Tekst
De
Pruissische* Markentenster*
Ik
was niet heel jong, maar toch nog hupsch en vlug
De
tijd kan mijnen plicht niet meer verleeren
Mijn
hoed op ’t hoofd
Mijn
vaatje op mijn rug
Kan
ik nog als den besten man marcheeren
Ik
tel vele jaren dienst
Ik
heb menig tocht gemaakt
Maar
’t leger toch nooit trouweloos verlaten
Want
waar ons korps dan ook slaags geraakt
Ik
was er bij en kan van oorlog praten
2.
Nog
kort geleên trok ik met Pruissische vorst
En
onder Pruissen vlag de Franschen tegen*
Ik
zag bloed en vuur en toch sloeg mij de borst
In
’t uur van onzen duur gekochten zegen
Ik
heb bij Wijzenburg* en ook bij Woert* gestaan
Ik
was bij den slag van Saarburk* ook getuig
Ik
heb menig huis geheel in puin zien verga
En
menig muur voor ons kanon zien buigen
3.
Ik
zag bij Metz*en Straatsburg* ever* zeer
Daar
hadden ze onze troepen ingesloten
Ik
doolde rond op ’t bloedig veld van eer.
Terwijl
de kogels mij om de ooren vloten
Ik
mog menig braaf soldaat nog in zijn laasten stond
Zoo
goed ik kon een kleine dienst bewijzen
Een
woord van dank uit zijn bestorven mond
Was
al te veel om mijne daad te prijzen
4.
Ik
zag bij Sedan* Maarschalk Mac Mahon
Daar
hadden wij eenen zwaren strijd te strijden
Maar
o wat vreugd Napoleon
Welk
nieuws zich spoedig overal verspreide
Voorzeker
dat geluk had geen van ons gedacht
Door
’t leger werd een juichtoon aangeheven
Napoleon
had zeker nooit gedacht
Zich
aan Pruissisch volk te moeten overgeven
5.
Napoleon
uw eerzucht is gestuit
Op
eigen grond hebt gij uw roem verloren
Uw
oog vervloog gelijk den damp van ’t kruid
Wat
zijt gij nu wat waart gij eerst te voren
Wel
honderd duizend man om uwen wil geslacht
Bracht
wee en doemenis* in veel gezinnen
Want
zelfs Parijs begelegerde gij met macht
Om
vrede in Europa te herwinnen.
6.
Een
kogelwond bracht mij in ’t hospitaal
Daar
heb ik toen in stilte overwogen
Dat
oorlog was een moord op grooten schaal
Al
’t gruwel kwam mij dagelijks voor d’oogen
Ik
zag menig braaf soldaat gesneuveld en gekwetst
Dan
dacht ik aan de weduwe en wezen
Daarom
vind ik het voor slot en voor het best
Geen
oorlog meer! de vrede zij geprezen!
21
April 78
*
Pruissisch = uit Pruissen, de grootste staat van het Duitse Rijk.
In 1933 opgeheven
*
markentenster = Een marketentster is een vrouw in uniform en bij
de legerafdeling ingedeeld die met een huurleger meetrok en handel
dreef met de soldaten. Mannen in deze functie heten marketenters.
Zij
zorgden ook voor het voedsel. Bij de traditionele schuttersfeesten
in Limburg zijn deze vrouwen nog vertegenwoordigd in
folkloristische stijl.
*
Hups = aardig. beleefd
*
En onder Pruissen …. tegen = Dit verhaal speelt in de
Frans-Duitse Oorlog die duurde van 1870-1871. Aanleiding was de
kandidatuur van de prins van Hohenzollern voor de Spaanse troon.
Napoleon verzette zich ertegen en verklaarde de Pruissen de
oorlog. De Duitsers versloegen Mac Mahon en Maarschalk Bazaine en
dwongen Napoleon tot overgave bij Sédan en namen Straatsburg en
Metz en Parijs
*
Wijzenburg = Weissenburg in Bayern?
*
Woert = Woerth in Frankrijk, net over de Duitse grens bij
Karlsruhe
*
Saarburk = Saarburg, onder Trier in Duitsland vlak bij de
Luxemburgse, Duitse en Franse grens;
*
Metz = Metz in Noordoost Frankrijk
*
Straatsburg = Strasbourg in noordoost Frankrijk
*
ever = lees: even
*
Sedan = in het Noorden van Frankrijk aan de Luxemburgse grens, aan
de Maas, in de Ardennen. Napoleon III werd hier in 1870 gevangen
genomen. Zie verder derde noot "En onder Pruissen…"
*
doemenis = ongeluk |