ZUINIGE BOEKEN
Nu de meldingen voor het zuinigheidswoordenboek een ware bandjir gaan
vormen
met ook meer buitenissige vormen van zuinigheid, mag ik éen hooggeleerd
idee
van kort na de oorlog - WO-2 - niet onvermeld laten.
In 1946, toen het gebrek aan papier veel geleerde publicaties
verhinderde,
en veel studenten ook het studeren moeilijk maakte, verzon de toenmalige
professor Van den Berg - de schrijver van het befaamde
"Metabletica", dat
gaat over "veranderingen" - een list.
Niet, zoals men misschien zou kunnen denken, om dezelfde dingen nu maar
eens
uit te leggen in de helft van het aantal letters dat men toentertijd
gewend
was, maar het omgekeerde: om in een boek van dezelfde omvang het dubbele
af
te drukken van wat gangbaar was.
En dat niet door een kleinere letter of zoiets, maar door gebruik te
maken
van de witregel die immers tussen de gedrukte regels "ongebruikt
overblijft". Hij stelde voor om het boek als het vol was, om te
keren, en
dan in rode letters de tweede helft van de tekst tussen de zwarte regels
in
af te drukken.
Een typograaf zal ervan gruwen, maar Van den Berg vond dat men in
moeilijke
tijden wel wat comfort mocht inleveren. De lezer dan.
Er zijn maar weinig boeken zo verschenen, maar ik moet eerlijk zeggen:
het
lezen valt mee, maar voor je genoegen doe je het niet, op die manier.
Maar als zuinigheids-idee verdient het onthouden te worden. En sinds de
computer hoeven we niet bang te zijn dat het nog echt nog eens gedaan
wordt.