Naarus

Brieven van 'n oud Tilburger

Geaachte Tilburgers,

’t Gebeurt mèn wel is, dèk ineens onvervalscht echt Tilburgs heur praoten, en ik kan oe nie zegge hoe goed dè me dè doe! Dan krèk in gevuul in m’n lèf, net as dè ge in herremenie, van dichtenbij, in plezierig wèske heurt fietelen, en dan zo’n m’n beenen willen goan daansen en huppelen op die klaanken van die schone taol. Hil den Godsgaanseliken dag mot ik hier van dè imitaotie Hollans staon te waauwelen, en hoe meer dèk Tilburgs heur en lees en schrèf hoe beroerder dè ’t wordt. Ik krèg er allèskes al meer ’t laand aon. D’r is niks zo vervelend as dè ge oe moerstaol nie kunt praote, en toch hedde deur de tijen hene aaltij al van die kwasten gehad, die, as ze innen blauwen Maondag op in aander zèn gewist, net doen of ze d’r Tilburgs glad vergete zèn. ’t Vermaokelikste is dan gemènlek dèsser per ongeluk nog Tilburgs deur hene vlechten, net as den dieë die zi dèttie bij “Swaagemaokers” werkte en toen z’n eige nog gaaw wó corrigeere maar toen zittie wir per ongeluk “Swaogemaakers”.
Zoo hadde vruuger jaoren in weuwke en die hiette Mieke. Ze ha nog al ennigte jongens die van jongsafaon altij braaf “draoimaoker”han gespuld, noot verder gewist waren as de “Baevert” nor St. Job en dus ok gin woord aanders kossen as echt Tilburgs. Den oudste die hiette Kees, ne goeie jongen, wèd gebrocht, want hij was tegen z’n aachtiende jaor al zelfstaandige wèver op ’t febriek, verdiende inne schoone cent, en as gevolg daor wir van hattie nogal wè aonleg veur opschepperij.
Naa zo alles praachtig gegaon zèn, mar d’r kwaam in haor in de boter: Kees mos nor de soldaote en hij wier ingedild bij de Jaogers in Den Haog, want ’t was innen schonen grooten kaerel.
’t Wier in afscheid van “snot en kwel”want den Haog dè was ’t aander end van de wèreld, en de twijfel was stèrk, desse bekare hier ze lève niemir trug zon zien. Mar ’t viel nogal mee, want nao drie daoge zwaor verdriet kwaamp er innen brievekaort van Keese, as dettie ’t goed mokte en dettie al goeien aord begos te krège, dèt alles er effe schon en praachtig was en dettie veul plezier ha in zènen vrije tèd. Vur Miekes was dè innen trost, mar vur ’t mèdje nuuwen onrust.
Nao in paor maonden kwaamp ie mee verlof, en ochèrmen hals hij kos gin Tilburgs mir. Hillegaans totaol verleerd, op de woordjes nao diter per ongeluk tussendeur vielen. Z’n moeder, ’n tegoeiertrouw meenschke hatter gruwelijk ’t laand aon al zizze nie veul. ’t Medje vondet chique en omdèt ie nogal rejaol was en veul nuuws kos vertellen was ie nogal gezien en bleef ie overal nogal lang plekken. En as ie dan te liste boven waoter kwaamp was ie gemènlik zo wè dreinerig van wege ’t gloske.
Naa hattie z’n eige van irsten aaf in al bezondigd aon vergelijkingen tussen den Haog en Tilburg, de levenswijs, ’t amusement, enz. en., en daorbij wier Tilburg mee al wèddet in ha, steeds miezeraobel in den hoek gedouwd. Op ’t lest was ’t vort nie aanders mir as: “Bij ons in den Haag, en bij ons in ’t rèziment”. Ieveraans aanders en iets aanders, dugde nie mir. Hij vertelde schoone opgesmukte verhaolen waor z’n eenvoudige wèvers- en draoimaokersvrinden mee open trullen naor zate te luisteren. Zoo hattie  in verhaol van innen tocht naor ’t straand in Schevelinge, en de clou daorvan was, dettie op in ezekje hao gereeje: mar dè wies ie wir wè revaoler vur te stelle, want hil theatraol riep ie uit: “En toen nam ik een paard en ik reed er mee in zee”. “Mar Kees toch” zin de toeheurders, “en dorrufde gij dè?” ”Ja, dat dorf ik”, zi Kees.
Toen tie dieën dag wir vas te laat thuis kwaam om te eten, was moeder Mieke vaast beslote om d’r eige nie mir op dere kop te laote zitte. Ze ontving ‘m mee zwègzaomheid en kaoie blikken. De soep wier opgeschept en bij den irsten lepel al kwaamp er in Haogse aonmerking: “Daar is peper in de soep”. “Neeë” zi Mieke, “daor is gin peper in de soep”. “Jaa zeker”, zi Kees “ik pruuf het; daar is peper in de soep”. “Naaw”, zi Mieke, “as daor dan peper in die soep is, dan gaode gij mar gaaw nor oe rizziement mee oe smoesjes”.
Nao in paor daogen was ’t verlof om, hij gonk wir. Toen zène tèd om was, hattie ginnen zin meer om te werken, en zoo wier d’r geteekend vur den Ost en daorvandaon hebben z’m noot mir teruggezien.

Allee haauwdoe,

Naarus