Decemberlicht
Joep Eijkens
Op 8 december werd in Argument Vertoningsruimte aan de Korte
Schijfstraat te Tilburg een expositie geopend onder de
verraderlijk romantisch klinkende naam Decemberlicht. Het
ging om de derde editie van een jaarlijks terugkerende
manifestatie die bedoeld is 'om op een prikkelende en
provocerende wijze een debat over de waarde van kunst, en
specifieker het bewaren of vernietigen van kunst, aan
te zwengelen', aldus het persbericht. 'Ditmaal wordt een geheel
nieuwe formule gelanceerd: Red een kunstwerk van de vlammen door
het te kopen – voor het bedrag dat het u waard is!'
Initiatiefnemers waren ook dit jaar weer Sandra Eijkman en Hans
Stevens van Argument en de kunstenaars Paul Bogaers en Arno
Mertens.
Ik moet zeggen dat ik de eerste keer dat ik over het
initiatief las een naar gevoel kreeg. Waarschijnlijk omdat ik
het verbranden van kunst associeerde met boekenverbrandingen in
het Derde Rijk - om over entartete Kunst nog te zwijgen. Maar de
nieuwsgierigheid won het ditmaal van de afkeer. En zo toog ik op
zondag 18 december naar Argument dat gevestigd is - helaas naar
verluidt een aflopende zaak - in een mooi oud schoolgebouw. Op
de speelplaats brandde bij aankomst al een gezellig vuurtje in
een bescheiden korfje. Eenmaal binnen, bleek de hele
expositieruimte vol te zitten met kunstenaars, potentiële
kopers en andere belangstellenden. Aan de muur ruim 50
kunstwerken, ingebracht door zo'n 25 kunstenaars.
Eerst was er een uitvoerige gedachtenwisseling over de opzet
van de avond waarbij de voors en tegens de revue passeerden. En
waarbij naar mijn idee toch wel het een en ander onduidelijk
bleef, zoals de vraag in hoeverre het hier om 'afdankertjes'
ging die de kunstenaars misschien beter zelf weg hadden kunnen
doen. Na een uur of wat brak het moment aan om de hoogste
biedingen openbaar te maken. Er waren eigenlijk maar weinig
kunstwerken waar niet op was geboden. Dus die zouden in elk
geval verbrand worden. Maar ook kunstwerken met 'een duidelijk
unfair bod' liepen dat gevaar, zo begreep ik. Gelukkig bleken de
kunstenaars de geboden bedragen fair te vinden. Met uitzondering
dan van die ene kunstliefhebber die naamloos aan de schandpaal
werd genageld omdat hij/zij het gewaagd had 15 euro te bieden op
een kunstwerk.
De gelukkige bieders werden telefonisch op de hoogte gesteld
of konden - als ze aanwezig waren - meteen afrekenen en hun
aankoop mee naar huis nemen. Mooi om te zien hoe sommige jonge
kunstenaars op elkaars werk hadden geboden en lachend de
portemonnee trokken om te betalen. Minder vrolijk, en ook een
beetje vervreemdend, werd wat mij betreft de sfeer toen de
kunstwerken die het niet gehaald hadden op tafels gelegd werden
waar al een stemmige kerstverlichting flakkerde. Even nog
brandde een discussietje los rond de vraag of lijsten en glas
niet gespaard konden blijven. Maar de leiding zwichtte niet: ook
die elementen gingen eraan.
En dan was het zover. Zonder veel omhaal werden de
kunstwerken naar buiten gebracht en op het vuurkorfje gestapeld.
Vooral de houtskooltekeningen fikten goed. Er werd druk
gefotografeerd en gefilmd. En natuurlijk waren er ook grappen.
"Dat doet me denken aan die reclame voor brandverzekering:
'Gelukkig hebben we de foto's nog'." De gemoedelijke en
tevreden stemming kreeg overigens even een knauw toen men tot de
ontdekking kwam dat een van de minder gelukkige kunstenaars zijn
kunstwerk stilletjes mee had gegeven aan zijn vriendin in plaats
van prijs te geven aan de vlammen...
|
