INHOUD FEEST
INHOUD LEED
HOME
AUTEURS
TEKSTEN
BRABANTS
AUDIO
SPECIAAL

Print pagina

De feesten en partijen van vroeger
Stuur uw bijdrage aan: eindredactie@brabantsdagblad.nl

 

Haauwkes- alle inzendingen (en een paar miejr)


Peet van der Horst (Esch)

In bepaalde delen van Brabant worden "peultjes" haauwkes genoemd (ja,met een lange au-klank).

Met miejr wordt het meest succesvolle onkruid "vogelmuur" (ook wel gewoon "muur" genoemd) bedoeld. Kippen en vogels zijn er dol op, maar of het ook door mensen gegeten wordt? Het is in ieder geval wel eetbaar.

Wat de naam "haauwkes" betreft: plantkundig is dit een verwarrende naam. "Hauwkes" is de officiële naam voor de vruchten van kruisbloemigen, zoals de pinksterbloem en boerenkool.

Peulen is de naam voor de vruchten van vlinderbloemigen, zoals de erwt, boon en brem. Ook de peultjes horen hierbij. Haauwkes is dus een foute benaming.

 

Francien Hoefnagels (Macharen)

Haauwkes spreek je bij ons uit als haukes en dat zijn peultjes.

 

Hendrien van der Steen (Den Dungen)
Ik woon sinds mijn huwelijk in Den Dungen, en daar wordt het woord "haauwkes"gebruikt voor peultjes. Mijn schoonvader, die inmiddels 95 is, heeft nog een paar "hennen". Die zijn gek op "miejr". Dat is een onkruid met kleine lichtgroene blaadjes en korte wortels, want je kunt het heel makkelijk lostrekken. Het is volgens mij een soort snelgroeiende bodembedekker, want je vindt  meestal hele bossen tegelijk,  maar de officiële naam van het onkruid weet ik niet. Misschien werd het vroeger als groente gegeten?   met vriendelijke groeten,

 

Ad Dekkers (Haarsteeg)

Volgens mij zijn hauwkes peultjes. In Haarsteeg is een straat/nieuwbouwwijkje, dat zo heet.

 

Frank P.J. Croonen (Den Bosch)

Haauwkes zijn een lekkernij, niet alleen in Gemert. Ook in ’s-Hertogenbosch eten we die en in grote gedeeltes van Oost-Brabant. Cor Swanenberg schreef er over (Die he’wè…, Delft 1987) en ook in het Bosch’ Woordenboek (Adr. Heinen, 1993) worden ze genoemd (Blz. 63). Peultjes dus. Eet smakelijk.

 

Rien Verzandvoort

Een 'hauw' is een gewoon, in Van Dale voorkomend woord, dat staat voor 'peul' of 'peulvrucht'. En haauwkes, zoals ook mijn grootmoeder ze in de dertiger jaren nog noemde, zijn gewoon peultjes.

 

R. Kranenbroek (Venhorst)

Ik heb het artikel gelezen en weet wel wat hauwkes zijn; Dat zijn peultjes.

Wat miejr is weet ik niet  misschien als ik de uitspraak hoor wat dialect lezen vind ik wel moeilijk.

 

Tineke van der Donk (Vinkel)

Haauwkes zijn peultjes, een alom bekend woord in de omgeving van Vinkel, Heeswijk.

Zr. Martina Crooijmans (Veldhoven)

U wilde weten wat ‘haauwkes’ waren? Dat zijn peultjes.

Althans in Veldhoven, waar ik geboren ben.

 

Jack van Hooft (Den Bosch)

Al kom ik dan niet uit Gemert, maar uit Den Bosch, toch weet ik wat hauwkes zijn, namelijk peultjes. Ik weet niet waar/hoe ik het woord ooit heb opgepikt. Mijn moeder gebruikte het niet, voor zover ik me herinner, ik woon al jaren in Vlijmen en mijn vrouw komt uit het westen van Brabant. Een snelle check in het Bosch’ Woordenboek leert echter dat het daar gewoon in staat met: "As ge toch gaot mèrte vat dan gelijk wè hauwkes" = Breng ook wat peultjes mee als je toch naar de markt gaat. Ook haauwkes komt voor.

 

Marie-José Rooderkerken (Gemert)

Ik woon sinds 6 jaar in Tilburg maar ben een geboren en getogen Gemertse.

We spraken thuis geen dialect maar desondanks kon ik het feestlied van deze week goed volgen.

U herkende het woord "Haauwkes" niet.   Daarmee worden peultjes bedoeld.

Het woord "miejr" word gebruikt voor een onkruid dat aan vogeltjes werd gegeven, ik ken de NL-naam niet eens.

Het is waarschijnlijk dat in het lied ook verwezen wordt naar deze miejr, omdat het ook voor menselijke consumptie geschikt is.

Ik ben het weleens tegen gekomen in ecologische en/of natuur eetboeken.

Beide woorden worden nog steeds erg veel gebruikt, dus waarschijnlijk zult U veel reakties krijgen.

 

E. Bos (Oss)

Haauwkes zijn peultjes, maar hier in Oss zeggen wij hauwkes.

 

Manjo van Boxtel (Oss)

Vandaag vroeg je in de leedrubriek wat haauwkes zijn. In oost-Brabant noemen ze peultjes zo. Kijk ook eens in het Ravensteins woordenboek http://members.home.nl/a.m.zegers/woordenboek/ . In Ravenstein blijken ze het hauwkes te noemen, met een iets kortere au klank.

 

Miejr, zo noemden mijn ouders in Eindhoven vogelmuur (Stellaria media). Wij plukten dat altijd voor de kippen en de konijnen, maar ik weet dat het al eeuwenlang door mensen gegeten wordt. Meestal in sla, maar het kan ook in de soep of als gekookte groente. In dat laatste geval lijkt de smaak een beetje op spinazie.

 

 

Bas Leenders (Gemert)

Het Gemerts woordenboek geeft de onderstaande uitleg:

Miejr: m ev/geen mv: Volgemuur (Stellaria media L.) een van de gewoonste onkruiden, witte kleine bloempjes, kroonblaadjes korter dan de kelk, soms even lang, kleine blaadjes, bodembedekkend, groeit en bloeit zeer snel, in één jaar verscheidene geslachten, cosmopoliet, akkers, tuinen, ruigten: Kippen eten het graag. 'Gô 's wa miejr plukke vûr de kieppe'.

En dan nog:

Miejre: ww:
1: Nieuwsgierig turen (Haj ston dôr aaltejt aachter in z'nen hòf te miejre)
2: Ergens hardnekkig aan peuteren (Wa zitte te miejre?)
3: piekeren (Ge moet nie zô laang ovver iejt miejre!)
4: zaniken, leuteren (Wa lî die jonge te miejre, ge kriet 'r wa van!)

Anneke Schoenmakers (Den Bosch)

"Haauwkes": als een Bosschenaar om "Haauwkes" vraagt bedoelt hij peultjes.


Helma Vogels (Berghem)

Haauwkes zijn in Berghem (en ook in de rest van Oost-Brabant) peultjes, vers uit de tuin. Ze heten hier nog steeds zo!

 

Annemieke van Schijndel (Nuland)

Haauwkes dat zijn peultjes, maar of dat echt Gemerts is weet ik niet ik kom uit Nuland en daar zeggen ze dat ook.

 

Bethie Herbrink

Haauwkes zijn volgens mij peultjes. Wij aten vroeger thuis haauwkes mee
wortelkes en dat waren peultjes met worteltjes.

Nelly Buuts (Veghel)

Haauwkes, dat zijn gewone peultjes!

 

Gerard Steijns (Tilburg)

Op bladzijde 141 van 'Goedgetòld, diksjenèèr van de Tilbörgse taol' zou je de oplossing voor
'haawke' gevonden hebben: hauwtje, peultje of peulerwt. Het verklarende
zinnetje luidt: 'òn de sierèrtjes koomen ôok haawkes, mar die kunde nie
eete'. Van Dale kent het woord 'hauw' alleen in de specifieke betekenis van
peulachtige vrucht met een tussenschot waaraan de zaden zitten. Prof.
Weijnen geeft in zijn 'Etymologisch dialectwoordenboek'(Assen, 1996)op blz.
68 voor 'hauw' of 'houw' wel de meer algemene betekenis van 'peul' en
vermeld erbij dat het woord zo in Brabant en de Bommelerwaard wordt
gebruikt.

 

Bert Wijnen (Heesch)

Op je vraag wat "haawkes" zijn, kan ik je vertellen dat we die in Heesch (His) ook kennen: "Haowkes" zen
peultjes.......da zen krèk erte diege niej hoeft te polen of te rengen, en diege olling op kunt i.te. Wellie doender
liggeluk wörtelkes bè.

 

Mieke van den Beuken-van den Heuvel

Mijn vader (Klaas) noemde peultjes ook wel haauwkes. Wij hadden thuis een groente(n)winkel op de hoek van de Koningsweg-Guldenvliesstraat.