De
feesten en partijen van vroeger
Stuur uw bijdrage aan: leed@brabantsdagblad.nl
Koffie
van een nachtjapon
Ed
Schilders
Twee weken geleden besprak ik de
bijdragen van lezers die de tekst van het lied ‘De Spijskaart’ hadden
toegestuurd. Deze lange aaneenschakeling van gerechten bleek nog steeds
een bekend lied te zijn onder koorzangers. Ondertussen vond Albert Putman
een Duitse uitvoering die te beluisteren is op het internet. Op de site
waar wij alle bijdragen verzamelen, www.cubra.nl,
vindt u een link naar deze Duitse uitvoering.
Van mevrouw T. Jansen uit Den Bosch
kreeg ik een grote verzameling feestgidsen van bruiloften en partijen ter
inzage, allemaal uit haar familie. Een ervan betreft een bruiloft op 8 mei
1946, en bevat een ‘Tafellied’. Het wordt gezongen op de wijze van ‘Zie
de maan schijnt door de bomen’ en begint zo: Wijn met zeepsop, gort met
uien/ Soep met draden van sajet (stopgaren)/ Ham gestoofd met Goudse
pijpen/ Rijst met veren uit een bed/ Bier met gal al klinkt het mal/
Smaken zal het in elk geval. Zo kort na de oorlog wordt met de tekst zeker
ook nog verwezen naar de schaarste, maar het ging de zangers blijkbaar ook
om een vermakelijke opeenstapeling van min of meer onsmakelijke gerechten.
Zoals in het derde couplet: Chocolade met augurken/ Pudding uit een
stokvistong/ Taarten van gebroken pannen/ Koffie van een nachtjapon/ Room
met schol en melk met wol/ Lusten wij een emmer vol.
Blijkbaar was dit gezelschapslied
populair in de familie van mevrouw Jansen, want ook in 1948 en 1952 stond
het in de zelfgemaakte feestgidsen van twee andere bruiloften in die
familie. Er zijn dan wel wat kleine veranderingen (in plaats van bier met
gal is het bijvoorbeeld worst met kwal geworden), maar de grote lijn is
hetzelfde gebleven. Aanvankelijk dacht ik dat dit een typisch familielid
was, maar dat bleek onjuist. Blijkbaar was het lied toch breder bekend,
want ik kwam het ook tegen in de feestgids van de ouders van Marion Luyten,
die zich op Nieuwjaarsdag 1946 verloofden in Oisterwijk. Hier heet het
lied toevallig ook ‘De spijskaart’. Ook die versie bevat weer veel ‘smakelijks’,
zoals in het tweede couplet: Kalfsvlees in de peterolie (petroleum)/
Biefstuk met gebakken teer/ Slakkenworst met vliegenpoten/ Schildpadsoep
met wagensmeer/ ’N stukje schaar, al klinkt het raar/ Dat het smaakt, is
zeker waar. In alle gevallen eindigt het lied met een geruststelling voor
de gasten: Van die heerlijke gerechten/ Staat geen enkel op de disch/
Daarom zullen we ons behelpen/ Met hetgeen op tafel is/ Is het raar of
niet goed gaar/ Zeker is het goede waar.
Kent u nog varianten op deze tekst of
andere eetliederen? We houden ons aanbevolen. De complete teksten vindt u
op de genoemde website. U kunt bijdragen per post of via leed@brabantsdagblad.nl.
Bij
de illustraties:
Voor-
en achterzijde van een menukaartje ter gelegenheid van een zilveren
bruiloftsfeest in 1889, en tevens tafelschikking voor de gast Piet
Franken. Op het menu staan maar liefst veertien gangen, van bouillon en
pasteitjes via ossenhaas met godardsaus en gestoofde ossentong met
appeltjes, tot kip met abrikozen en citroenpudding. Collectie Mart de
Kort.
|