HOME CUBRA

INHOUD AUTEURS

Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

63ste Jaargang - augustus 2014

 
HOME BC / BL Contact / Reageren Archief Brabant Cultureel Archief Brabant Literair
 
 

foto's: Gemma van der Heyden

 

  www.willem2fabriek.nl

www.s-hertogenbosch.nl/inwoner/kunst-en-cultuur/culturele-projecten/willemii

 

Voor een BC-BL-(foto) verlag van de opening KLIK HIER

 

© Brabant Cultureel – augustus 2014

 

 

Bossche Willem II Fabriek heropent

 

Een piñata is een felgekleurde figuur van papier-maché, gevuld met snoep of cadeautjes en cadeau gedaan bij feestelijke gelegenheden. Als je de piñata breekt, valt de verrassing eruit. Het gebruik komt uit Mexico, maar is ook één van de traktaties waarmee op 19 september 2014 de nieuwe Willem II Fabriek in Den Bosch opent. De vruchtbaarheid die de piñata symboliseert, wil de nieuwe Willem II Fabriek ook bieden.

 

door Gemma van der Heyden (tekst & foto’s)

 

De voormalige sigarenfabriek Willem II aan de Boschveldweg werd in 1897 gebouwd. Het door architect P.Th. Stornebrink ontworpen gebouw is inmiddels een rijksmonument. De werknemers van Willem II konden naast het werk in de fabriek ook lid worden van de huisharmonie Neerlandia, tegenwoordig de Koninklijke Harmonie. Deze gebruikt een gedeelte van het pand nog steeds als repetitieruimte.

 

 

Willem II Fabriek, ’s-Hertogenbosch.

 

Goulmy & Baar

Oorspronkelijk was de fabriek gebouwd voor de Bossche sigarenfabrikanten Goulmy & Baar. In 1929 moesten zij de productie staken en nam sigarenfabrikant Willem II uit Valkenswaard het pand over, vooral om te voorkomen dat er een concurrent in zou komen. Al na twee jaar trok Willem II zich weer terug en daarna stond het gebouw lang leeg en kreeg het allerlei andere functies. Het is dus niet zo vreemd dat er in 1987 ook oefenruimtes kwamen voor popbands. Die groeiden uit tot het huidige W2 Poppodium. Later kwamen daar nog het Grafisch Atelier, een werkplaats voor kunstenaars, en bArt, het huidige Wave Of Tomorrow bij.

Zo kwam de Willem II Fabriek bij de gemeente ’s-Hertogenbosch in beeld als werkplaats voor professionele kunstenaars en musici. De gemeente is inmiddels eigenaar van het rijksmonument. Het moet een podium bieden voor uitvoeringen, exposities, lezingen, debatten en presentaties. Kunstenaars kunnen er een atelier huren en er is plaats voor creatieve bedrijven die vernieuwing zoeken in de kunsten. Een belangrijke pijler van de Willem II Fabriek is talentontwikkeling. Om dit te ondersteunen biedt de gemeente ’s-Hertogenbosch subsidie aan jonge getalenteerde kunstenaars.

Het bijeen brengen van al deze disciplines moet een kunstencluster opleveren waar kunstenaars elkaar en ook het publiek ontmoeten. Om dit doel te ondersteunen is een horecaplan in ontwikkeling dat in 2015 wordt gerealiseerd. Tot het zo ver is, wordt de horecafaciliteit ingevuld met tijdelijke voorzieningen.

 

Deelnemers

De Willem II Fabriek lijkt met dit alles de grootste piñata ooit, opgetrokken in een monumentale negentiende-eeuwse stijl. Binnen in het gebouw komen juweeltjes tot stand die het publiek zullen verrassen. Vier van de deelnemers stellen we aan u voor.

 

 

IVONNE VAN DER VELDEN (51), intendant Gemeente ’s-Hertogenbosch

 

Wat doe je in de Willem II Fabriek?

‘Na een sollicitatieprocedure gaf de gemeente ‘s-Hertogenbosch mij de opdracht om alles wat in de Willem II Fabriek gebeurt bij elkaar te brengen. In deze opdracht liggen vijf punten vast: talentontwikkeling, experimenteren, zoeken naar nieuwe vormen van (beeldende) kunst, relaties leggen tussen uiteenlopende kunstvormen (cross-over) en samenwerken. Ik bemoei me graag met de professionele mensen die in de Willem II Fabriek werken. Daarna laat ik ze weer los. Iedereen moet hier zijn eigen ding kunnen doen. Samen werken we aan een kunstencluster in wording, dat een toegankelijke plek moet zijn voor zowel kunstenaars als inwoners uit Den Bosch.’

Waarom werken in de Willem II Fabriek?

‘Ik ben graag een spin in het web en wil dat alles goed werkt. Ik organiseer graag, ken de kunstwereld in Den Bosch en maak gebruik van mijn netwerk. Uiteindelijk wil ik dat dit een fabriek wordt waar je wilt zijn. Als mijn taak erop zit en ik de deur achter mij dicht trek, moet ik denken: Wauw, wat een te gekke plek!’

Waar breng je jouw werk naar toe?

‘Naar professionele kunstenaars met een goed plan. Ze hoeven niet uit Den Bosch te komen, maar dit is wel een voorkeur. In de Willem II Fabriek moeten ze elkaar inspireren. We werken samen met kunstacademies en bieden mogelijkheden aan jonge kunstenaars die zijn afgestudeerd. We willen toegankelijk zijn voor mensen die van kunst houden en willen samenwerken met festivals en uiteenlopende kunstdisciplines. Dit jaar hebben we in de Willem II Fabriek voorstellingen van Festival Boulevard en November Music.’

Wie is Ivonne van der Velden?

‘Na mijn studie aan de Academie St. Joost in Breda begon ik als autonoom kunstenaar. Niet lang daarna kreeg ik een baan als communicatiemedewerker bij het CBK (Centrum Beeldende Kunst) in Den Bosch. Ook dit werk zie ik als beeldende kunst. Ik kan werken zonder atelier en mis het ook niet. Ik verbind graag binnen de wereld van de kunsten en zie me in die zin als iemand die dingen aan elkaar smeedt. Een smid dus.’

 

 

MARIEKE PETERS (37), beeldend kunstenaar

 

Wat doe je in de Willem II Fabriek?

‘Via een collega ben ik tien jaar geleden bij toeval in de fabriek terecht gekomen. Als autonoom kunstenaar werk ik veel met zeefdruk, keramiek, verf en fotografie. Het is dus heel handig dat er een grafische werkplaats is waar ik kan zeefdrukken. In mijn atelier heb ik de ruimte en het licht waar ik goed bij kan werken. Licht is ook heel belangrijk bij de vormgeving van mijn ideeën.’

Waarom werken in de Willem II Fabriek?

‘Ondanks dat ik in Eindhoven ben gaan wonen, blijf ik in dit atelier. Het karakter en de sfeer van het gebouw gebruik ik in mijn werk. Het licht is prachtig. Deze omstandigheden kon ik in Eindhoven niet vinden. Mijn beelden maak ik voornamelijk met doorleefd materiaal, zoals gebruikt hout en doek. De imperfectie van deze materialen geeft karakter dat ik gebruik als extra laag, waardoor diepgang in mijn werk ontstaat. Het straalt kwetsbaarheid uit en dat interesseert mij. De lijntjes met de andere kunstenaars in de Willem II Fabriek zijn kort en dat is prettig.’

Waar breng je jouw werk naar toe?

‘De kijker of de bezoeker. Met mijn werk wil ik iets aanboren wat de kijker niet onberoerd laat. Daardoor moet hij nadenken. Het is fijn als ik een opening kan maken in iemands perceptie van mijn werk. Dan pas kan ik de kijker in meerdere of diepere lagen raken. De scheidslijn van licht en donker in een mens is een centraal thema in mijn werk. De spanning die dat oplevert gaat over kwetsbaarheid en hoe ik naar de mensen en de wereld kijk. Ik bouw daar verhaaltjes omheen met foto’s die ik zelf maak of met beelden uit oude fotoalbums die ik via Marktplaats koop. Mensen die op mijn werk afkomen beschikken over een bepaalde gevoeligheid. Die heb je ook nodig, anders begrijp je het niet.’

Wie is Marieke Peters?

‘In 1999 ben ik afgestudeerd als illustratief vormgever aan de academie van Den Bosch. Ik werk met veel verschillende materialen en disciplines en haal daar ook mijn inspiratie uit. Met mijn verbeelding van kwetsbaarheid erken ik de noodzaak van dit gegeven. In kwetsbaarheid zitten de lichte en de donkere kanten van een mens en daar zoek ik naar. Uiteindelijk kan dit positief, maar ook negatief zijn. Dat hangt ook af van hoe een kijker mijn werk ziet. Werken van negen tot vijf kan ik niet. Ik ga door tot het uiterste en vaak over mijn grenzen heen. Maar ik ben een optimist en heb ik de energie om hard te werken.’

 

 

IRIS PETERS (38), Wave of Tomorrow (WOT)

 

Wat doe je in de Willem II Fabriek?

‘Wave of Tomorrow werkt mee aan culturele manifestaties en festivals. We ontwikkelen projecten, met de nadruk op de interactieve mogelijkheden van de beeldende kunst. Voor Stichting Jheronimus Bosch 500 hebben we in 2012 de Bosch Art Game wedstrijd geïntroduceerd. Hieruit kwam de game ‘Cave!Cave!Deus Videt!, Episode 0’ als winnaar naar voren. De game werd zo goed ontvangen dat de Italiaanse makers ervan nu Episode 1 hebben gemaakt. De première ervan vindt plaats tijdens festival Incubate in Tilburg (15 t/m 21 september 2014). Momenteel ontwikkelen we ook een lichtroute voor de wijk Boschveld in ’s-Hertogenbosch. We helpen de initiatiefnemers met het opzetten en vormgeven van de route. De bewoners hebben inspraak.’

Waarom werken in de Willem II Fabriek?

‘Ons bedrijf sluit organisch aan bij de pijlers van de gemeente ’s-Hertogenbosch: cross-over denken, het publiek verbreden, talentontwikkeling. Dit alles op professionele basis. De ruimte in de Willem II Fabriek is mooi en rustig. Als ik uit het raam kijk zie ik heel oude bomen. In onze studio zijn flexplekken. Er is plaats voor mensen die hier tijdelijk werken.’

Waar breng je jouw werk naartoe?

‘WOT wil het publiek graag in verwondering brengen en betrekken bij de projecten. Hoe kun je de beleving van kunst optimaliseren? Vooral met beeldende kunst die op uiteenlopende locaties wordt getoond. Niet alleen in Den Bosch, maar ook ver daarbuiten. De leeftijd van onze doelgroep speelt geen rol. Zolang jong en oud maar geïnteresseerd zijn in nieuwe ontwikkelingen.’

Wie is Iris Peters?

‘Na mijn tweede studiejaar aan de School voor Journalistiek in Utrecht begon ik aan de opleiding Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Utrecht. Journalistiek was voor mij te breed en had te weinig diepgang. Na de universiteit heb ik aan de Rietveld Academie in Amsterdam gestudeerd. Maar na een jaar wilde ik aan de slag en stopte ik met de studie. Inmiddels ben ik tien jaar werkzaam in de kunstwereld. Ik begon samen met mijn zus Tessa met bArt (‘bee-art’) in 2003. bArt is opgericht, omdat jonge kunstenaars in Den Bosch een platform misten. In juni 2014 ging bArt over in Wave Of Tomorrow, dat ik nog steeds samen met Tessa leid. Ik schrijf de teksten voor onze plannen en de publiciteit. En ontwikkel als artistiek leider nieuwe kunstprojecten.

 

 

ROOS GIETHOORN (37), Heyday Producties

 

Wat doe je in de Willem II Fabriek?

‘Vanuit deze locatie run ik mijn bedrijf HeyDay Producties. Voor professionele kunstenaars zoek ik naar de juiste manier en locaties om hun werk zo goed mogelijk over te brengen. Een kunstwerk komt niet altijd het best tot zijn recht in een strakke, witte galerie of een neutrale ruimte. Het werk mag niet te veel verliezen van zijn oorsprong. Het kan beter en naar die alternatieven doe ik onderzoek. Ik breng kunstenaars en organisaties met elkaar in contact, in binnen- en buitenland.’

Waarom werken in de Willem II Fabriek?

‘In het voormalige Groot Ziekengasthuis had ik een grafisch atelier. Toen ik hoorde over de plannen met de Willem II Fabriek heb ik mij onmiddellijk aangemeld en ben ik geselecteerd voor een ruimte. Die deel ik met andere grafische vormgevers (Ilse Weisfelt en Attak). Mijn grafisch werk heb ik ingeruild voor organisatorische werkzaamheden. In de fabriek heb ik een fijne werkplaats. Hier werken verschillende kunstenaars en het pand biedt veel mogelijkheden.’

Waar breng je jouw werk naartoe?

‘In de eerste plaats naar de kunstenaars zelf. Ik help ze om over zichzelf , hun werk en het publiek na te denken. Ik zoek naar stromingen die nieuw zijn en wil zichtbaar maken welke richting past bij de kunstenaars. Door mijn ervaring met exposeren heb ik kennis opgedaan waarmee ik ze kan helpen. De vraag is ook vooral wat iemand zelf kan doen.’

Wie is Roos Giethoorn?

‘Ik ben opgeleid als grafisch ontwerper aan het Grafisch Lyceum Utrecht en ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem. In die stad had ik een winkel en een expositieruimte. Inmiddels organiseer ik al negen jaar evenementen. Bij het Design Festival in Breda ben ik betrokken als projectleider en in de fabriek ben ik de voorzitter van de Vereniging Willem II Ateliers. Organiseren is moeilijk en erg belangrijk. De verandering van mijn taak in de kunsten was een bewuste beslissing.’

 

 

Willem II Fabriek, ’s-Hertogenbosch.

 

Openingsweekeinde

De organisaties die nu in de Willem II Fabriek zijn gevestigd, zijn: AtelierBeheerStichting (ABS), Attak Powergestaltung, Docwerk, Grafisch Atelier, Koninklijke Harmonie, Spoetnik Media, Van Osch Films, Vereniging Willem II-Ateliers, Wave Of Tomorrow (WOT) en W2 Poppodium.

Op dit moment is de verbouwing van de Willem II Fabriek nog bezig. Jonge fotografen krijgen de kans verslag te doen van het openingsweekeinde dat losbarst op vrijdagavond 19 september. Op zaterdag en zondag is het open huis en zijn er rondleidingen, exposities, buurthoreca, geluidswandelingen en meer. Brabant Cultureel gaat in samenwerking met de Willem II Fabriek de publicatie van deze verslagen verzorgen. Via onze nieuwsbrief wordt u hiervan op de hoogte gesteld.