HOME CUBRA

INHOUD AUTEURS

Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

64ste Jaargang - nummer 1 - februari 2015

 
HOME BC / BL Contact / Reageren Archief Brabant Cultureel Archief Brabant Literair
 
 

 

Ricus van de Coevering, Noordgeest. Amsterdam: Van Gennep 2014, 208 pp., ISBN 9789461643124, hb., € 19,90.

 

©Brabant Cultureel – februari 2015

Het thema van Ricus van de Coevering

 

Er bestaan twee soorten schrijvers: de ene die in De Wereld Draait Door en desnoods op de hoek van de straat zijn meningen etaleert en de andere die nijver en in het verborgene doorwerkt aan een volgend boek. De literatuur is gebaat bij de tweede soort.

 

door Camiel Hamans

 

Ricus van de Coevering (Asten 1974) is een auteur van het serieuze type. Hoezeer zijn studiekeus economie ook een ander voorland suggereert, toch ontdekte hij tijdens een buitenlands studieverblijf dat hij over meer talenten beschikt en merkte hij hoe veel voldoening het hem gaf om brieven te schrijven.

Teruggekeerd in Nederland bleef hij het schrijven trouw. Eerst nog naast een baan als docent economie, maar vervolgens als hoofdactiviteit. Literatuur bleek meer dan bezigheidstherapie en vereiste een volledige inzet. Om toch niet van honger te hoeven omkomen verhuurde Van de Coevering zich als beveiliger voor leegstaande kantoorpanden. Een ideale combinatie die hem van een vast inkomen voorziet, maar hem tezelfdertijd in de stille uren gelegenheid biedt om zich aan het literaire bedrijf te wijden. Dat heeft nu geleid tot een tweede roman: Noordgeest.

 

 

Ricus van de Coevering. foto Matty van Wijnbergen

 

 

Ghana

Ogenschijnlijk is Noordgeest een volstrek andersoortig boek dan Van de Coeverings debuut Sneeuweieren waarvoor hij in 2009 de Academia Debutantenprijs ontving. Sneeuweieren speelt in Oost-Brabant, in een boerenmilieu en in een bigotte katholieke sfeer.

Noordgeest speelt aan een Amsterdamse gracht, niet in een kring van modieuze yuppen, maar in een hardvochtige wereld van een VOC-nazaat die de onderbroken familietraditie wil herstellen. Die met harde hand zichzelf en zijn nazaten wil dwingen zich te meten met de mentaliteit en het succes van de oude slavenhandelaars. En die, net als de kippenboer in Sneeuweieren, zijn eigen falen en ontoereikendheid onder ogen weigert te zien en er zodoende tragisch aan ten onder gaat.

Sneeuweieren en Noordgeest zijn twee boeken van eenzelfde talent. Niet alleen omdat in beide boeken een Ghanees een rol speelt. In Sneeuweieren is dat de aangenomen zoon David en in Noordgeest de huishoudster/njai Ama. Maar veel meer nog omdat beide boeken realisaties zijn van eenzelfde thema: falen, niet ingeloste verwachtingen, pogingen de toekomst, of beter de volgende generatie, naar je hand te zetten. En het ontkennen van de eigen missers.

 

Geloofwaardig

Er is meer dat beide romans gemeen hebben, hoezeer ze tegelijk daardoor ook verschillen. Beide keren beschrijft Van de Coevering gedetailleerd het milieu en de situaties waarin zijn verhaal speelt, maar zonder daarvoor veel schilderende adjectieven nodig te hebben. Of het nu gaat om het Oostbrabantse platteland, de moerassen, kippenrennen en de brandlucht van het finale zoenoffer of om het statige grachtenpand, het achterliggende benepen koetshuisje waarin de mislukte nazaten terecht kwamen, het bloederige slagerswerk van grootvader Noordgeest of het langzaam stijgende water waarin hoofdpersoon kapitein Willem Noordgeest bij een schipbreuk dreigt te verdrinken. Het is allemaal even nauwkeurig en zonder effectbejag geschreven, waardoor de lezer gelooft in het verhaal.

Van de Coevering bedrijft fictie, maar fantaseert niet. Zijn verhalen, of het nu gaat om een tragische boerenroman of om een mislukt nageleefd VOC-verhaal, lijken zo aan de werkelijkheid ontleend, zonder dat hij vervalt in eng realisme. Geen spruitjeslucht, geen kamertjeszonde – hoewel in beide romans een gefnuikt erotisch leven fors bijdraagt aan het tragische einde – geen gewroet in de kleinburgerlijke ziel, maar een ambitieus en even spectaculair mislukt bestaan.

In de romans van Ricus van de Coevering is het leven drama. Niet op de wijze van Elisabeth Taylor en Richard Burton, maar op de manier waarop een Nederlandse lezer zich zijn eigen mislukking kan voorstellen: in Asten of aan de Amsterdamse Gouden Bocht. Beheerst, maar wel met een fatale afloop. Aan dat inzicht heeft de Nederlandse literatuur veel meer dan aan de gratuite meninkjes van de media-literatoren.