HANNES
KAOKEL, VAN BAOKEL
Waor
de weerelt mee pepier
is
toegeplekt, in Baokel,
daor
woonde in vruuger tijen eens
een
boerke, Hannes Kaokel;
hij
waar nog dommer as dom
en
't aachterstuk van 'n verke
waar
heel wè slimmer dan hij,
zooas
ge nog wel zult merke.
Gelukkig
ha' Hannes 'n vrouw, en
dè
waar 'n vrouwke uit honderd,
'n
slimme, 'n Baokels wonder dus
en
op d'aander' uitgezonderd.
Dees
Hanna Marie, die huis en hof
en
hoef en al beheerde
en
over boerke Hannes zelf
en
heel de rest regeerde,
had
eens d'r rechterbeen verstukt
en
kos nie uit de voeten,
en
tòch, et waar den hoogsten hoogen tijd,
een
van de twee zu moeten
'n
koeike gaon verkoopen, en wel
in
Boekel op de mert...
En
Hanna Marie die naam et woord
gezeten
aon den herd:
"Zeg
Hannes, mergen is 't Boekelsche mert,
ik
kan zo wijd nie loope;
gij
gaot dus mergenvruug daorheen
een
van ons koei' verkoopen!
Och,
kos ik eiges mar gaon, want gij,
ge
bent zoo'nen dommen Hannes,
zo
schrikkelijk dom, zooas er hier
in
Baokel geenen eene man is!
Mar
jè, ge moet op pad, m'ne man,
en
ik raoi oe dees ten goeie:
ge
neemt et dikke Rooike mee,
de
vetste van ons koeie;
en
gij verkoopt et aon geen man
benejen
de honderd en veftig;
en
zeg veural geen woord te veul,
mar
haawt oe eigen deftig;
geen
domme dingen zeggen of doen!
niks
zeggen is nog 't wijste!
En
paas toch veur die kooplui op:
de
biejers zijn de beste!
'ne
Goeie kooper kijkt en kijkt
en
vuult 'ns aon de koei,
dan
doet ie ineens kordaot 'n bod!
Die
praoters zijn geen goei!"
En
Hannes Kaokel toog op pad
van
't domme dörpke Baokel
naor
Boekel mee de vette koei,
alleenig,
Hannes Kaokel;
de
taanden hield ie op mekaar
en
ie waar heel vaast besloten
om
wijselijk te zwijgen, want
't
is waor: die groote tooten,
die
praoters en die maawers, al
die
raoteleers en zwetsers
dè
zijn de ware kooplui nie,
ik
mot ze nie, die kletsers!
De
kooplui kwamen langs de koei,
ze
vuulden en ze praotten
en
kwèèken deejen ze hard genog,
mar
Hannes daocht: wè'n zotte!
Hij
schudde alle-gedurig "nee!"
op
al d'r druk gekwebbel,
hij
kikte nie, hij knikte nie,
nee,
Hannes hield z'ne rebbel;
mar
tege de middag bleef den boer
alleen
mee z'n koei op de mert,
en
daocht: ik gao mar weer naor huis,
naor
Baokel, want hier is et snert!
Dus
Hannes Kaokel kos z'n koei
in
Boekel nie verkoopen
en
moes mee 't dikke Rooike weer
naor
't verre Baokel loopen;
mar
onderwege kwaam ie langs
een
openstaonde kerk, en
dè
waar 'n beeverdkerkske van
Antonius
mee 't verken.
Ze
kenden in die tije nog
geen
kerk bij hullie in Baokel,
en
Hannes daocht: wè'n raar café!
er
is zoo geen spektaokel!
Hij
mee z'n koei deur d'open deur
en
ie keek 'r 's rond daorbinnen;
veurop,
wè hoog, daor stond 'ne vent
vlak
aachter 'n veld van pinnen,
op
ieder van die pinnen stond
'ne
witten stok te braanden...
zoo
iet ha' boerke Kaokel toch
nog
nooit in d'ommelaanden
van
Baokel-dörp gezien gehad:
et
waar 'n vremd caféke,
et
waar d'r stil, hardstikke stil
in
't raar estamineeke;
de
gaasten stonden, stom, stok-stijf
op
blökskes tege paolen
en
schenen nie van plan om van
d'r
roesten af te daolen...
mar
kijk, één ding stond Hannes aon:
die
kooplui zeeë geen steek,
en
den veurste mee z'n kuuske, kijk,
keek
naor zijn koei, én keek...
Dè-d-is
m'ne man, daocht Hannes, en
dieë
koopman is 'ne wijze...
"Ge-middag,
meensch, ik kan mee ou
wel
praote! - Moete gij ze
nie
van me koopen, hier, mijn koei,
ze
is zo vet as modder!
Ge
krijgt ze veur honderdfeftig pop;
jao,
't is 'ne flinken slodder,
mar,
niks veur niks en veul veur veul;
zeg
jao of nee, of knik 'ns;
Ge
zegt zoo niks? Is 't oe te veul?
Schud
mee oewe kop of knik 'ns!
Nou?
- Hedde gij puf of nie, dan gaaw
want
aanders gao'k naor Baokel;
ik
haaw van zwijge, mar in 'n café
daor
raok ik aon de kaokel!
Nog
eens dus: jao of nee, meneer,
en
aanders kunde stikke;
of
mot ik mee m'nen waandelstok
'ns
op oe mundje tikke?!
Ge
haawt me stiekem veur den zot,
ik
heb oe wel in de gaote,
mar
dan kende gij Hannes Kaokel nie,
ik
zal oe leere praote!"
En
Hannes sloeg et gipse beeld
finaol
toe gruzelemente...
mar
op den blauwe plavuizen vloer
daor
rinkelden... de cente...
De
köster waar gewoon z'n geld
in
't helligenbeeld te stoppen,
want
as zijn vrouw et in haande kreeg
dan
waar et naor de knoppe!
En
Hannes Kaokel vond 'ne zak
mee
wel driehonderd gulde,
waormee
ie laagend rap-rap-rap
z'n
zakken allemaol vulde...
Toen
bond ie et dikke Rooike mar
aon
een van de pileeren
en
mompelde, wè-d-ongerust:
"naa
zal ik 'm mar smeere!
et
dikke Rooiken is verkocht,
dè's
klaor gelijk 'n klontje!"
En
verder-op in 'n klein café,
gaaf
Hannes gul 'n rondje,
en
stapte toen weer stevig deur
naor
Hanna Marie in Baokel,
de
taanden op mekaar geklemd,
want
van z'n druk gekaokel
en
van de slaogen mee z'ne stok,
oei,
Hannes, nie vergeten,
daorvan
maag Hanna Marie, de vrouw,
in
Baokel niks nie wete...
Hij
schudde thuis z'n zakke leeg
op
taoffel en zee: "Verdraaid,
wie
noemt me náá nog "stommerik"?!
Ik
zee genog gehaaid!"