HOME CUBRA

INHOUD AUTEURS

Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

62ste Jaargang - december 2013

 
HOME BC / BL Contact / Reageren Archief Brabant Cultureel Archief Brabant Literair
 
 

Een ontwerp van Bruno Tansens. foto SLEM

 

  www.slem.nl

 

©Brabant Cultureel / Brabant Literair – december 2013

Waalwijk moet weer hoofdstad schoenindustrie worden

 

Het is de internationale opleiding voor schoendesign SLEM in Waalwijk menens: de ‘hoofdstad’ van de Langstraat moet zijn reputatie als schoenenstad van het land heroveren. De tentoonstelling Watch our Steps (tot 17 november 2013) toonde het beste van over de hele wereld en moet Waalwijk inspireren. Als het meezit, verhuist ook het Nederlands Leder- en Schoenenmuseum naar het stadscentrum.

 

door Joep Trommelen

 

Waar een paar jaar geleden locale politici nog bakkeleiden over koopzondagen en straatlantaarns, waren in Watch our Steps opmerkelijke schoenen te zien: met doodskopreliëf, een dameslaars met sluier, schoenen van hout, schoenen die ‘oprijzen’ uit zand met steentjes en schelpen (zie ook hier:  Klik hier). Geen draagbare sleffers, nee, het gaat hier om hightech ontwerpen die de grens met kunst opzoeken of zelfs overschrijden: design van het hoogste niveau derhalve.

 

 

Zaaloverzicht van Watch our Steps. foto Luuk Aarts

 

Vorig jaar waren de beste examenwerken van academies uit onder meer Engeland, Japan, China, de VS en Italië alleen nog te zien tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven. Dit jaar heeft Nicoline van Enter ze ook naar Waalwijk gehaald, de plaats waar zij sinds begin dit jaar de creatieve scepter zwaait bij SLEM.

 

Evenementen

Van Enter wil met Watch our Steps de aanzet geven voor nog meer exposities en evenementen bij SLEM. Want de geboren Amsterdamse is een druk baasje; ze reist vaak naar de SLEM-dependance in Shanghai en heeft een breed netwerk over de hele wereld waar Waalwijk nog wel eens fraaie vruchten van kan gaan plukken. Aan ideeën geen gebrek.

SLEM staat overigens voor Stichting Schoenen Leder Educatie Museum. De begin dit jaar begonnen designopleiding fuseerde onlangs met het schoenenmuseum dat nu nog een beetje wegkwijnt in een oude loods op een industrieterrein. Samen kunnen ze het Waalwijkse centrum een flinke impuls geven, daar is iedereen in Waalwijk het wel over eens.

Eerder afgeketste plannen voor een schoenenboulevard (inclusief winkels) blijven in het achterhoofd van de Waalwijkse politici en ondernemers rondspoken. De projectontwikkelaar mag dan wegens onvoldoende economisch perspectief zijn afgehaakt, als de crisis ooit voorbij gaat...

 

 

Een ontwerp van Bruno Tansens. foto SLEM

 

 

Wet blue

Wie nu SLEM binnenloopt, wordt allereerst overvallen door de kleur blauw. Een hele lichte kleur blauw. Wet blue, heet die. De kleur moet herinneren aan de tijd dat er in Waalwijk nog volop huiden werden gelooid voor de schoenindustrie. De looiers gebruikten chroomzouten – een smerig chemisch goedje – die de huiden een karakteristieke lichtblauwe kleur gaven. Wet blue geeft de SLEM-ruimtes een sereen karakter en vestigt meteen het gevoel dat hier bijzondere dingen gebeuren.

Gordijnen van leren lappen scheiden ruimtes waar studenten aan het werk zijn. De meubels zijn met opzet deels oud, om de verbinding tussen de Langstraatse historie en de moderniteit van de huidige designwereld te benadrukken. Hier wordt niet het verleden herdacht maar de toekomst gevierd.

Watch our Steps heeft zijn doel al bereikt, legt Van Enter uit. ‘Er zijn ontzettend veel mensen komen kijken. Die weten nu allemaal wat SLEM is. En wij willen nog meer aan de weg gaan timmeren, mensen inspirerende dingen gaan voorschotelen.’

 

 

Een ontwerp van Nienke van Dee. foto SLEM

 

Voorlopig mag SLEM tot en met 2014 zonder huur te betalen, gebruik maken van het oude gemeentehuis. Van Enters tactiek lijkt duidelijk: als SLEM zich als cultureel vliegwiel onmisbaar weet te maken, is de kans groot dat de stekker er op 31 december 2014 niet uit gaat. Maar dan moet er wel het een en ander gaan gebeuren de komende tijd.

Ze is momenteel aan het brainstormen met betrokken Waalwijkers uit diverse geledingen. ‘Er komt wellicht een vervolg op de talkshow Zus op Zondag, die er binnenkort mee ophoudt. Ik denk ook aan filmavonden. Ik zou graag zien dat er bij SLEM continu exposities voor het publiek zijn. En dat die ook in het weekeinde open zijn. Wat hier gebeurt, hoeft ook niet per se alleen met schoenen of leer te maken te hebben. Er gebeurt niet zo heel veel in Waalwijk. Dat moet anders kunnen. Er zijn volgens mij genoeg mensen en ideeën. Als we die bij elkaar brengen, kan er hier iets moois ontstaan.’ Van Enter is zich al op de komst van het museum als medebewoner van het oude stadhuiscomplex aan het voorbereiden. ‘Dat zou helemaal te gek zijn.’

 

Printen

Innovatie is een woord dat Nicoline van Enter vaak in de mond neemt. Het kan schoenenstad Waalwijk de oude glans wellicht teruggegeven. De schoenindustrie legde in de jaren zestig van de vorige eeuw het loodje door de concurrentie met toenmalige lagelonenlanden als Italië. Van Enter schetst een fraai nieuw perspectief, dat bepaalt niet oogt als een utopie. Momenteel is Waalwijk vooral een stad waar schoenhandel plaatsvindt. Maar het ‘dozenschuiven’ kan volgens haar worden aangevuld met het nodige creatieve elan en de terugkeer van de maakindustrie.

 

 

Zaaloverzicht van Watch our Steps. foto Luuk Aarts

 

‘Momenteel zijn er niet zo veel innovatieve mensen in Waalwijk. Een paar, zoals ontwerper Charles Bergmans. Met die mensen wil ik meer gaan doen. En wellicht kunnen wij vanuit de opleiding het een en ander gaan betekenen.’

Van Enter ziet op termijn een verschuiving van massaproductie naar kleinschaligheid ontstaan, die van schoenen meer kan gaan maken dan bulkproducten voor het grote publiek. De reden: de komst van 3d-printers, waar ook schoenen mee te maken zijn.

‘Vroeger kende de Langstraat thuisproductie, schoenmakers die thuis in hun schuurtjes schoenen maakten. Dat kan nu weer dankzij 3d-printing. Bedenk eens wat voor mogelijkheden dat biedt! De productie komt door de technologie in handen van de consument. De 3d-printers worden steeds kleiner en goedkoper. Steeds meer mensen willen flexibel werken, of als zzp’er. Volgens mij biedt dat enorme kansen, een wederopleving van het thuiswerken. Voor schoendesign en -productie biedt dat enorme kansen. Waalwijk kan een mooie toekomst tegemoet zien.’