HOME CUBRA

INHOUD AUTEURS

Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

62ste Jaargang - december 2013

 
HOME BC / BL Contact / Reageren Archief Brabant Cultureel Archief Brabant Literair
 
 

 

JACE van de Ven, Mag ik nog wat wind van achteren? Middelbeers: InnoDoks 2013, 96 pp., ISBN 978-94-90484-05-7, hb., € 14,95.

 

www.innodoks.blogspot.nl

www.jacevandeven.nl

 

©Brabant Cultureel / Brabant Literair – december 2013

 

 

<bij de inhoudsopgave het portretje van Jace; in de linkerkolom de cover:>

Schoonwaaien in verwondering

 

Hij is niet alleen journalist, dichter en levensgenieter, maar ook een verwoed fietser. JACE van de Ven combineert al deze hoedanigheden in een gevarieerde bundel wielerverhalen. Ze laten de lezer lachen en leiden tot verbazing en ontroering.

 

door Albert Megens

 

Van oudsher vertellen mensen elkaar korte verhalen en anekdotes. Lieve, blije, droevige, spannende en grappige verhalen waar je van opkikkert en die je aan het denken zetten. Verhalen waarvan je opschrikt en verhalen die je een zachte, verkwikkende slaap bezorgen, verhalen die je leren relativeren en die het hart laten lachen. Verhalen voor bij het haardvuur, in het schoollokaal, aan tafel of op de rand van het bed. Of voor een volle zaal met wielerliefhebbers in Grave eind november vorig jaar waar in het kader van Brabants Wielercafé de auteur JACE van de Ven nu eens met een brede lach in het bebaarde gelaat dan weer met een betraande stem het verhaal ‘Toon van de Ven, medewinnaar van Heeze-Veldhoven’ voorlas. Het is een van de dertien verhalen die zijn opgenomen in de wielerbundel Mag ik nog wat wind van achteren?

Het kortverhaal is in Nederland niet echt populair bij de uitgevers, omdat het grote publiek het niet lust. Toch ontbreekt het niet aan waardering bij de literaire kritiek: in 2010 wint Cees Nooteboom met ‘’s Nachts komen de vossen’ de Gouden Uil en D. Hooijer (in september 2013 overleden) de Libris Literatuurprijs met ‘Sleur een roofdier’.

Mogelijk willen mensen een roman lezen en een kort verhaal horen. Wanneer je er naar kunt luisteren, geniet je er optimaal van, zeker wanneer de lezer/verteller over uiterlijk en/of kwaliteiten beschikt van een middeleeuwse troubadour of menestreel.

 

 

JACE van de Ven. foto Rini Wagtmans

 

Hersenkronkels

In het voorwoord van dit luxe, aantrekkelijke boekje schrijft de auteur: ‘In dit boek vind je hilarische, relativerende en serieuze verhalen over verschillende soorten fietstochten, van snelheidswedstrijden tot rustige ritjes op een zomerdag. Het zijn persoonlijke belevenissen van de schrijver, een op het momenten van het verschijnen van dit boek 63-jarige levensgenieter, journalist, eerste stadsdichter van Tilburg. Enne… al veertig jaar trimfietser met waarschijnlijk al meer dan 100.00 kilometer op de teller.’

Geen prestatiedier, niettemin een fietser die durft afzien, maar ook en vooral een levensgenieter die wil ‘schoonwaaien’ en genieten. Vandaar zijn advies: ‘Laten we tegen de wind in vertrekken, dat voorkomt ergernis bij vermoeidheid op de terugweg. En laten we niet zo hard rijden dat we constant op het wegdek moeten letten, dan kunnen we zien hoe het landschap zich in een aangenaam tempo voor ons ontvouwt.’

Slingerweggetjes in het hooggebergte zijn als hersenkronkels. De auteur rijdt het liefst over paadjes langs huisjes en winkeltjes, bezoekt er plaatselijke kroegjes om er een goddelijke pint te drinken. Zo meanderen ook de zinnen in de verhalen die hij ons voorschotelt. De verteller, die weinig opheeft met pocherige intellectuelen, vertoeft het liefst in gezelschap van gewone mensen, van gelijkgestemde vrienden die net als hij de kunst verstaan om te kunnen omkijken in verwondering. Dat maakt het lezen tot een waar feest, als fietsen met ‘wind van achteren’.

 

 

De omslag van het boek, ontworpen door Ivo van Leeuwen.

 

 

Mensen

JACE van de Ven is met zijn 100 kilo allerminst een Columbiaan die als een gems de berg op springt. Maar de top bereikt hij uiteindelijk wel, ook in zijn verhalen, omdat hij ‘wordt gedreven door een ondefinieerbare weemoed. Als de ganzen.’

Je kunt er in verdwalen als in een betoverend landschap.

Het liefst bezoekt en verkent hij den vreemde, in goed gezelschap van vrienden als medefietser Walter, de man met de grote mond en het kleine hartje, en van zijn onafscheidelijke lief Hetty. Hij verwarmt zich aan toevallige ontmoetingen met bijzondere mensen als Henk, Koos, Hugo Bollen en Verslegers Jan. In ‘Karel V’ trakteert hij de lezer op de wonderlijke geschiedenis van de reizende keizer, waar behalve ikzelf ongetwijfeld ook veel scholieren die geschiedenislessen saai vinden van zouden kunnen smullen.

Het verhaal over Toon, de broer van de auteur, is aangrijpend en ontroerend. Bovendien is het ook sterk van structuur. Het begint en eindigt in ‘een vage geur van smeermiddelen.’

 

Kraakhelder

Persoonlijk kom ik mijn eigen omgeving nauwelijks uit, want het buitenland zit in mijn hoofd. ‘Als ik mijn ogen toe doe, ben ik in Honolulu,’ zou Deelder zeggen. En toch voel ik me met de auteur verwant, kan ik me moeiteloos verplaatsen in zijn ‘Raadgevingen van een buitenstaander’.

Behalve de kunst van het schrijven in ongecompliceerd, kraakhelder Nederlands, verstaat JACE van de Ven de kunst van het relativeren. Daarom is hij dan ook als verwoed fietser wel een begenadigd schrijver, maar nooit een coureur geworden.

Wie denkt dat in Mag ik nog wat wind van achteren? nooit tegenwind striemende regen in het gezicht slaat, vergist zich. Het nochtans vrolijke boek eindigt met het relaas van een haastige terugtocht om tijdig zijn stervende, oude moeder te ontmoeten. De laatste alinea is zo schoon dat deze recensie er mee eindigt: ‘Mijn broers en zus zeggen dat ze op mij gewacht heeft. Ik denk het ook, zeg ik, en loop naar mijn auto in de sneeuw. Uit de bagage haal ik een plastic zakje met cactusvijgen, neem in elke hand een vrucht en knijp in alle duizend stekeltjes die zich zo diep als ze kunnen in me nestelen. Het veroorzaakt een milde soort pijn die er langzamerhand uit zal moeten groeien.’ (Lees hier het hele verhaal: KLIK HIER)