1)
De perdemert
En
ik waar d’r um ’n bisje naor de perdemert gegaon
Van
je foep en van je falderie o, la
En
toen ik ‘r ankwam waar de mert al hast gedaon
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg, eweg
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg.
En
er stond toen alleen nog mar ’n ouwe, kromme ruin
Van
je foep en van je falderie o, la
En
hij stond gebonden al aon ’n dorren tuin
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg, eweg
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg.
En
ik zei d’r wel boereke, wa vraogde vur dè perd
Van
je foep en van je falderie o, la
En
ie vroeg me ’n daolder, da was ie toch wel werd
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg, eweg
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg.
En
ik leidde mee m’n bisje al over unne dijk
Van
je foep en van je falderie o, la
En
hij viel ochèrm mee z’n billekes in ’t slijk
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg, eweg
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg.
En
ik leidde mee m’n bisje al langs unne sloot
Van
je foep en van je falderie o, la
En
ochèrm die mugskes die staken ‘m toen dood
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg, eweg
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg.
En
toen kwaamp er Nellekes van den bekker krek voorbij
Van
je foep en van je falderie o, la
En
m’n triestig hart da worde toch zo blij
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg, eweg
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg.
En
toen heb ik lief Nelleke ’s lekker flink gekust
Van
je foep en van je falderie o, la
En
toen ik ’t gedaon ha, mocht ’t vort gerust
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg, eweg
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg.
En
nou gaon we trouwen ’t komend jaor in mei
Van
je foep en van je falderie o, la
En
dan doen we as de veugelkes, ieder jaor ’n ei
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg, eweg
Van
je foep en van je falderie eweg, eweg.
Dit
lied werd ons voorgezongen door de heer van Helvert in Berlicum in
1980.
Van
dit lied bestaan, alleen in Noord-Brabant al, eindeloos veel
varianten.
Van
Helvert gebruikte een mooie melodie, alleen de tekst is
onvolledig.
Mevrouw
Mieke van Grunsven-van der Zanden uit Vorstenbosch zong een
variant van dit lied in 1978.
De
melodie is wat minder fraai dan die uit Berlicum, de tekst
daarentegen is veel uitgebreider en geeft de essentie van het
verhaal weer.
Volgt
nu melodie en tekst uit Vorstenbosch:
2)
De Baokelse mert
Ik
zou eens naar die Baokelse mert toe gaan
Van
die homme van die hare, van die hotufaldera, hoera
En
verdjen toe ik er kwam was de mert gedaan
Vigedom,
vigedel, hij moes eweg, eweg, eweg
Vigedom,
vigedel, hij moes eweg, eweg.
En
toen stond er nog zo’n ouwe ruin
Van
die homme etc
En
die stond gebonden aan een dorrentuin
Vigedom
etc.
En
ik zeg toen, wa vraagde vur dieën beest
Van
die homme etc.
En
hij vroeg hem ene daolder, da was het meest
Vigedom
etc.
En
ik booi ‘m er wel drie stuivers veur
Van
die homme etc.
En
verdjen ik kreeg het er deur
Vigedom
etc.
En
toen leidde ik met mijne ruin al neven unne sloot
Van
die homme
En
toen kwamen er twee mugskes en die pisten ‘m dood
Vigedom
etc.
En
toen kwam daor Mieke van de mulder krek voorbij
Van
die homme etc.
En
ik gaf ze nog meer as ons koei of ons geit
Vigedom
etc.
En
ik heb ze nog in eer en deugd gekust
Van
die homme etc.
En
ze zei, doe het nog maar eens gerust
Vigedom
etc.
En
toen alle veugelkes linnen een ei
Van
die homme etc.
Toen
gongen we samen trouwen in de maand van mei
Vigedom
etc.
En
toen wellie samen naar de kerk zouden gaan
Van
die homme etc.
Wist
ze toch wa ze um zou slaan
Vigedom
etc.
En
toen sloeg ze um d’n ruin z’n huid
Van
die homme etc.
En
van me leven zaagde gin schonder bruid
Vigedom
etc.
En
nou raoit is wa men op die bruiloft at
Van
die homme etc.
’t
Was biefstuk van de ruin z’n gat
Vigedom
etc.
En
nou raoit is wa men op die bruiloft dronk
Van
die homme etc.
’t
Was mulluk da de keel uitstonk
Vigedom
etc.
En
nou zit ik hier met m’n Mieke achter in de hei
Van
die homme etc.
En
as ge komt kieke dan krijgder de koffie nog bij
Vigedom
etc.
3)
Van den boer
Dit
lied moet als volgt gezongen worden:
Eerste
koeplet: A1, B1, C, D1, E1, F.
Tweede
koeplet: A2, B2, C, D2, E2, F,
Op
deze manier verder t/m koeplet 7!
A:
En den boer die stond:
1)
mee peerden op de mert, peerden op de mert
2)
mee koeien op de mert, koeien op de mert
3)
mee geiten op de mert, geiten op de mert
4)
mee schapen op de mert, schapen op de mert
5)
mee baggen op de mert, baggen op de mert
6)
mee kiepen op de mert, kiepen op de mert
7)
allenig op de mert, allenig op de mert.
B:
1) mee zeven dikke peerden op de peerdenmert
2)
mee zes dikke koeien op de koeienmert
3)
mee vijf dikke geiten op de geitenmert
4)
mee vier dikke schapen op de schapenmert
5)
mee drie dikke baggen op de baggenmert
6)
mee twee dikke kiepen op de kiepenmert
7)
de boer die stond allenig op de boerenmert.
C:
1 t/m 7: En de boeren kwamen kijken en d'r wierd er eentje zot
D:
1) zes van die peerden stak ie mee zijne riek kapot!
2)
vijf van die koeien stak ie mee zijne riek kapot!
3)
vier van die geiten stak ie etc.
4)
drie van die schapen stak ie etc.
5)
twee van die baggen stak ie etc.
6)
een van die kiepen stak ie etc.
7)
dieën enen boer die stak ie etc.
E:
1) en het zevende is gebleven, den boer die zat er neven
2)
en de zesde is gebleven, den boer die zat er neven
3)
en de vijfde is gebleven, den boer etc.
4)
en het vierde is gebleven, den boer etc.
5)
en de derde is gebleven, den boer etc.
6)
en de tweede is gebleven, den boer etc.
7)
en toen is ie door gebleven, den boer die liet zijn leven,
F:
1 t/m 7:
Maar
de rest die nam de benen en ze gingen aan de haal
Boeren
en boerinnnen en de kinder allemaal
En
de jong van de klas, mee de mister in de pas
Rap
lijk de pielekes in de waterplas
Mee
de blokken aan de been, mee de blokken aan de voet
Spek
in de bonen dat is goed!
Tekst
en melodie van dit stapellied zijn geschreven door Floris van der
Putt, oud-pastoor van de Noord-Brabantse plaats Lieshout.
Van
der Putt maakte in zijn studententijd op het klein en groot
seminarie in St.Michielsgestel en Haaren, samen met studiegenoot
en vriend Harrie Beex, al veel liedjes.
Ze
hebben in de loop der jaren allerlei soorten liederen gemaakt.
Gelegenheidsliederen
voor een kampvuur of voor feesten, liederen voor gildes en over
patroonheiligen en geestelijke liederen, met name voor de
nederlandstalige liturgie.
Beex
maakte meestal eerst de tekst en van der Putt schreef er later een
melodie bij.
Maar
zowel Beex als van der Putt maakte soms èn melodie èn tekst.
Bekend
van hen zijn bijvoorbeeld het lied van Hertog Jan, van Dubbele
Jan, van Caastere kermis en nog veel meer!
Al
deze mooie liedjes werden uitgebracht in de liedbundel, 'De
Brembos' die in 1947 voor de eerste keer werd uitgebracht!
4)
Het ijzeren paard
Vrolijk
rent door bos en beemden
’t
IJzeren paard maar lustig voort, (2x)
Krachtig
snuivend, dart’lend briesend
Door
geen zweepslag aangespoord.
Altijd
is ons zwartje klaar,
Om
te hollen, hollen maar. (2x)
Of
het hele dagen rondsnelt
Nimmer
is het moe of mat, (2x)
Want
mijn eigen ogen zagen
Dat
het kachelkolen at
Ja,
’t behoeft niet op de baan,
Onder
’t eten stil te staan. (2x)
Is
dat niet een aardig zwartje
Is
dat niet een kostelijk beest, (2x)
Nee,
er is geen beter draver
Op
de wereld ooit geweest
Spoortrein
heet zijn lange staart,
Ken
je nu de naam van ’t paard. (2x)
Op
’t Lidwina in Schijndel, een voormalig ziekenhuis en
verzorgingshuis, zongen Mevr.van de Broek-van de Pas en zuster
Johannita van de Spank dit lied.
Toon
Gevers uit Loosbroek zong het lied ook, in 1980. Bij hem heet het:
"De spoortrein". Tekst en melodie zijn eender als die
uit Schijndel.
Het
is wel inmiddels wel duidelijk wat hier bedoeld wordt met het
ijzeren paard!
Aanvulling:
Op
de Tilburgse boekenmarkt van 28 augustus j.l. kocht ik een
liedboekje dat
samengesteld is door Lo van der Werf en als titel heeft
meegekregen:
"Daantje zou naar school toe gaan... en andere oude
schoolliedjes".
Tot mijn verbazing vond ik daarin een liedje dat ik zelf meermalen
optekende
en dat hierboben te vinden is.
In het boekje van Lo van der Werf staat "De ijzeren
Harddraver". De tekst is
identiek aan die van "Het ijzeren paard" én er staat
een tweestemmige
melodienotering bij. Zie de
muzieknotatie: Klik Hier
Het lied schijnt, volgens de inhoudopgave, gemaakt te zijn door P.
Louwerse.
Ik heb die naam gezocht in het prachtige boek "De hele
Bibelebontse berg",de
geschiedenis van het kinderboek in Nederland en Vlaanderen van de
middeleeuwen tot heden, uitgegeven in 1990 door Querido's
uitgeverij te
Amsterdam.
Een van de samenstellers van dit boek is mijn oude leraar
Nederlands van de
HBS in Boxtel, Piet Buijnsters.
P. Louwerse (1840-1908)was een Zeeuwse onderwijzer.
In Souburg, op Walcheren, is in 1940 de honderdste geboortedag van
hem
gevierd.
Louwerse was een jeugdboekenschrijver, auteur van historische
verhalen en
maker van schoolliederen.
Zijn beste werk,zo noemde hij het zelf,is de "Geïllustreerde
vaderlandse
geschiedenis voor jong en oud" uit 1886.
Louwerse wordt beschreven als een "vurig vaderlander" en
een fervent
aanhanger van het Huis van Oranje.
Of Louwerse zowel tekst als melodie maakte wordt niet helemaal
duidelijk uit
wat er over hem geschreven is, maar lijkt me wel aannemelijk.
Ik denk dat hij veel schoolliedjes gemaakt heeft getuige de inhoud
van
"Daantje zou naar school toe gaan".
Zo loop je, door te snuffelen op een boekenmarkt en tegen betaling
van drie
euro,toch onverwacht tegen leuke en leerzame dingen aan. |