INHOUD FEESTLIEDJES
INHOUD LEED
HOME
AUTEURS
TEKSTEN
BRABANTS
AUDIO
SPECIAAL

Print pagina

De feesten en partijen van vroeger
Stuur uw bijdrage aan: leed@brabantsdagblad.nl

Rijmen en verzen die op school gebruikt werden om het geheugen te helpen

Mevrouw A.G. van Pinxteren-Mommers uit Den Bosch schreef ons dat haar broer op school zat bij de fraters van Tilburg en daar aardrijkskundeles kreeg in liedvorm! De wateren en bergen van Azië leerde hij als volgt opdreunen:

Ob, Jenissei, Lena, Hoangho

Jantsekiang, Ganges en Indus

Eufraat en Tigris, Aralmeer

Baikalmeer, Himalaya, Mount Everest, Altai.

Ze vroeg zich af of er nog meer van zulke verzen bekend zijn.

Reactie van F. Janssens

Het genoemde lesliedje werd gemaakt door Frater Nivardus, klas 6 van de Besterdse School, bij wie ik in de klas zat van sept.1939 tot augustus 1940. Hij had behalve dit couplet ook nog een couplet voor Afrika en een voor Zuid Amerika. Ik ken ze nog wel, maar het neemt teveel tijd in beslag om het nog helemaal correct weer te geven. Ik ben later priester geworden en was 23 jaar hoofd van de pastorale dienst op het psych.zkhs Voorburg te Vught. Daar ik ook buitengewoon biechtvader was van Huize Steenwijk te Vught, heb ik frater Nivardus daar bediend en bij hem gezeten, toen hij stierf. Ook toen wist hij nog die liedjes te produceren!!!

Inzending door Nel van der Heijden Rogier

Bij aardrijkskunde werd heel vaak gebruik gemaakt  van dit soort
rytmische geheugenseuntjes. Bij de nonnen  op mijn Rotterdamse lagere
school leerden wij zó de eilanden van het toenmalige Nederlands-Indië:
                                       Java, Sumatra, Borneo,
                                       Celebes, de Molukken.
En de kleine eilanden gingen als volgt:
                                        Bali, Lombok, Soembawa,
                                        Soemba, Flores, Timor.
Overigens werd deze techniek ook gebruikt in het voortgezet onderwijs,
namelijk bij Duits. Aan de hand van  rijmpjes leerde je achter welke
voorzetsels een derde naamval kwam en achter welke een vierde naamval..
Ik ken ze niet meer, maar mijn zus kent ze zeker nog! Ze stonden ook in
de leerboeken.

Inzending van W. van Doorn

Lesversje dat mijn moeder 80 jaar geleden leerde:
 
30 dagen hebben April-Juni-September en November
Februari 28 alleen
en de overigen 30 en een.
 

Inzending van Piet Hoskens

Op de kweekschool van de fraters van Tilburg, stond de geschiedenisles, gegeven door Frater Sigismund de Cocq, bol van leerrijtjes.
Ik herinner me er twee :
 
Vaderlandse geschiedenis :
de graven van Holland : Dikke, Floor, (Dirk, Floris)
                                  Dikke, Floor,
                                  Dikke, Willem, Floor,
                                  Willem, Floris, Jan.
 
Kerkgeschiedenis:
de concilies :
Ni - Co - E    (Nicaea-Constantinopel-Efeze)
Cha- Co-Co   (Chalcedon - Constantinopel)
Ni - Co - La   (Lateranen)
La - La - La
Ly - Ly - Vi    (Lyon - Vienne)
Konstanz - Flo (Florence)
La - Tre - Va  (Trente - Vaticanum)
Va.

 

Inzending van Angelo Andrean

Piet Hoskens zal zich ongetwijfeld ook het volgende herinneren, de opsomming van de Graven van Holland :

"Dikke dikke Noud, dikke dikke Floor
dikke Floor, dikke Floor, dikke Willem Floor
Willem Floris Jan"    
Dikke staat  voor Diederik of Dirk, Noud is Arnout, en de rest is niet moeilijk te raden.
Verantwoordelijk hiervoor was Fr.Sigismund, Directeur en leraar
geschiedenis op de Fraterskweekschool in de Fraterstraat te Tilburg
Overigens is dit ezelsbruggetje geen uitvinding van de betreffende leraar
maar ook bekend "boven de grote rivieren".
 

Inzending van Jac Sliphorst

Ik heb gereisd in vele landen

Veel schoons heeft zich aan mij vertoond

Ik zakte af tot ’s aardbolsranden

Heb in het Zuidpoolland gewoond.

 

Het refrein:

Maar toch blijft steeds mijn eigen landje

Voor mij het veilige warme nest

En als ik, oud, nu lees mijn krantje

Denk ik bij het wereldnieuws Oost, West, Thuis Best.

 

Verder kent hij één ‘aardrijkskundig’ couplet:

Ik voer per prauw naar Jokohama

Een stadje van ’t Japanse rijk

Daar klom ik op de Foedzjijama

Van waar ik had een mooie kijk.