Joep Eijkens
Piet den Blanken (1951-2022) - een bijzondere mens en geëngageerde fotograaf
In de vroege avond van
Tweede Paasdag teruglopend door het Groene Woud prees ik me
gelukkig aanwezig te zijn geweest bij een bijzondere
bijeenkomst. Die middag hadden familie, vrienden, vriendinnen en
collega’s afscheid genomen van Piet den Blanken. De Bredase
fotograaf, niet op de laatste plaats bekend door zijn foto’s van
vluchtelingen aan de grenzen van Europa en van onderdrukte
mensen in Midden-Amerika, overleed begin april in een
Guatemalees ziekenhuis, vlak voordat hij na een vier maanden
durende reis terug zou keren naar Nederland.
Daarmee kwam een voortijdig
einde aan het leven van een aimabele, integere, eenvoudig
levende, hulpvaardige idealist en uitgesproken geëngageerde
fotograaf die streed voor een rechtvaardiger samenleving met
zijn camera als wapen. Hoe triest zijn dood ook was, die dood
werd werkelijk feestelijk gevierd. En wel op het erf van de
kleine boerderij in het buitengebied van het Noordoost-Brabants
dorpje Wijbosch waar Piet in 1951 het eerste levenslicht zag.
Zelf heb ik Piet leren
kennen als een zeer gewaardeerde collega die jarenlang de
fotoredactie leidde bij het tijdschrift (tegenwoordig
webmagazine) Brabant Cultureel. Samen met andere collega’s
volgde ik de grote stoet mensen die door een schitterend,
zonbeschenen landschap met lange rijen bomen naar het kerkhof
van Wijbosch liepen. Daar spraken diverse mensen over leven en
werken van de bijzondere mens die Piet was geweest. Het was
diens zoon Sander – ‘Ik ben ontzettend trots op jou en zal je
vreselijk missen’- die de as van de overledene uitstrooide in
een gat dat gegraven was in het graf van Piets vader en moeder –
een ontroerend ritueel.
Terug bij de boerderij was
er volop te eten en te drinken. Maar eerst plantten twee broers
van Piet ter herinnering een jong appelboompje, symbool van het
leven dat doorgaat. Zijn vriendin Rian had het over een
‘ongedocumenteerde appelboom’ met rode vruchten ‘want rood is de
kleur van de liefde en van de hartstocht waarmee hij gestreden
heeft voor een rechtvaardige samenleving’.
Piet den Blanken zal in
gedachten, herinneringen, avontuurlijke reisverhalen en tal van
anekdotes voortleven, maar ook – en misschien wel het allermeest
– in zijn foto’s. Dat het fotografisch oeuvre dat hij achterlaat
rijk is, bleek nog eens uit ‘Piets Fotocarrousel’ die in een
schuurtje te zien was. Het deed denken aan een primitief
bioscoopje, ergens op het platteland in Midden-Amerika. Getoond
werd er een prachtige selectie zwart-wit foto’s – zwart-wit was
toch Piets kleur zoals bij zo menig documentaire fotograaf het
geval is - samengesteld door zijn collega Joyce van Belkom. De
Bredase fotografe had bij haar selectie vooral gelet op foto’s
waarin het (oog)contact tussen fotograaf en gefotografeerde(n)
het sterkst uit de verf kwam. “Ik heb me vaak afgevraagd hoe hij
zo dicht bij mensen kon komen”, merkte zijn in Ecuador wonende
vriend Bart van der Bijl op. “Ik denk dat het te maken heeft met
zijn manier van zijn.” Hij maakte diverse grote reizen met Piet,
onder meer vaan Chili en India. Ook hij zal hem gaan missen.
Tenslotte. Voor deze
aflevering van Eigen weg koos ik een aantal foto’s die ik sinds
2003 van Piet gemaakt heb bij diverse gelegenheden. Onder meer
in zijn werkkamer, thuis in Breda, op zijn Moto Guzzi, aan het
werk bij BredaPhoto, tijdens een redactievergadering van Brabant
Cultureel en bij het signeren van zijn fotoboeken na de première
van de mooie documentaire van Wilbert Smit over leven en werken
van Piet den Blanken, getiteld
Feitelijk maar niet
objectief.
Daarna volgen foto’s ter
herinnering aan die bijzondere bijeenkomst in het Groene Woud,
schijnbaar ver van de bewoonde wereld. Wat een geluk dat hij
daar op heeft mogen groeien in een eenvoudig boerengezin, dicht
bij de natuur!
|