adderès

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 77 12 29 - Op 't list gaon we naor 's taante Mieke / Dès nog 't biste adderès / Die zee: Bruur zörgt mar vur oew ège, / Ge wit de weg, daor stao de fles.

affronteerderij

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 79 04 19 - "Ons Tilburg dès gin schòòne stad" / Mènt d'n A.N.W.B. / Dè wordt hèèl straant in d're gids / Gewoon kaaihard gezee. /  / Al hèmme host gin schaauwe mir / Zèmme veul toores kwèt / Ik vèn die affronteerderij / Tèèkes van haot en nèd.

aonbetije

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 80 04 10 - Hij laot alles mar aonbetije / Z'n haande diep in z'ne zak.

bòllefrutte

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 73 03 15 - Ze zegge dè 'ne Gòòlse meens / Z'n neus zelf nie kan snutte / En dèsse daor d'n gaanse dag / Niks doen as bollefrutte.

bronollieboer

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 69 01 02 - Ik vroeg deez' week verschaaie meense: / "Hèdde efkes tèd messchien? / Zodde gij mèn is wille zegge, / Wè vènde gij 'n goei begien?" /  / D'n bronollieboer: "Ik wô dè ons Trees niemir maauwde / Dè ik nie genog verdien / En dèsse mèn m'n pilske gunde / Dè was vur mèn 'n goei begien."

dakraom (mannelijk)

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 73 04 19 - En assie dur de dakraom kèèk / Was 't uitzicht aaltij inder.

dalve

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 68 01 11 Ze dalfden over bielzen vort.

deurslèèpe

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 58 01 17 - Zò spraak ik vleeje week twee heren / En die sleepen mèn wè deur / Mee m’n plat Tilburgs taoltje / Net of ik dè zellef ôk nie heur.

dikkels

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 68 05 16 - D'r wordt wel hèèl dikkels gezee...

doeter

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Òch, doeter mar en bietje meej aon – Ook al is het niet gemakkelijk, toch maar proberen om te gaan met de ander

drêûgdraod

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 74 02 28 - De kiele hange aon d'n dreugdraod

durkoome

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Grôot gevaor van durkoome – Gezegd als je je een beetje pijn hebt gedaan maar het wel zult overleven

duurt

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 58 01 10 - En zis riksdaolders dès de duurt nie / Daor haauwe ze opruiming veur.

èksterôog

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Men èksterôoge steeke wir – Er komt slecht weer aan…

kèrsemannéééééé

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 73 06 28 - "Kersemannééééééh, / Fèn sappig en hèèl dikke.”

klapfiets

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 65 04 09 - De bromfiets is ‘n prachtig voertuig / Mar mee veul rijers is 't mis / Want die vergeten dèt 'n RIJWIEL *) / Mee ‘nen hullup-moter is. [ met als aantekening: *) In Tilburg zegge ze klapfiets.

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 66 06 03 - Ons klapfiets laoten we op stal / We gaon is fèn te voet

Koerierke

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 66 07 01 - 'n Koerierke helpt…

kommendeere

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Kommendeert oewen hond èn blaft zèlf – Gezegd wanneer je niet gediend bent van de orders die de ander uitdeelt

kröskenulleke

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Kröskenulleke – Kruisjenulletje – Spelletje op papier of in het zand waarbij je om de beurt spelend in een 9-vaks vierkant drie kruisjes of nulletjes op een rij moet zien te krijgen

kruk

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 66 05 13 - Verleeje week laas Trees de kraant, / Kèèk over d'ren bril / En vroeg: "‘n ramp, 'n ongeluk, / Wès daorvan ‘t verschil?” // De Tiest docht irst hèèl efkes nao / Mar toen zee dieje kruk: / "As gij in 't knaol zôt vallen Trees / Was dè ‘n ongeluk. // Mar haolde iemand jou d'r uit / Dan zò dè volgens mèn / Van ‘n onneuzel ongeluk / ‘n Ramp geworre zèn."

kuiere

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 59 06 05 - Ik kuierde d'n hofpad op / Om naor m'ne slaoi te kèken.

mèèdemèrt

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 81 10 29 – Honderd jaore Heuvelstraot / Dès reeje om te fiste / Messchien nie vur ons allemaol / Mar toch wel vur de miste. / Vanaaf de Gruijter naor Sjamin / Soms vèfentwintig keere / Liepte dan mee oew kammeraoi / Hèrs en geens te fleneere. /  We di’n daor ommers vruugertèd / Soms uurelang de ronde / Toe dèmme daor naor onze smaok / 'n Mèdje ha'n gevonde. / Gin wonder dé de Heuvelstraot / Ok daordeur hèèl beroemd wier / En dur de jonges - mee 'n laach - / "de Mèdemèrt" genoemd wier.

mersjeere

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 66 06 03 - Vier aovenden d'n èkker in / Dur bossen en dur haai / Mersjeeren langs d'n Buunder / ‘t Baksven en langs de Laai.

meubelèèr

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 70 06 18 - Mar 't meubelèr van 't nuuw stadhuis / Za' drie meljoen gaon kosse.

mezjèère

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 70 06 11 - Hij rikt, zij paast, ik doe d'r aacht / D'n buurman wil mesjère / 'n Bèkske tròòst, 'ne kaauwe pils / Zò hè'k 't lève gère.

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 60 10 14 - Dan kunde ze wir heuren raozen / Over mezjère, of drie aozen...

mielietèèr

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Dies mielietèèr bè de soldaote - Dubbele benaming

monnemènt

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 67 06 02 - De Tongerlose Hoef // Eens zèdde gij iets schòòns gewist / Ge waart 'n monnement, / ‘t Is triest, ak naauw zie hoe dè gij / Vort afgetaokeld bent.

mòttekiest

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 69 11 06 - Ze hee toen munne blaauwe kiel / Uit de mottekiest gehaold

mòttezak

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 69 02 20 - De kielen in de mottezak

Ojeejao

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Ojeejao – Ja hoor, zeker wel

onderdeur

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Der onderdeur speule meej de dèùve – De eigen duiven komen niet in de uitslag voor

ötschèùvers

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Ötschèùvers gevraogd – Gezegd als er een flinke teleurstelling verwerkt moet worden

ouwbaoker

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Ouwbaoker – Ouwoer

pagadder

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 79 12 13 - De opgeschoote pagotters...

pakkesgerêed

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Pakkesgerêed – Klaarliggend om mee te nemen

passefiet

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Passefiet – roerzeef, passeerzeef; uit Frans “passe-vite”

pènsjelien

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 68 05 09 - Hoe komt dè vraogt hil Enschot naauw / Dèmme gin volk mir zien / Mar jè, d'r zèn gin zwère mir / Dè doe de pensjelien.

plèktrommel

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 59 03 06 - ’t Plèktrommeltje // Ons Sjefke heej ’n trommeltje / Verborgen in de kaast. / Daor doetie alle snuupkes in / Omdè ons Sjefke vaast.

plôojen

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - De plôojen öt oew gat rije – zo hard fietsen dat de billen worden strakgetrokken

proffeteere

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 68 01 18 - Ze willen ’r van profeteren / Zò'n vurdèèl vènde niemir gaauw.

puupke

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 81 06 25 - Ze hebbe, ak't eerluk zeg / Vergimmes fèn gegeete / Mar hullie Sien hee aachteraaf / Mee de trubbel gezeete. /  / Ze staomelde: "Wè was't toch hèèt. / Wel lekker, 'k za' nie liege, / Mar 'k zè bang ak'n puupke laot / m'n broek in braand za' vliege."

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 77 05 05 - Ge vat wè vruuger naor oew nutje / Krabt is traog onder oew pet / stopt 'n pèpke, laot 'n puupke / En kruipt van èrmoei mar te bed.

rèègkesjèt

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 76 08 26 - Ik haauw van kabberèt / En zeeker agge mèdjes ziet / In 'n aauw règ-kesjèt."

roepert

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - De roepert en de poepert – De mond en de kont

rrrrrr

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 75 09 11 - Mèrge gao ik naor de mèrt / Daor kòòp ik unne zak mee mossele / En 'n zondag hèmme snèrt. / Want van die flèpse zoomer-hèpkes / Zonder vet, ammol hèèl licht / Daor kunde ginne rrrrrr van laote / Agge in de bedstee ligt.

ruij

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Hij zit in ene kaoje ruij – Het gaat momenteel niet goed met zijn gezondheid.

schar

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 68 05 09 - We ginge te voet dur de Baon / 'n Schòòne waandeling / En mee t'rug-komst hamme 'ne stok / Die vol mee scharre hing.

schòllek

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 75 05 29 - De meens [man] mot mee 'ne schollek veur / De èrdappels gaon schelle.

- WNT lemma scholk (1923) - Zeer verbreide samentrekking van Schorteldoek (schort, voorschoot).

Sjeekspier

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 66 01 21 –

De naom zee niks

Rondwaandelend dur Tilburgs straoten

Krègde soms iets in de gaoten

Dè agge't eventjes bekèkt

As ‘n tang op 'n vèrken trekt.

"den Heuvel” is hillemaol plat

'n "Koei"-straot die gin koei bevat

'n "Tuin“-straot, die gin tuintjes hee

‘ne "Noord''-hoek, die in 't centrum lee.

'n "Akker''-straot, die èkkers mist

Is de "Park''-straot òòt park gewist?

En de schòòn vrijgezellenflat

Is in de "Trouw"-laon neergezet.

Sjeekspier hee vruuger al gezee:

- En ik heb daor ok vrede mee -

"We geve't hoe dèt bisje hiet,

Agge mar z'n goei kaanten ziet.”

Lechims variant op de woorden van Julia: “What's in a name? That which we call a rose/ By any other name would smell as sweet.” In: Romeo and Juliet.

sjèrpetiene

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 75 02 13 - Nog hier en daor wè sjerpetiene / As 'ne klieder in de geut / Dèsser 'r nog oovergebleeve / Van ’t Karneval en van de leut.

sjiert

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 72 08 03 - en 't wiek-end-sjiertje / Dè oe zò lekker locht beviel

sjuuderaans

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 69 01 30 - Mar ik heb liever Sjuuderaans / En ze pa hee liever bier.

slieber

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 68 10 17 - Bakt naauw mar is ’n aai / Ge zaagt aaier in alle sòòrte / Van slieber toe hard as ‘ne kaai.

slukskesbaos

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 58 04 25 - ’k Zaag ze sjouwen de slukskesbaozen...

sneeke - snee

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 70 02 12 - Tiest it naauw is 'n sneeke bròòd

spatjes

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Hèdde nòg spatjes? – Heb je nog wat? (uitdagend gezegd)

spierballe

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Spierballe rije – De plaaggeest gaat met de knieën op de spierballen van de liggende ander heen en weer bewegen en hem zo pijnigen

spieretus

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 68 09 05 - Ze zee: "Vat die bezienefles / Mee 'Azèn' op de flap / Want daorin zit sins vleeje week / Naauw vort 't bessesap." // "Mar ruukt 'r irst is efkes aon / Want messchien is 't wel wèn. / En 't zô vur 't zelfde geld / Spiretus kunne zen.

strêûplèèrze

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Strêûplèrze – Laarzen met een opstroopbaar pijpgedeelte

teegekwèèke

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 77 03 31 - En as gij wir aon 't maauwe gaot / Za'k niemir teegekwèke.

tieneezers

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 61 03 31 - De bakvisse van deze tèd / - die vort tieneezers hieten...

Toenirst

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Toenirst – Toen die keer

Trèkpèèp

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Trèkpèèp – Tochtgat

verdomd, de

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 80 01 24 - / 't Waasse van m'n onderlèf / - Zee giest're óómen Dré - / Dè valt vur mèn mee hil die kaauw / Om de verdomd nie mee.

versnutsele

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Versnutsele – verdoen, verspillen

veurslaon

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 61 02 03 - Ik heb van alles veurgeslaon...

volgesnaggeld

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 63 01 11 - Hij dèèlde hèèl wè rondjes uit / En op ‘t list volgesnaggeld / Issie zò goed en kaod as ‘t ging / Mar naor de bus gewaggeld.

vruugertèèd

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 76 12 30 - Zò zaat ’zen aauwen òòme Peer / Te lörke aon z'n pèp / En zee: "'t Is teegesworrig toch / Niemir as vruugertèd."

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 77 05 19 - Vruugertèd was 'ne verjaordag / Vur iederèèn 'n hèèl gròòt fïst.

vuraawer

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 68 03 14 - Wij meuge op die vuraauwers / Ons ège echt beroeme / Om dè de schrèvers van dè boek / Ze "Pronte meense” noemen.

wèntergoed

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier,  57 09 20 - Ge ziet de winkels overal/ 't Wèntergoed uitstallen.

Willeke II

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 58 06 13 - Toen kos Willeke II ’t nie minder doen / En wier op z'n aauwverwets kampioen.

zaagder

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - De een: Hèk iets van oew aon? De ander: Nèè, dan zaagder wèl beeter èùt! – Baas boven baas

zielemènt

- Zegsman Hans Hessels; Uit het geheugen van Hans Hessels, 2022 - Et gao dur men zielemènt heen – Het gaat door mijn ziel heen

zomme

- Lechim (pseudoniem van Michel van de Ven), De Tilburgse Koerier, 59 01 09 - Zomme nog gin sneuw gaon krège