Joep Eijkens

Ter herinnering aan Joop Verhagen (1942-2022)

 

Het zal wel liggen aan m'n leeftijd maar ik zie steeds meer mensen om me heen wegvallen. Misschien helpt het je te accepteren dat je zelf ook eens aan de beurt komt, maar eraan wennen, nee. Vooral omdat het vaak om mensen gaat die er op een of andere manier uitspringen. Zo overleed op 24 februari de enigszins excentrieke Tilburger Joop Verhagen, 79 jaar oud. 'Kunstenaar, mysticus en uitsmijter Joop Verhagen verwerkte met 'kliederen' vooral woede en pijn', kopte Tom Tacken zijn mooie in memoriam in Brabants Dagblad.

Er stond een treffende foto bij van de schilder in zijn atelier. Voluit lachend, zoals hij zo vaak lachte, al kreeg je soms het idee dat het meer weglachen was. Hij kon ook boze, ontevreden of kwade gezichten trekken.

Verhagen woonde aan de Hoefstraat, op nummer 135. De vorige bewoner was minstens zo boeiend: Broer Donders, de enige volksschrijver die Tilburg ooit rijk was – met name bekend geworden door zijn levensverhaal Per ongeluk mens. Donders was zwaar alcoholist. Ik mocht hem graag en bezocht hem af en toe – de laatste keer dat ik hem zag, lag hij uitgeteld in bed met een fles jenever.

Joop Verhagen was een totaal ander mens. Ik vond hem aanvankelijk nogal interessantdoenerig, een would be-kunstenaar, om niet te zeggen een charlatan. Maar de laatste jaren kon ik beter met hem overweg en dacht soms achter de buitenkant toch meer de man te zien die worstelde met zijn verleden. Zo had hij het vaak over een ellendige jeugd, deels doorgebracht in akelige tehuizen met foute paters aan het roer.

De eerste keer dat ik hem fotografeerde was in 2007 toen hij een heuse galerie runde in de Korveldwarsstraat. Hij zat er zelfbewust bij, in kleurrijke kleren en met een keurig geknipte grijze baard. De andere keren dat ik hem ontmoette zag hij er doorgaans wilder en minder verzorgd uit – bij wijze van spreken recht uit zijn schildershol. Zoals die ene zaterdagmiddag in 2019, toen hij – zoals hij vaker deed – zijn nogal willekeurig ogende, voorstellingloze schilderijtjes probeerde te verkopen op de Heuvel. Twintig euro verdiende hij die middag en het stemde hem tevreden. Hij liet me ook zijn handen zien, door de zon gebruinde handen met lichte vlekken op de knokkels. “Dat komt nog van het boksen”, vertelde hij. “Weet je dat ik ooit Nederlands kampioen ben geweest?” Op het visitekaartje dat hij me overhandigde stond: 'kunstschilder, soefie, acteur, kerstman, enneagram, homeopathie'. Ja, Joop was van vele markten thuis.

Afgelopen najaar fietsend door de Hoefstraat zag ik hem zitten voor zijn woning en weer viel me het enneagram in glas en lood boven de huisdeur op. Hij begon meteen te praten, ik weet al niet meer waarover, Joop Verhagen had nooit gebrek aan stof. Waarom heb ik hem nooit gevraagd of ik hem 'in actie' mocht fotograferen, werkend aan zijn bontgekleurde, al of niet bespikkelde schilderijtjes? Wat dat betreft komt de dood vaak veel te vroeg.