - Over de Lindeboom (Tilburg, Tijdschrift 1993)

Peeters, Ronald & Henk van Doremalen - Van Gogh in Tilburg (Tilburg, Tijdschrift, 1990)

Peeters, Ronald - De eerste foto's in Tilburg gemaakt (Tilburg, Tijdschrift, 2013)

Peeters, Ronald - Tilburgse boekencuriosa (Tilburg, Tijdschrift, 1994)

Ronald Peeters, drie bijdragen aan de internetpresentatie van de 'Rijmkroniek van Tilburg, het hart van Brabant' uit 1946 op CUBRA (Cultureel Brabant), namelijk: 'Een bijzonder huldeblijk', 'Jan C.A.M. van de Mortel (1880-1947)' en 'Anton Eijkens'. KLIK HIER

Naar het begin van de pagina

Inhoud De paap van gramschap

CuBra Home

Peeters M.S.C., p. Simon

Simon Henricus Peeters werd geboren te Venray op 23 oktober 1860. Hij studeerde aan het gymnasium van de paters van het H. Hart in het Franse Chézal-Benoît en daarna te Rome. In 1884 werd hij tot priester gewijd. Hij was oud-professor en overste van het Missiehuis aan de Bredaseweg en de eerste Nederlandse missionaris van het Heilig Hart. Hij ging in 1908 met de eerste caravaan naar de missie van Surigao in de Filippijnen.
Pater Simon Peeters schreef onder andere in 1907 het gedenkboek Het Missiehuis te Tilburg 1882-1907 (Tilburg, 1907), in 1922 het boek Korte levensschets van den eerw. Pater Henri Rutten, den marteldood gestorven als missionaris te Nacharunep, in de Baininger Bergen, N. Pommeren 14 augustus 1904 (Arnhem, 1922) en hij vertaalde in 1934 een toneelstuk van Jan Vuysters in het Frans: La tragédie de Ste. Helena. Hij overleed op 13 november 1941 in het Limburgse Stein.

Regionaal Archief Tilburg (links) & Ronald Peeters

R.K. 'Wie is dat ?', Leiden, z.j. (ca. 1925), p. 102.

Pelt, Ineke van (7 november 2015)

Ineke van Pelt; foto: Josefien Wolters

Ineke van Pelt werd op 21 april 1953 in Tilburg geboren. Zij heeft daar aan de Oude Dijk de MULO en de Pedagogische Academie gevolgd waar ze haar HAVO-diploma behaalde. Toen ze eind dertig was heeft ze het avond-VWO gevolgd aan het St.-Odulphuslyceum om vervolgens aan de Katholieke Universiteit Brabant filosofie te studeren. In Amsterdam heeft ze haar certificaat Filosofische Praktijk behaald. Ze geeft cursussen filosofie bij de Bibliotheek Midden Brabant in Tilburg en in hotel Val Sinestra in Zwitserland.

In 2010 verscheen haar eerste boek Denkend aan Anna-Lisa (uitgever P. Quist), en in 2011 deed zij samen met fotograaf Josefien Wolters een onderzoek naar de verhoudingen tussen Tilburg en Breda, wat resulteerde in Culturele Derby Tilburg-Breda (Gianotten Printed Media). In 2012 verscheen de roman Niet alle bijen maken honing (uitgever Twin Media) met als filosofisch thema: mag je kiezen voor je eigen geluk als dit ten koste gaat van de ander. In 2014 kreeg ze de opdracht een biografie te schrijven over de Rijense leerlooier Gerrit Coremans (Gianotten Printed Media, fotografie Josefien Wolters). Ze kreeg een eervolle vermelding van de VVV in samenwerking met Vincents Tekenlokaal voor haar essay Brief aan Theo (van Gogh).

Door haar interesse voor Vincent van Gogh besloot ze zijn persoonlijkheid te gebruiken voor de hoofdpersoon in Tegendraads, een Tilburgse roman (Gianotten Printed Media, 2015). Deze roman speelt zich hoofdzakelijk af tegen het decor van Tilburg in de twintigste eeuw, en wordt naast de fictieve hoofdpersonen bevolkt door veel historische Tilburgse karakters. Met Tegendraads sluit Ineke van Pelt aan bij de kleine maar interssante traditie van Tilburgse romans, zoals Bij ons op den Heuvel van Ed. de Nève, en de romans van Jan Horsten en Wim Hornman.

Ineke van Pelt.

Ineke van Pelt

Pelt, Wil(ly) van (juli 2015)

CuBra

Wil van Pelt werd op 7 juni 1944 geboren in Breda. Op elfjarige leeftijd verhuisde het gezin naar Tilburg, en volgde hij daar de ambachtsschool waar hij werd opgeleid tot timmerman. Naast zijn beroepsleven ontwikkelde hij zich tot houtsnijder, en op latere leeftijd heeft hij zijn zeer lezenswaardige herinneringen te boek gesteld en gepubliceerd op website CuBra onder de titel Brabant’s knipoog uit het verleden.

http://www.cubra.nl/willyvanpelt/welcome.htm

Persclub/Communicatieclub Bourgondië

Persclub Bourgondië werd op 17 september 1982 opgericht door oud-chef-redacteur van Het Nieuwsblad van het Zuiden Pierre Claessens (1921-1988). De Persclub heeft leden die beroepsmatig bepalend werkzaam zijn of zijn geweest in de publiciteit. In 1991 werd de naam gewijzigd in Communicatieclub Bourgondië en tegelijk werd de opzet wat breder: een trefpunt voor iedereen die met communicatie van doen heeft. Onder de leden telt/telde men een twintigtal auteurs en uitgevers die in dit boek genoemd worden. In de Persclub zijn vele nieuwe Tilburgse boeken gepresenteerd. Het door Pierre Claessens bedachte idee om een grootse Tilburgse Revue te maken, kreeg binnen de persclub een breed draagvlak van medewerkers. De eerste Tilburgse Revue Kannen & Kruiken, geschreven door de leden Ed Schilders, Marc Taminiau, Jace van de Ven en Ad Vinken, ging in 1986 bij het 25-jarig bestaan van Schouwburg Tilburg in première. Het was het begin van een tweejaarlijks terugkerende Tilburgse Revue.

Ronald Peeters

Pessers, Johannes Peter

Johannes Peter Pessers werd op 14 oktober 1756 te Tilburg geboren. Hij was koopman en lakenfabrikant. Pessers was van 1795-1797 als schepen lid van de Tilburgse municipaliteit en van 1797-1798 representant voor het district Steenbergen in de 2e Nationale Vergadering. Bij de verkiezing van een representant voor het district Tilburg in de Nationale Vergadering waren onregelmatigheden geconstateerd. De uitslag werd nietig verklaard en er vond op 1 januari 1798 een herverkiezing plaats. Deze zaak was voor Pessers aanleiding om het pamflet Aan de Braave Burgers van Tilburg te schrijven. Willebrord Dams werd uiteindelijk gekozen. Johannes Pessers overleed op 20 september 1813 te 's-Hertogenbosch.

J.H. van Mosselveld, 'De magistraat van Tilburg in de Franse tijd', in: Van heidorp tot industriestad, Tilburg, 1955, p. 137-176;

• GAT, Oud-Administratief Archief, inv. nr. 1140.

Regionaal Archief Tilburg

Grotere weergave

Peters, fr. Caesario (25 mei 2015)

Fraters van Tilburg

Hubertus (Huubke) Fredericus Johannes Peters werd op 30 oktober 1911 geboren in Tilburg. Zijn opleiding krijgt hij aan het R.K. Gymnasium in de Lange Nieuwstraat en de Kweekschool St.-Stanislaus. Zijn herinneringen daaraan heeft hij op zeer lezenswaardige wijze vastgelegd in zijn bijdrage ‘De voorbereiding in de diaspora’ (In de voortuin, Tilburg, R.K. Jongensweeshuis, 1950) onder de naam Huubke Peters. Als frater van Tilburg werkte hij vanaf 1930 als onderwijzer in Utrecht, Reusel, Tilburg, en Oss. Vanaf 1957 is hij hoofdredacteur van De Engelbewaarder en schrijft hij voor de jeugdtijdschriften Gulden Wiek en Vandaag.

Caesario Peters schreef gedichten maar de enige bundeling daarvan, Het open venster, verspreidde hij slechts in kleine kring. Zijn bibliografie bestaat voor een groot deel uit beschrijvingen van missiegebieden waar de fraters van Tilburg werkzaam waren maar hij heeft ook enige werkjes voor de jeugd op zijn naam staan onder de schuilnaam Cesare Peters: Jonge wolven sluipen door de rimboe (Tilburg: Drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis, 1948, de ‘wolven’ zijn padvinders), en het tweedelige Harlekijntje (Tilburg, Drukkerij R.K. Jongensweeshuis, 1950) een vrij uniek experiment omdat alle zelfstandige naamwoorden daarin vervangen zijn door tekeningen.

Frater Caesario Peters overleed in 1993 in het moederhuis in Tilburg.

Ed Schilders

Tekening van 'fr. v.' bij de herinneringen van Caesario Peters aan het R.K. Gymnasium. Bron: In de Voortuin (Tilburg, RK Jongensweeshuis, 1950).

Bijdragen onder pseudoniem Cesare Peters aan De Engelbewaarder

In de editie van De Engelbewaarder voor de laagste schoolklassen creëerde Peters in 1948 de kabouterfiguur Klabotskie.

Een aflevering van 'Harlekijntje' in De Engelbewaarder voor de jongste lezertjes, 1948, waarin woorden vervangen zijn door tekeningetjes.

Bibliografie uit WorldCat

- Tom Tacken over Caesario Peters

- Caesario Peters: 'De voorbereiding in de diaspora'

- Peters, Caesario - Over drukker Bartje Luijten

- Peters, Caesario - Over frater Joseph Reijnders

Pijnenburg, Jan (4 mei 2015)

Bron: De Kanonbal

Johannes Baptist Norbertus (Jan) Pijnenburg [eigenlijk Pijnenborg] (Tilburg 15-2-1906 - Tilburg 2-12-1979) was tussen 1929 en 1940 een befaamd baanwielrenner. Door zijn vermogen om te versnellen kreeg hij in de pers de bijnaam 'boule' of 'boulet de canon', in het Tilburgs overgenomen als 'kanonbal' Pijnenburg of kortweg als 'de kanonbal'. Hij reed tientallen zesdaagsen in Europa en de Verenigde Staten en won er vele. Hij was vele malen Kampioen van Nederland op de onderdelen sprint en achtervolging. In 1934 reed hij het wereldrecord op de vijf kilometer in 6.18,6. Zijn huwelijk in datzelfde jaar in Tilburg was een media-event van de eerste orde dat op film is vastgelegd. Zijn wielercarrière kwam ten einde door de Tweede Wereldoorlog: Pijnenburg weigerde te fietsen voor de Duitse bezetter. Na de oorlog bleef hij een bekende Tilburger, die in het centrum een hotel bestierde en later een populaire snackbar. Tilburgse bronnen herinneren er graag aan hoe Jan Pijnenburg als kind op de wielerbaan De Twem met versnaperingen leurde en van de opbrengst zijn eerste racefiets kocht.

Deze kinderlijk-romantische achtergrond en de successen die daarop volgden, gaven al in de jaren '30 van de twintigste eeuw aanleiding tot jeugdboeken. De bekendste daarvan zijn de boeken van Jaap Engelberts: Hoe 'De Pijn' renner werd (Amsterdam, H. Meulenhoff, 1934), illustraties van B.J.E. Kempers (1904-1986), Reeks De Gulden Serie 10; en Pijnenburg's triomfen (Amsterdam, H. Meulenhoff, 1935), geïllustreerd door Jac. Köper, Reeks De Gulden Serie 12.

Peter Heerkens, 'Jan Pijnenburg 65 jaar', in De Stem, 15-2-1971; Evert van Mokum, 'Jan Pijnenburg, een legende', in Elseviers Magazine, 14-2-1976; G. Matthys, Honderd jaar wielersport (Brugge [etc.], 1978). Biografisch Woordenboek van Nederland 2 (Den Haag 1985)

Ronald Peeters

Illustraties door Jac. Köper

Illustraties: B. J. Kempers

Regionaal Archief Tilburg

Ook de jeugdboeken Kees, De koning der zandbaan (1934), en het vervolg Zijn eerste zesdaagse (1935) van Nor Heerkens zijn duidelijk geënt op de toen actuele populariteit van Jan Pijnenburg.

Jan Pijnenburg is ook na de oorlog een bekende Tilburger gebleven, en in de 21ste eeuw werd hij opnieuw een inspiratiebron voor schrijvers. Albert Megens, dichter uit Kaatsheuvel, publiceerde in 2003 bij TelexPress (Tilburg) zijn cyclische Ode aan de Pijn, in een oplage van 125 exemplaren, gezeefdrukt door Walter Kerkhofs.

Deze ode werd ook opgenomen in de kanonbal, een zeer fraai vormgegeven verzameling monografieën van Tilburgse auteurs en kunstenaars (TelexPress). Naast de ode van Megens werden bijdragen geleverd door: Rinus van der Heijden, Jace van de Ven, Ed Schilders, Jasper Mikkers, Ad Roefs, Gabriël Verheggen, en Ivo van Leeuwen.

Ed Schilders over de teloorgang van de sportieve erfenis van Jan Pijnenburg

Albert Megens - Tekst van 'Ode aan de Pijn'

Huub Moonen - Herinneringen

Pierre van Beek - Herinneringen aan de TWEM en De Pijn

Paul Bogaert. Beluister de stem van Jan Pijnenburg.

Het graf van Jan Pijnenburg op een Tilburgse begraafplaats. Foto: Han van Meegeren.

Polygoonfilmpje van de bruiloft van Jan en Mimi Pijnenburg uit Regionaal Archief Tilburg

Pijnenburg, dr. mr. Piet

Familie Pijnenburg

Oud-gemeentesecretaris van Tilburg, dr. mr. Petrus Damianus Maria ('Piet') Pijnenburg, geboren op 23 februari 1920 te Tilburg, is een verwoed amateur-genealoog. Hij heeft op een verhalende manier het geslacht Pijnenburg in een door hemzelf uitgegeven serie boeken gepubliceerd, te weten: De verre hoeve (1975), Heer Gosewijn (1979), Tranen van ijs (1983), Nieuwe vondsten (1985) en Het huis Puinenburg (1987). In deze reeks zijn ook twee stambomen Pijnenburg gepubliceerd.

GAT, Bevolkingsregister 1921/1939, gezinskaart 16/184.

9 november 2015

• Na het examen Gymnasium B ging Piet Pijnenburg in 1939 werken in de overheidsadministratie, eerst bij de gemeente Gilze en Rijen en in 1947 bij het Provinciaal Bestuur van Noord-Brabant, daar ten slotte als hoofd van de afdeling ruimtelijke ordening. Van 1968 tot 1982 was hij gemeentesecretaris van Tilburg. Door studie in vrije tijd slaagde hij in 1949 voor het doctoraal-examen Nederlands recht aan de Universiteit van Utrecht, waar hij in 1956 promoveerde tot doctor in de rechtsgeleerdheid op een proefschrift over het streekplan als middel tot provinciale ruimtelijke ordening (Het Streekplan : ruimtelijke ordening als regionaal probleem; Assen, Van Gorcum/Hak & Prakke, 1956). Van 1978 tot 1982 was hij voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Gemeentesecretarissen (VGS). Van 1960 tot 1968 was hij – in vrije tijd – docent bouwrecht en planologisch recht aan de Academie van Bouwkunst te Amsterdam. Van 1980 tot 1990 was hij lid van het Ambtenarengerecht te ’s-Hertogenbosch. Piet Pijnenburg werd onderscheiden als Officier in de Orde van Oranje-Nassau, en werd vereerd met de Grote zilveren Legpenning van de gemeente Tilburg.

• Piet Pijnenburg overleed op 7 november 2015 in Tilburg.

• In 1982 nam Piet Pijnenburg afscheid wegens pensionering als gemeente-secretaris van Tilburg. Bij die gelegenheid gaf hij een aantal teksten van zijn hand uit onder de titel bitterzoet, ofwel de 'Dulcamare', de bes die zowel schoon is als giftig. In de bundel heeft Pijnenburg stukjes, gedichten, en aforismen verzameld die hem na aan het hart lagen, als secretaris, als wandelaar, of als schrijver. Daarnaast publiceerde hij als plezierdichter, eveneens in eigen beheer, Vrolijke versjes van Pepijn (z.j., z.pl. [Tilburg]), en in 2008 Vruuger op Broekhoven Jeugdherinneringen van Piet Pijnenburg.

• De complete genealogische reeks 'Peynenborch' bestaat uit:

"Peynenborch" / Boek I, "De verre hoeve" (1975)

"Peynenborch" / Boek II, "Heer Gosewijn" (1975)

"Peynenborch" / Boek III, "Tranen van ijs" / met een ten geleide van H.F.J.M. van den Eerenbeemt (1983)

"Peynenborch" / Boek IV, "Nieuwe vondsten" (1985)

"Peynenborch" / Boek V (1986)

"Peynenborch" / Boek VI (1987)

"Peynenborch" / Dl. VII, “Het huis Puinenburg” (1987).

Daarnaast publiceerde hij op genealogisch gebied nog:

De Oisterwijkse tak van de familie Pijnenburg (Peijnenborch) in de Tachtigjarige Oorlog (1965)

Genealogie der familie Storimans. (1975).

WorldCat.org; schriftelijke mededelingen Piet Pijnenburg, 9 oktober 2015 [sic]

Ronald Peeters & Ed Schilders

Werk van Piet Pijnenburg op CuBra

Vruuger op Broekhoven

In memoriam door Ed Schilders

Pillot, Boekhandel -- Boekhandel en Uitgeverij (Antiquariaat) De Kempen -- Zuid Nederlandse Boekhandel

Adrianus Cornelis Maria ('Janus') Pillot werd op 30 december 1901 te Tilburg geboren. Hij is in 1932 getrouwd met Maria Moller, de dochter van dr. H.W.E. Moller. Op 28 oktober 1928 nam hij samen met Flip van der Lely de Zuid Nederlandse Boekhandel over in de Noordstraat 68. Deze zaak noemden zij vanaf dat moment Boekhandel en Uitgeverij De Kempen. Op 5 februari 1929 werd hier een tentoonstelling geopend over de uitgaven van Joost van den Vondel, ter gelegenheid van zijn 250e sterfdag.
In de eerste helft van 1930 werd de zaak verplaatst naar het pand Nieuwlandstraat 58, dat werd ontworpen door architect J. Wielders (gemeentelijk monument).

Regionaal Archief Tilburg

Ronald Peeters

In hetzelfde jaar werd een catalogus uitgegeven. De Kempen was een boekhandel, kantoorboekhandel, uitgeverij en leesbibliotheek. De samenwerking met Van der Lely duurde tot 1934. Flip (Ph.J.J.) van der Lely begon aan de Korvelseweg 28 een filiaal van boekhandel T. de Wekker.

Op 31 juli 1934 stichtte Janus Pillot alleen een boekenhal, nu Boekhandel en Antiquariaat De Kempen genaamd, op Spoorlaan 11A. Het was voornamelijk een antiquariaat.
In 1938 werd de zaak wederom verplaatst, nu naar Willem II-straat 24, tegenover de Openbare Bibliotheek, onder de naam Boekhandel en Antiquariaat A.C.M. Pillot. Na de oorlog verschoof de nadruk van antiquariaat naar 'nieuwe boekhandel'. De uitgeversrechten werden nog tot na 1960 gehandhaafd, maar het woord uitgeverij kwam al sinds 1934 niet meer in de naam van de boekenzaak voor, al zijn er mogelijk nog boeken gedrukt onder de naam Uitgeverij De Kempen. Ook hier was er een leesbibliotheek, namelijk om de hoek in de Telegraafstraat: De Bieb. Na de oorlog is de zaak verbouwd. Er werden vaak lezingen door schrijvers gegeven en een enkele keer vond er een tentoonstelling plaats. Een tijdlang werd in de winter, eind jaren vijftig, een ijssalon in de Heuvelstraat als extra verkooppunt gebruikt. Bij het veertigjarig jubileum op 28 oktober 1968 nam Janus Pillot afscheid en werd Joep Waijers directeur. Eind jaren zestig werd de zaak aan Van Opstal verkocht, vervolgens aan De Standaard en daarna nog enkele malen. In 1973 verhuisde Pillot naar het voormalige Hema-pand op de Heuvel. Op 11 januari 1975 is de grondlegger van het bedrijf, Janus Pillot, te Tilburg overleden.

Foto: fr. Nic. Verest

Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Boekhandel Pillot, op 28 oktober 1978 (als oprichtingsdatum wordt de overname van de Zuid Nederlandse Boekhandel op 28 oktober 1928 aangehouden), werd de gedichtenbundel Brabant van Piet Heerkens (uit 1941) herdrukt. Thans zit Boekhandel Pillot, als Libris-boekhandel, aan de Juliana van Stolbergstraat. In augustus 1992 verlaat de boekhandel, onderdeel van de Eindhovense Van Piere-Wristers Boekhandelgroep, Tilburg om in Eindhoven samen te gaan met de boekhandels Van Piere en Luda.
HN van 16-3-1988;

• Mededeling Henk Moller Pillot 6-1-1992;

• HN van 24-1-1992.
juli 2001 Meer gegevens over A.C.M. Pillot in: A. Gerits, 'Portret van A.C.M. Pillot' in: De Antiquaar. Tijdschrift van de Nederlandsche Vereeniging van Antiquaren, jrg. 1, nr. 6, oktober 1970, p. 149-153.

28 september 2015

Het uitgeversfonds van De Kempen was gericht op gespecialiseerde uitgaven. De auteurs zijn vaak verbonden aan onderwijsinstellingen als de Katholieke Leergangen en de Economische Hogeschool (Moller, Michels, Cobbenhagen, Kaag, etc.) of benaderen letterkundige klassiekers (Vondel, Calderon de la Barca).

Uitgaven Zuid-Nederlandsche boekhandel (WorldCat)

Calderón de la Barca, Pedro, and J. M. J. Knaapen. 1926. Het groote schouwtooneel der wereld. Tilburg: Zuid-Nederl. boekhandel.

Calderón de la Barca, Pedro, and J. M. J. Knaapen. 1927. Het nieuwe gasthuis der armen: sacramentspel. Tilburg: Zuid-Nederl. Boekhandel.

Calderón de la Barca, Pedro, and J. M. J. Knaapen. 1927. De wijnberg des Heeren. Tilburg: Zuid-Nederl. Boekhandel.

Calderon de la Barca, P., and J. M. J. Knaapen. 1928. Het leven is een droom: sacramentsspel. Tilburg: Zuid-Nederl. boekhandel.

Uitgaven van De Kempen (WorldCat)

Moller, Hendrik Willem Evert. 1929. Het kerklatijn: spraakleer met oefeningen geheel ontleend aan de liturgie. Tilburg: De Kempen.

Moller, Hendrik. 1929. Karel ende Elegast; middeleeuws ridderdicht. Tilburg: Nederlandsche Boekhuis.

Poll, M. J. M. van. 1929. Herstel in Christus: sociale en politieke studies. Tilburg: De Kempen.

Moller, Hendrik W. 1930. Karel ende Elegast: Middeleeuws ridderdicht. Tilburg: De Kempen.

Vondel, Joost van den, and H. W. E. Moller. 1930. Joost van Vondel's lucifer: treurspel. Tilburg: Kempen.

Klerk, C. R. de, and Aurelius Augustinus. 1930. Sint Augustinus. Tilburg: De Kempen.

Klerk, C.R. de. 1930. Sint Augustinus: cultuurbeschouwingen. Tilburg: "De Kempen".

Michels, L. C. 1930. V.S. in 't geweer. Tilburg: De Kempen.

Gielen, Josephus Johannes. 1930. Uit heden en verleden. Tilburg: De Kempen.

Moller, H. W. E. 1930. Het kerklatijn: spraakleer met oefeningen geheel ontleend aan de liturgie. Tilburg: "De Kempen".

Rothoff, H. 1933. Bernadette. Tilburg: De Kempen.

Calderón, Pedro, Richard von Kralik, and Maximilianus. 1933. De aren van Ruth. Tilburg: De Kempen.

Maximilianus. 1933. Langs de vele wegen: verzen van na 1914 uit Noord- en Zuid-Nederland. Tilburg: "De Kempen".

De Kempen. 1934. Veilingcatalogus, boeken van A.F. van Beurden, 29 december 1934. Tilburg: De Kempen.

Rothoff, H. 1934. Bernadette. Tilburg: De Kempen.

Vondel, Joost van den. 1934. Lucifer. Tilburg: De kempen.

Paulus. 1934. Meer eenvoud. Tilburg: "De Kempen".

Kaag, H.A. 1934. Het prijzenstelsel als instrument van welvaartspolitiek: rede, uitgesproken bij de herdenking van den zesden verjaardag der Roomsch Katholieke Handelshoogeschool voor Economische en Sociale Wetenschappen, te Tilburg. Tilburg: "De Kempen".

Cobbenhagen, M. J. H. 1934. Rationalisatie en werkloosheid: economische en wijsgeerige beschouwing. Tilburg: De Kempen.

De Kempen (Tilburg). 1934. Boekveilingcatalogi De Kempen. Tilburg: De Kempen.

Kaag, H.A. 1934. Het prijzenstelsel als instrument van welvaartspolitiek. Tilburg: De Kempen.

Veilingkataloog van de boeken, kaarten, zegels en handschriften, die te samen de belangrijke bibliotheek uitmaken van wijlen A.F. van Beurden: de verkoop zal plaats hebben op zaterdag 29 december 1934 in de benedenzaal van Antiquariaat De Kempen. 1934. Tilburg: De Kempen.

Gielen, Jos. J. 1935. Uit heden en verleden. Tilburg: De Kempen.

Poppel, J. P. van. 1935. Onderzoek naar de besteding van het inkomen van vijf arbeidersgezinnen te Tilburg. [Tilburg]: [De Kempen].

Terstegen, C., and A. van den Oever. 1935. Het verloop der werkloosheid in de jaren 1929-1934 en het eerste kwartaal 1935 van 433, in de laatste week van Maart 1934, steuntrekkende arbeiders te Tilburg. Tilburg: De Kempen.

Vondel, Joost van den, and Hendrik Willem Evert Moller. 1935. Lucifer: treurspel. Tilburg: De Kempen.

Vondel, Joost van den, and H. W. E. Moller. 1935. Vondel's Lucifer: treurspel. Tilburg: De Kempen.

Groeneveld, G. 1935. Een onderzoek naar de werkloosheid en haar gevolgen te Oss, speciaal met betrekking tot het ontslag van arbeiders bij de Margarinefabrieken van Ant. Jurgens en H. Hartog in 1929 en 1931. [Tilburg]: [De Kempen].

Calderon de la Barca, P., and Maximilianus. 1935. Het avondmaal van Baltasar: sacramentsspel. Tilburg: De Kempen.

De Kempen. 1935. Boekveilingcatalogus, 18 tot 19 maart 1935. Tilburg: De Kempen.

Economisch-technologisch Instituut. 1935. Mededeelingen van het Economisch-technologisch Instituut. Tilburg: De Kempen].

Erens, J. J. 1935. Het electriciteits-verbruik als graadmeter van de industrieële bedrijvigheid in Nederland. [Tilburg]: [De Kempen].

Roem, B. M. 1937. Eenige problemen betreffende de arbeidsmarkt der metaalindustrie. [Tilburg]: [De Kempen].

Bivort de la Saudée, J. de, and G. A. de Brie. 1937. Communisten bestrijden den godsdienst (1917-1937). Tilburg: De Kempen.

Onderzoek naar de besteding van het inkomen van zeven werklooze arbeidersgezinnen in Tilburg. 1937. [Tilburg]: [De Kempen].

Moller, H.W.E. 1937. Het kerklatijn: spraakleer met oefeningen geheel ontleend aan de liturgie. Tilburg: De Kempen.

Pirenne, dr. Louis

Ronald Peeters

Louis Pierre Leon Pirenne werd op 1 juli 1924 te Tilburg geboren. Na gymnasium alpha aan het Sint Odulphuslyceum (diploma 1943) studeerde hij geschiedenis te Nijmegen, Fribourg (Zwitserland) en Salzburg (Oostenrijk). In 1953 werd hij hoger archiefambtenaar en in 1959 promoveerde hij op het proefschrift 's-Hertogenbosch tussen Atrecht en Utrecht, staatkundige geschiedenis 1576-1579. Van 1954-1963 was hij stadsarchivaris te 's-Hertogenbosch (sinds 1948 werkzaam op het stadsarchief) en van 1963-1988 rijksarchivaris in Noord-Brabant. Pirenne is een bekend beschermheer van het oude cultuurgoed. Hij heeft vele wetenschappelijke publikaties op zijn naam staan, met name over de geschiedenis van Noord-Brabant. Zo leverde hij een belangrijke bijdrage aan de oude Algemene Geschiedenis der Nederlanden (deel VIII) over de Generaliteitslanden van 1648-1795. Hij publiceerde onder andere in de tijdschriften Brabantia en het Nederlands Archievenblad.
Ter gelegenheid van zijn afscheid als Rijksarchivaris werd hem een bundel studies aangeboden: Van Blauwe Stoep tot Citadel ('s-Hertogenbosch, 1988).
Van Blauwe Stoep tot Citadel, 's-Hertogenbosch, 1988, p. 7-20.
13 juli 2015
Louis Pirenne overleed te ‘s-Hertogenbosch op 12 april 2014. Zie: Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld, ‘In memoriam dr. Louis Pirenne’, in: Noordbrabants Historisch Jaarboek (Tilburg 2014) p. 13-15.

Plekgedichten (13 juli 2015)

Het begon in 2007. Met de discutabele manieren van mussen. Mussen staan bekend als brutaaltjes. Toen de gemeente Tilburg de toenmalige stadsdichter, Nick J. Swarth (1959), verzocht een tekst te schrijven om een lelijke, blinde muur van het pand Heuvelstraat 139 te verfraaien, vond hij inspiratie in de directe omgeving: de mussen in de enorme boom naast die muur. Samen met typograaf Sander Neijnens (1957) zou Nick J. Swarth nog vele zogenaamde plekgedichten als kunstwerken in de openbare ruimte van Tilburg aanbrengen. Zij schreven er een artikel over: ‘Over mussen, blinde vlekken en marsmannen’ (Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, jrg. 30, 2012, nr. 3, p. 74-76.
www.plekgedichten.nl

Foto’s: Nick J. Swarth en Sander Neijnens.

Brug Oostburgpad

Brug Lijnsheike

Schouwburgring / Katterug

Besterdplein

Tuinstraat / Willem II straat

Afbeelding uit De stad als museum; tekening Luc Verschuuren.

Heuvelstraat 139

Rangeerterrein Hazelaarstraat ‘Welcome Martians’. Foto: Flying Camera, Eindhoven.

Poell, Lambert

Regionaal Archief Tilburg

Lambert Johan Joseph Poell werd op 22 maart 1872 te 's-Hertogenbosch geboren. In 1895 werd hij tot priester gewijd en hij werd in 1896 assistent-kapelaan van de Tilburgse parochie Heikant. Van 1898-1904 was hij kapelaan te Woensel en hij keerde daarna terug naar Tilburg om kapelaan van de parochie St. Anna te worden (1904-1915). In juli 1915 werd hij benoemd tot pastoor in Gemert. Poell was een van de pioniers van de katholieke sociale beweging en publiceerde veel over dit onderwerp. In Tilburg zette hij in 1897 een cursus op over de katholieke sociale beginselen, die als Leergang over het maatschappelijke vraagstuk werden gebundeld ('s-Hertogenbosch, 1900). Hij zette daarna een tweede cursus op, die eveneens in druk verscheen: Sociale cursus, vragen en antwoorden (Tilburg, uitgeverij H. Gianotten, 1906). Tot 1922 zijn er dertien drukken van dit populaire handboek verschenen. Jarenlang gaf Poell cursussen en lezingen. Hij was in 1905 oprichter van de Textielarbeidersbond St. Severus en van het vakblad Het Hoog-Ambacht. Van 1904 tot 1915 was hij geestelijk adviseur van de, mede door hem opgerichte, Nederlandsche R.K. Textielbond St. Lambertus. In 1914 speelde hij een belangrijke rol bij de opvang van de Belgische vluchtelingen in Tilburg.

Lambert Poell publiceerde bij uitgeverij H. Gianotten onder andere nog de brochures: over het sociale vraagstuk De Taak der R.K. Arbeidersvereenigingen (1906), Ons Goed Recht (1907), Een woord aan de Vrouw van den Werkman (1909), Uwe verhouding tegenover de S.D.A.P. (1909), Maatschappelijke Lessen (1914), Katholieke Sociale Beginselen (1920), en over liturgische zaken De Oblectamentis Mundi; Preeken, onderrichtingen (1915), De Puerorum Institutione; Over het Onderwijs der Jeugd (1915), Poell's Liturgische Platen (1915), Kleine Liturgische Kathechismus in 700 vragen en antwoorden met daarbij eenige vragen en antwoorden over den zang (1915). Bij Bergmans in Tilburg gaf hij liederen uit, zoals Naar 't woord (1897), Tegenspoed (1898), Blij en droef (1898) en Cecilia (1902).
Lambert Poell overleed op 7 januari 1937 te Gemert. In 1985 werd het Kapelaan Poellplein in Tilburg naar hem genoemd, en in 1990 schreef Ton Thelen een dissertatie over hem.

Biografisch Woordenboek van Nederland, 2, 's-Gravenhage, 1985, p. 429-431; Ronald Peeters, De straten van Tilburg, Tilburg, 1987, p. 128; dr. A.A.J.

• Thelen, Lambert Poell (1872-1937) en de katholieke sociale beweging, Tilburg, 1990.
juli 2001 Paul van Dun, 'Lambert Poell' (boekbespreking), in: Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, VIII (1990), nr. 1, p. 27.

Ronald Peeters

Pol, Richard van de (1 augustus 2015)

Bron: Facebook

Richard van de Pol werd in 1963 geboren en woont en werkt in Tilburg. Na de middelbare school volgde hij de opleiding Publiciteit aan de Akademie der Beeldende Kunsten St. Joost in Breda (1982 t/m 1985). Van 1986 t/m 1993 was hij als illustrator/vormgever werkzaam bij diverse reclamebureaus. In 1994 vestigde hij zich in Tilburg als zelfstandig illustrator/vormgever/striptekenaar. Hij werkt sindsdien vooral in opdracht van het bedrijfsleven en de reclame- en uitgeverswereld.

Voor KBU Uitgevers (Oisterwijk) tekende hij een aantal door het bedrijfsleven gesponsorde stripboeken. In deze reeks was hij als ‘inkter’ betrokken bij Terreur over Tilburg, de eerste uitgave van KBU, waarvoor het scenario werd geschreven door Ed Schilders en de (zwartwit) afbeeldingen werden getekend door Luc Verschuuren. Voor dezelfde uitgeverij tekende Van de Pol (onder het pseudoniem L. Swinkels) het stripalbum Het geheim van Gijsbrecht, naar een scenario van T. de Mattos (pseudoniem van Ed Schilders), waarin zeer veel literaire verwijzingen zitten.

Ed Schilders

Bron: internet 2015

Bibliografie WorldCat

Verschuuren, Luc, Ed Schilders, Richard van de Pol, and Olivier Huberts. 1993. Terreur over Tilburg. Jules En Ollie. [Oisterwijk]: KBU.

Pol, Richard van de, Harry Jansen, and Hans Heesen. 1994. Het chloorcomplot. [Tilburg]: KBU.

Pol, Richard van de, Luc Verschuuren, René Hakkert, and Hans Heesen. 1994. Brand in Breda. Jules En Ollie. [Oisterwijk]: KBU.

Pol, Richard van de, and Harry Jansen. 1994. De wraak van de Bossche draak. Jules En Ollie. [Oisterwijk]: KBU.

Pol, Richard van de, and Huibert van der Meer. 1995. Herrie in Den Haag. Jules En Ollie. [Oisterwijk]: KBU.

Pol, Richard van de, Bert van Rijsingen, and Mireille van Heesch. 1995. Onrecht in Dordrecht. Jules En Ollie. [Oisterwijk]: KBU.

Pol, Richard van de, Huibert van der Meer, and Linda Boccara. 1996. Markant Maastricht. Jules En Ollie. [Oisterwijk]: KBU.

Pol, Richard van de, Huibert van der Meer, and Laura Karafantis. 1997. 't Virtuele wonder van Waalwijk. De Zaak. 's-Hertogenbosch: Concept.

Pol, Richard van de, Huibert van der Meer, and Laura Karafantis. 1997. Heibel in Den Haag. 's-Hertogenbosch: Concept.

Pol, Richard van de, and Huibert van der Meer. 1997. De zaak: 't virtuele wonder van Waalwijk. 'S-Hertogenbosch: Concept.

Pol, Richard van de, Huibert van der Meer, and Peter Swinkels. 1998. Hoogspanning in Hoog Catharijne. Nieuwkuijk: Concept.

Pol, Richard van de, and Huibert van der Meer. 1999. De Sint en het cybercomplot. Nieuwkuijk: Concept.

Lee, Ton van der, and Richard van de Pol. 2010. De nieuwe Dik Trom. [Alkmaar]: Kluitman.

Kreuger, F.H., and Richard van de Pol. 2012. Vermeer-schetsen: kijk mee over de schouder van de grote Hollandse meester. Uithoorn: Karakter Uitgevers.

Zuiderveld, Richard, Aant-Jelle Soepboer, and Richard van de Pol. 2012. Vet oud!: de Nederlandse geschiedenis voor jongeren in 25 verhalen. Uithoorn: Karakter Uitgevers.

Kaathoven, Netty van, and Richard van de Pol. 2013. Een valse pony? [Dordrecht]: De Inktvis.

Lee, Ton van der, and Richard van de Pol. 2013. Dik Trom in Afrika. [Alkmaar]: Kluitman.

Zuiderveld, Richard, Aant-Jelle Soepboer, and Richard van de Pol. 2014. Vet oud! Europa: de Europese geschiedenis voor jongeren in 25 verhalen. Uithoorn: Karakter Uitgevers B.V.

Pont, museum De (8 augustus 2015)

Voor boeken moet je in de regel niet naar een museum voor moderne kunst, maar in 2008 was dat anders. Museum De Pont stond toen in het teken van installaties van Job Koelemeijer, waaronder een enorme boekenwaterval, een wand waarop de covers van boeken te zien waren terwijl daaroverheen water sijpelde (en het geluid van dat water hoorbaar was).

Ed Schilders

Porcelijn, Esther (13 juli 2015)

Bibliotheek Midden-Brabant. Portret door Ivo van Leeuwen.

Esther Eva Porcelijn (1985) studeerde aan de Toneelacademie Maastricht en studeert nu filosofie aan de Universiteit van Tilburg. Zij is toneelspeler, theatermaker en dichter. Van 2011 tot en met 2013 was zij Stadsdichter van Tilburg. Zij woont en werkt in Rotterdam en treedt veel op met haar poëzie, korte verhalen en columns in Tilburg en door heel Nederland. Haar gedichten zijn opgenomen in twee bundels ‘Dichterbij mijn Stad’, in 2011 en 2012, een bundeling van stadsgedichten. Gedichten en verhalen zijn verschenen in Brabant Literair, Tijdschrift Strak en zeer regelmatig in Hollands Maandblad. In 2013 won zij de Hollands Maandblad aanmoedigingsprijs in de categorie poëzie. In 2013 is haar gedichten- en verhalenbundel De Keren dat ik Verwaai verschenen bij Uitgeverij teleXpress.

http://estherporcelijn.nl

Ronald Peeters

Potters, Henk (10 november 2015)

Henk Potters (Oisterwijk 1924 - Tilburg 2003) volgde de voorloper van de Academie voor Beeldende Vorming en de Academie Sint Joost in Breda (1941-1949). Daarna werkte hij als illustrator en bekwaamde hij zich in wandschilderingen en glas-in-lood. In zijn vrije werk was hij vooral een verdienstelijk kunstschilder en tekenaar. Vanaf 1953 woonde Potters in Tilburg in de Gasthuisstraat (Gasthuisring). Hier startte hij met zijn vrouw Lies een pottenbakkerij. In 1955 verhuisden ze naar Goirle en in 1962 naar Oisterwijk. Daar groeide de pottenbakkerij uit tot een veelbezocht fenomeen. Potters ontwierp talloze keramische objecten, die ook in vele Tilburgse bedrijven, sportkantines, scholen en huiskamers herinneren aan een jubileum of ander memorabel feit. Henk Potters overleed in 2003, zijn echtgenote zeven jaar later. Sinds het overlijden van Henk en Lies Potters (ouders van de Tilburgse fotograaf Ernest Potters, uitgever van teleXpress) worden de activiteiten van de pottenbakkerij en expositieruimte voortgezet door hun kinderen.

Berry van Oudheusden, Ronald Peeters, Paul Spapens en Jan Stads, Encyclopedie van Tilburg (Tilburg, 2008), p. 391-392; Rogier van Aerde, Joke van den Eerenbeemt, Jan Naaykens, Ben Sies en Albert Swaak, Henk Potters, Kunstschilder en keramist (Oisterwijk, 1984); ‘Henk Potters. Oisterwijks kunstschilder en keramist’, in: De Kleine Meijerij 25 (1984), p. 54-57.

Kleingrafiek van Henk Potters Ronald Peeters

Puijenbroek, dr. Frans van (13 juli 2015)

Ronald Peeters

Dr. Frans van Puijenbroek (Tilburg 1924 – Eindhoven 2000) zat tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Tilburgse verzet. Nadien werd hij directeur van het arbeidsbureau in Boxtel en studeerde hij sociale wetenschappen aan de Katholieke Economische Hogeschool (Universiteit van Tilburg). In 1966 trad hij in dienst van de hogeschool, waar hij onder andere wetenschappelijk hoofdmedewerker in de vakgroep geschiedenis van de subfaculteit Sociaal-culturele wetenschappen was. In 1969 promoveerde hij op het sociaal-historisch proefschrift Onder de voet gelopen: Het ontstaan en het verdwijnen van een kleinnijverheid in Nederland na 1800: de Brabantse klompenmakerij. Van Puijenbroek was directeur van de Brabantse Kunst Stichting (BKS) en bekleedde tal van andere functies. Zo was hij voorzitter van de Stichting tot Behoud van Tilburgs Cultuurgoed, lid van de Tilburgse Monumentencommissie, voorzitter van de Stichting Historisch Boerderij Onderzoek en stafdocent aan de Akademie van Bouwkunst in Tilburg. Zijn voorliefde voor cultureel erfgoed kwam vooral tot uitdrukking in zijn directeurschap van het Nederlands Openluchtmuseum (1981-1989). Van Puijenbroek, een broer van Miet van Puijenbroek, was betrokken bij diverse historische publicaties over Tilburg, zoals Pronte Mensen: Leven in Tilburg van toen (1968), Eeuwen en Uren in de Hasseltse kapel (1972) en hij schreef Tilburgse toonzettingen: 125 jaar gesubsidieerd muziekonderwijs, een sociaal-culturele verkenning (1994).

Encyclopedie van Tilburg (2008), p. 394; Henk van Doremalen, ‘Sociaal-historicus Frans van Puijenbroek (1924-2000)’, in: Tilburg. Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur, 2000, nr. 3, p. 75-76.

Ronald Peeters

30 januari 2016

Van Puijenbroek schreef ook twee boeken over Eindhoven: 125 jaar VAN PIEREmenten om de cultuur en om de krenten 1848-1973 (Eindhoven, 1973) en Beginnen in Eindhoven. Allochtoon ondernemersinitiatief in de negentiende eeuw (Eindhoven, 1985).

Ronald Peeters

Puk en Muk

Vanaf 1926 verschenen in het door het R.K. Jongensweeshuis in Tilburg uitgegeven tijdschrift De Engelbewaarder de verhalen van het bekende duo Puk en Muk. De Tilburgse antiquaar Kees Kolen gaf in zijn boek Puk en Muk uit de Schaduw van Tilburg (1986) de eerste volledige bibliografie van de Puk en Muk-verhalen en tevens vele gegevens over de makers ervan.
De geestelijke vader van Puk en Muk is de Oostenrijkse tekenaar Carl Storch (1868-1955). Puk en Muk werden door hem voor het eerst in 1906 gepubliceerd in het maandblad Seraphischer Kinderfreund, dat in Ehrenbreitstein bij Koblenz in Duitsland door het Seraphisches Liebeswerk van de Kapucijnen werd uitgegeven. In dezelfde plaats werden in ieder geval in 1924, 1926 en 1928 drie boeken van Puk en Muk, onder hun Duitse naam Puckchen und Muckchen, uitgegeven. Het tweetal dook in 1907 op in de Liebeswerkkalender, die vanaf 1917 de naam Zwergenkalender kreeg. Dit blad werd in het Oostenrijkse Linz uitgegeven.

Omstreeks 1925 moet de Tilburgse frater Franciscus Xaverius (Adrianus Joannes Franciscus) van Ostaden (1896-1961) kennis hebben gemaakt met de Seraphischer Kinderfreund. In die tijd publiceerde hij al verhaaltjes in De Engelbewaarder. Vanaf april 1926 publiceerde hij het eerste Nederlandse Puk en Muk-verhaal, voorzien van ongeveer vijftig tekeningen van Storch, die overigens als tekenaar niet werd genoemd. In 1927 kwam het eerste verhaal in boekvorm bij het R.K. Jongensweeshuis uit onder het pseudoniem van Frans Fransen. Fransen en Storch maakten in de volgende 14 jaar 13 Puk en Muk-boeken, nadat ze nagenoeg allemaal eerst in De Engelbewaarder waren verschenen. Na de Tweede Wereldoorlog schreef Frans Fransen nog vier Puk en Muk-boeken, die door de Bosschenaar Leo van Grinsven werden geïllustreerd. Vanaf 1960 verschenen er door frater Realino verzorgde herdrukken. Sinds 1972 werd er een nieuwe, door Tim Safery bewerkte versie van zeven Puk en Muk-boeken uitgegeven door Uitgeverij Zwijsen in Tilburg. Tussen 1979 en 1985 gaf Uitgeverij Zwijsen weer een nieuwe versie van negen boeken uit. Sommige teksten zijn bewerkt naar Frans Fransen, andere zijn geschreven door Jos Haens naar ideeën van Storch. Het 34e boek is het boek van Kees Kolen, dat tevens een facsimile bevat van het allereerste boek Puk en Muk uit 1927.
Omstreeks 1938 schreef de toneelschrijver Jan Vuysters (1878-1966) het kinderstuk Puk en Muk. Er zijn ook vijf vervolghoorspelen in januari en februari 1951 door de KRO in de jeugduitzending 'De Wigwam' uitgezonden.

Drs. Kees Kolen, Puk en Muk uit de Schaduw van Tilburg, Tilburg, Antiquariaat en Uitgeverij De Schaduw, 1986; HN van 4-10-1986.
juli 2001 Zie: Caesarius Mommers en Ger Janssen, Zwijsen, een passie voor uitgeven. Geschiedenis van een educatieve uitgeverij (Tilburg, Uitgeverij Zwijsen B.V., 1997), m.n. blz. 124-126.
Ronald Peeters

Bron: internet - werk van Carl Storch

Puk en Muk naar de maan - uit: Groot vakantieboek 1958

Reizen van Puk en Muk naar het land van de mensen - deel 1

Reizen van Puk en Muk naar het land van de mensen - deel 2

Reizen van Puk en Muk naar het land van de mensen - deel 1

Reizen van Puk en Muk naar het land van de mensen - deel 2

Puk en Muk knipselmap

R.K. Jongensweeshuis door Jos Naaijkens

Frans Fransen & Puk en Muk in WorldCat

Putten, Rob van (7 november 2015)

Rob van Putten

Rob van Putten (Tilburg 1946) studeerde scheikunde aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en de Technische Universiteit Eindhoven. Hij was bestuurslid van Heemkundekring Tilborch (1979-1981), de Wetenschappelijke Kring Tilburg (1988-1996), lid van de Projectgroep Geschiedschrijving Tilburg (1995-2001) en penningmeester van de Stichting Tilburgse Taol (2002-2015).

Sinds 1982 is hij voorzitter van de Stichting tot Behoud van Tilburgs Cultuurgoed. Hij was redacteur van het tijdschrift Actum Tilliburgis (1982) en medeoprichter en redacteur van Tilburg, tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur (1983-1984 en 2005-2014).

Op het gebied van de lokale geschiedenis en cultuur publiceerde hij talloze artikelen in Tilburg, tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur. Hij schreef een special van dit tijdschrift: ‘200 Jaar brandweer in Tilburg’ (1985, nr. 4) en hij was co-auteur van de Tilburgse scheurkalender 2006 (Tilburg, 2005) de Tilburgse scheurkalender2007 (Tilburg 2006), de Encyclopedie van Tilburg (Tilburg, 2008) en de bundel Nieuw elan in historische omgeving. Herbestemming van industriële gebouwen in Tilburg (Tilburg, 2011).

Ronald Peeters