Oud en nieuw in de oorlog - Ed Schilders
‘Weinig
Heil en veel zegen!’ Dat wenste men elkaar al toe met de
jaarwisseling 1940-41. En er hoorde een rijmpje bij, schrijft J.
Vierling ons: Ik zal juichen wanneer de laatste Germaan/ zonder
Heil en zonder Sieg/ naar zijn Heimat zal gaan. Hannie van Hoof
stuurt ons regelmatig bijdragen, en deze keer schreef ze passages
over uit het oorlogsdagboek van Marinus Kraft, de grootvader van
haar echtgenoot. De aantekeningen zijn zeer beknopt, maar het is
mooi dat dit dagboek niet verloren is gegaan. M.C.W. Altenburg
schreef in die tijd ‘illegale gedichten’ in een schrift, ‘ook
de hele trieste’, maar dat schrift werd ‘omstreeks 1943 om
veiligheidsredenen verbrand’.
Oudjaar
1942. Marinus Kraft is lid van de Dienst Luchtbescherming. Tijdens
de nachtdienst eten hij en zijn maten ‘appelflappen, worst,
mosselen’. Op Eerste kerstdag van dat jaar at Kraft in de
familiekring ‘aardappelen, spruiten, konijn, soep en appelmoes’.
Dezelfde dag in 1943 is het al minder: ‘’s Middags lekker
konijn gegeten met spruitjes.’ En een jaar later (de
hongerwinter) schrijft Kragt in zijn dagboek: ‘Soep,
aardappelen, spruiten, appel toe.’ Hannie van Hoof merkt op: ‘Ik
zie dat er in 1944 geen konijn bij zat!’
Veel
oorlogspoëzie, ook de spotverzen, is kort na de bevrijding
opgetekend in het ‘Geuzenliedboek’, waarvan uitbreidingen en
herdrukken verschenen zijn. De lezers van deze rubriek stelden
regelmatig de vraag hoe ze dit boek nog kunnen aanschaffen. Op de
website www.antiQbook.com
is het nog volop te koop in diverse uitgaven. M.C.W. Altenburg
wees mij erop dat in dit ‘Geuzenliedboek’ een gedicht staat
‘ter gelegenheid van Nieuwjaar 1944’, geschreven door een
zekere Ad Pot. Het telt 22 regels en elke regel eindigt op OT. De
laatste drie regels gaan zo: Thans nog een zegespreuk tot slot/
Indien gij lacht, you lose it not/ Gegroet u allen van Ad
Pot. Het Engelse zinnetje ‘You lose it not’, heeft de dichter
ontleend aan Shakespeare. Die schreef letterlijk (in zijn
toneelstuk Othello): We lose it not as long as we can
smile. En dat was misschien in die oorlogstijd wel de beste
wens: Niet verliezen, blijven glimlachen. En dat is ook mijn wens
voor u in 2005. Als het even kan: blijf glimlachen. Uw
oorlogsglimlach kunt u inzenden via leed@brabantsdagblad.nl
of per post.
|