Brabant Cultureel • Brabant Literair
Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur
63ste Jaargang - februari 2014
| HOME BC / BL | Contact / Reageren | Archief Brabant Cultureel | Archief Brabant Literair |
¶ ‘Henk Visch. Precies zoals ik het me herinnerde’, t/m 23 maart 2014 in het Braempaviljoen van het Middelheimmuseum, Antwerpen.
Henk Visch, Exactly how I remembered it. (Ned./Eng.) Gent: Posture Editions 2014, 64 pp., ISBN 9789491262081, pb., € 20,00.
©Brabant Cultureel – februari 2014
Expositie van Henk Visch in Antwerpen
Van de Eindhovense kunstenaar Henk Visch is in Antwerpen een tentoonstelling te zien van bronzen beelden in combinatie met fragiele objecten en tekeningen. Wat is het verband tussen deze verschillende groepen werken? De bij de expositie verschenen publicatie doet een poging tot een verklaring te komen.
door Irma van Bommel
De tentoonstelling van Henk Visch (1950) is te zien in het Middelheimmuseum in Antwerpen. Dat is een openluchtmuseum, een park, dat gratis toegankelijk is en waar beelden van beroemde kunstenaars staan opgesteld, onder andere van Auguste Rodin, Rik Wouters, Henry Moore, Carl André en Panamarenko. Henk Visch is met twee beelden vertegenwoordigd in de collectie.
Henk Visch heeft een eigen, duidelijk herkenbare vormentaal. Zijn beelden van verstilde, androgyne figuren zijn welbekend. De figuren zijn poëtisch, mysterieus en raadselachtig. Door hun houding drukken ze vaak een emotie uit. Ook de titels die hij aan zijn beelden geeft zijn zowel poëtisch als raadselachtig, maar ze geven in ieder geval een indicatie over de betekenis. Naast beelden maakt Visch humoristische assemblages in de vorm van draadfiguren die, hoewel abstract, toch vaak iets menselijks hebben. En dan zijn er nog de tekeningen, schetsen die droombeelden lijken weer te geven.
Henk Visch, Lonely feelings on landing #2, 2010. foto Henk Visch
Wanhopig
De tentoonstelling heet ‘Precies zoals ik het me herinnerde’. Vanwege de kwetsbaarheid van een aantal beelden is alles binnen opgesteld, in het Braempaviljoen. Bij deze expositie verscheen ook een publicatie. In feite is dit een tentoonstelling op papier.
Het boekwerk bevat een inleiding door kunstrecensent en romanschrijver Christophe Van Gerrewey. Hij merkt terecht op dat de tentoonstelling in het boek is opgebouwd uit schillen. De tekeningen bevinden zich in de kern van het boek. De beelden zijn aan de buitenkant van het boek te zien zodat het boek begint en eindigt met beelden. En daar tussenin bevinden zich de draadsculpturen.
Vervolgens gaat Van Gerrewey bijna wanhopig op zoek naar een verklaring voor deze driedeling en vooral naar een verklaring voor de plaats van de verschillende groepen in het boek. Zo maakt hij een verwijzing naar de heilige drie-eenheid in het christelijke geloof (vader, zoon en heilige geest), maar ook naar de reisbestemmingen van Dante’s Goddelijke Komedie (hel, vagevuur en paradijs) en naar Freuds splitsing van de menselijke persoonlijkheid (het ego, het controlerende superego en het onderbewuste).
In het boek zijn twee spiegels opgenomen (bladzijden van aluminiumfolie) waardoor de afbeelding op de tegenoverliggende bladzijde wordt gespiegeld. Of dit een diepere betekenis heeft, vertelt Van Gerrewey dan weer niet.
Henk Visch, Touw, Exactly how I remembered it #2, 2008. foto Henk Visch
Verbeelding
Of de makers en uitgevers van het boek het zelf allemaal zo intellectueel hebben bedoeld, is maar zeer de vraag. In eerdere interviews vertelt Visch dat de ontwerpen voor zijn mysterieuze beelden zijn gebaseerd op herinneringen, dromen of associaties. Ziedaar de verklaring voor de naam van de expositie.
Soms is de aanleiding voor het maken van een kunstwerk zelfs voor Visch niet meer traceerbaar. Poëtische titels geven een aanwijzing, maar bieden nooit volstrekte duidelijkheid over de betekenis. Thema’s die in het werk van Visch vaak terugkeren zijn kwetsbaarheid en vergankelijkheid. De intenties van de kunstenaar hoeven niet altijd overeen te komen met de interpretaties van de toeschouwers. Er moet iets te raden blijven. ‘Precies zoals ik het me herinnerde’ verwijst naar de verbeelding.