Nieuwe Tilburgse Courant - vrijdag 7 augustus 1959
Recht uit Het Hart 9
Metaal, dat niet
koud is!
Hard
en koud als staal! Zó zoudt ge een
tentoonstellingspaviljoen, dat zich bezighoudt met
de metaalnijverheid van Midden-Brabant, kunnen
verwachten. Maar dit komt op "Het Hart" niet uit en
dat vormt dan een deel van de verrassing. Schoonheid
en poëzie is uiteindelijk overal voor wie het maar
zien wil. Daarom kunt ge, als volslagen leek op
technisch gebied, toch wel uw plezier beleven aan de
resultaten van vernuft van eigen bodem en eigen
stad. Of het nu stoomketels of stalen kantoormeubels
zijn. In de glans van hun nieuwheid lachen zij u
aan, de zware machines, die voor wie luisteren wil,
verhalen doen van vindingrijkheid en saamgebalde
kracht. Dit laatste geldt vooral voor de buiten
geëxposeerde graaf- en hefmachines, de mastodonten
van de twintigste eeuw. Maar zelfs een grote rol
plaatijzer heeft wat te vertellen al was het alleen
maar omdat hij associaties oproept met de ons zo
vertrouwde rollen krantenpapier, die in de
rotatiepersen draaien...
De
geheimen van de radio en televisie zullen altijd
geheimen voor ons blijven - ook nadat we honderden
onderdelen en -deeltjes, die in Tilburg vervaardig
worden, aan ons oog hebben zien voorbijtrekken. Wel
echter krijgt ge een idee van de accuratesse en
zorg, waarmee al die draadjes, doosjes en dingetjes
in elkaar "geborduurd" worden... Het moeten fijne en
handige handjes zijn, waarvan de kantwerksters van
de electrotechniek zich de bezitsters mogen
noemen... Toverhanden zijn het in wier vingers een
koperdraad goud en een loodkabeltje platina wordt...
Één ding intrigeerde ons bij het zien van al die
kleine mechaniekskes. Dat was het verlangen te weten
waarvoor het allemaal dient... te snappen hoe het
allemaal werkt... En dan te weten, dat er mensen
zijn, die dit allemaal uit elkaar kunnen houden
terwijl ge zelf nog geen weerstand van een
condensator onderscheiden kunt.
Als
wij iets maken willen, past het nooit! We zagen
altijd scheef... altijd een paar millimeter te lang
of te kort... Hier, in dit paviljoen, maakt men "in
einem Gusz" de meest ingewikkelde vormen van
plastic. Of was het bakeliet?!... Ieder
schroefgaatje, ieder pinnetje, ieder uitsteekseltje,
op de millimeter af op z'n plaats. Goed gereedschap
is toch maar het halve werk! Als we voor inbreker
studeerden, zouden we zeker meer dan gewone
belangstelling voor de afdeling sloten aan de dag
leggen. De ingewikkeldste constructies laten zich
hier tot in het geheimste binnenste van hun karkasje
kijken...
Dat
Sinterklaas in Tilburg woonde, hebben we altijd al
vermoed maar van de paashaas wisten we het tot voor
gisteren nog niet zeker. De vele vormen van blank
metaal, waarin alle chocolade Sinterklazen en
paashazen van de wereld gegoten worden, hebben onze
laatste twijfel weggenomen. Hoe méér ge hier in het
metaal studeert, hoe verder uw ogen opengaan en hoe
méér bekenden uit de dicht aaneengesloten gelederen
van vormen naar voren treden. Potentiële
chocoladeletters, zo groot als ge ze in
krantenkoppen niet drukken kunt..., alle modellen
van chocoladerepen, die ge ooit in uw snoeperig
leven geconsumeerd hebt..., de kattetongetjes,
waarmee oma haar jongste kleinkind het slabbetje
laat vuilmaken..., de niertjes van de rumbonen...,
de hoedjes van de dure bonbons, die tante Sjaan in
het buffetje laat als gij op bezoek komt maar die ze
presenteert als de buren komen!... Dit alles rijst
hier op voor uw geestesoog. En dan doet ge de
wonderlijke ervaring op, dat de weg van het
prozaïsche metaal naar de bekoring der zinnen toch
eigenlijk maar één stap is!
FLANEUR