"Meijerij" herdenkt Ferdinand Smulders
Het
Nieuwsblad van het Zuiden - woensdag 1 november 1972
"Onvervangbaar" werd hij genoemd door iemand, die recht
van spreken had. Dat sloeg op de onlangs overleden
historicus, genealoog en dichter Ferdinand Smulders. "De
Kleine Meijerij", het vlugschrift van de Heemkundekring
en het Streekarchivariaat Oisterwijk e.o., besteedt in
zijn jongste nummer een aanzienlijk deel van de inhoud
aan zijn oud-redacteur.
Mr. G.
Berkelmans wijdt een indringend "In Memoriam" aan
Smulders, waarin deze zeer plastisch voor ogen wordt
gesteld als een "eigenzinnig" maar geen wereldvreemd
mens, die zijn zaken kende en zeer fundamentele arbeid
heeft verricht.
Genealogisch geïnteresseerden kunnen kennis nemen van de
Kwartierstaat van Smulders, samengesteld door
streekarchivaris P.J.M. Wuisman. Uit de toelichting
daarop blijkt, dat een verre voormoeder Maria Vlemminx
heette. Deze zou wel eens de inspiratiebron geweest
kunnen zijn voor het pseudoniem Paul Vlemminx, waaronder
Smulders zijn gedichten publiceerde.
Feitenmateriaal
De
indrukwekkendheid van hetgeen de vorser in oude papieren
gepresteerd heeft, spreekt uit een "Terugblik", die W.
de Bakker werpt op méér dan tweehonderd artikelen van
Smulders' hand. Veel bestoft feitenmateriaal werd méér
toegankelijk. Het interessante daarbij is o.a., dat dit
nagenoeg geheel betrekking heeft op 't debiet van "De
Kleine Meijerij", met name de plaatsen Oisterwijk,
Berkel-Enschot, Esch, Haaren, Helvoirt, Moergestel en
Udenhout. De artikelen, welke veelvuldig geraadpleegd
worden door specialisten en amateurs, getuigen o.a. van
de grote betekenis die Smulders hechtte aan kleine,
historische feiten als bouwstenen van onze kennis van
het verleden.
Wolfaarts
Smulders
heeft zich o.a. bijzonder gefascineerd getoond door de
familie van ene Aart Wolfaarts (15e eeuw), en zijn vrouw
Mabelie W. de Bakker vertelt hiervan en geeft een aantal
door Smulders verzamelde feiten door. Daaronder bevindt
zich een ontbrekend Meijerijs kwartier van Prinses
Beatrix. We lezen daar: Jonkvrouw Maria dochter van Aart
Wolfaarts trouwt onder huwelijksvoorwaarden 23 november
1444 Berthout Jan Back, een der oudst bekende eigenaars
van Durendaal (Oisterwijk), bezitter van de leengoederen
te Gesel aan de Raam te Haaren, en Ten Bijgaarde en Ten
Eijnde te Oisterwijk. Door hun kleindochter Vrouwe
Adriaan, dochter van heer Jan Berthout Back, getrouwd
met Wolfert van Brederode, zijn prins Bernhard en
prinses Beatrix met haar kinderen hun nakomelingen.
De
aflevering sluit met een studie over "Het patronaatschap
en de kerk van Helvoirt" van J. Vriens. De
verwikkelingen hier rondom zullen op de eerste plaats de
in deze materie specialiserenden belang inboezemen. De
hele aflevering van "De Kleine Meijerij" is ditmaal
"doorschoten" met gedichten van Paul Vlemminx, waardoor
men ook een beeld krijgt van diens poëtische natuur en
kunnen. Enige tekeningen van Luc van Hoek zorgen voor
verluchting.
PIERRE
VAN BEEK