Groeten uit Tallinn (1)

Joep Eijkens

 

 

 

Vroeger leerden we op school het rijtje Estland, Letland, Litouwen. Samen de Baltische Staten. Ik was er nog nooit geweest. Hoewel het me altijd getrokken heeft. Vooral door de schitterende verhalen van Johannes Bobrowski. Maar nu was er een mooie gelegenheid: voor 'De Fotograaf' reisde ik vorige week naar Tallinn. De Culturele Hoofdstad van Europa 2011 beleefde voor het eerst een 'Maand van de Fotografie'.

Gelukkig bleef er tussen de diverse exposities door genoeg tijd over om ook de Estse hoofdstad zelf te verkennen. Een schitterende stad die me soms aan Praag, soms aan Maastricht deed denken, maar die alleen al door de ligging aan de Oostzee een heel ander karakter heeft. Ga maar eens op de spitse hoge toren van de Oleviste kirik ofwel St. Olafskerk staan en kijk naar de zeebaai, de haven waar de grote veerponten uit Helsinki aankomen, de vestingwerken, de hypermoderne hoogbouw buiten de oude binnenstad. Een binnenstad waar je je hier en daar nog in de middeleeuwen kunt wanen, al wordt die illusie direct teniet gedaan door opdringerige neonreclame van de de diverse seksclubs en andere horecagelegenheden.

Zelf overnachtte ik in een eenvoudig hotel op een kilometer of twee achter het centraal treinstation. Een houten gebouw, net zoals de meeste huizen in de buurt. Elke ochtend liep ik eerst naar een deels overdekte markt waar je terecht kon voor brood en vlees en fruit en groenten, maar ook voor kleren en schoenen, zowel nieuw als tweedehands, en waar je voor een paar euro ook een portret van Lenin of roestig gereedschap kon kopen. Mijn eerste kop koffie dronk ik altijd daar.

Reizen naar het voormalig Oostblok heeft soms ook iets van terugreizen in de tijd. En dan doel ik niet zozeer op de oudere vrouwen die zelfgeplukte paddestoelen en bessen verkopen of met een bosje bloemen langs de straat staan. Nee, dan denk ik eerder aan de bonte kraaien die op diverse plekken rond vlogen of zaten te wachten op een hek of paal. Hoe lang geleden is het dat ik ze voor het laatst in Nederland zag? Minstens dertig jaar.

Even - het was op een rauw stuk land aan zee - heb ik nog gedacht in de verte een wolf te zien. Maar het kan net zo goed zo'n akelig grote hond zijn geweest die een paar kilometer verderop vervaarlijk tegen me begon te blaffen. Het was aan de rand van de haven en de spuiten op een omgevallen canapé vertelden me dat ik beter terug kon gaan.