Hoe meer ik lees over zuinigheid van
vroeger, hoe meer ik me weer herinner.
B.v.
hergebruik van krantenpapier: kende iemand vroeger echt toiletpapier?
Wij niet! Op maat geknipte velletjes krant, aangeregen aan een touwtje!
Dat mochten onze oudsten doen onder het gezamenlijk bidden van het
Rozenhoedje.
Nog iets wat gebeurde onder dit gezamenlijk gebed: Onze tuin grensde aan
een boerenwei en soms kreeg m'n moeder van die boer een paar liter verse
koeienmelk. Ze zette die in de schaal van een lampetkan in de kelder.
Schepte daar na enige tijd de room af in een jampotje en wij maar al
biddend schudden. Na afloop had je dan een klontje echte boter over en
wat "karnemelk".
Op school: leren breien met wel 5 verschillende kleurtjes katoen en niet
te vergeten de potloodverlenger, waarin het stompje potlood tot zo'n 2
cm kon worden opgebruikt. Eerst bij
inlevering bij de zuster van zo'n stompje kreeg je, met vermaning toch
zeker zuinig te zijn, weer een ander stukje potlood.
Van het slachten van een varken weet ik nog dat mijn broertjes vochten
om het mogen kussen van het varken z'n kont, want die dat durfde kreeg
de blaas, die gespannen werd op
een emmer en tot trom werd gebombardeerd. Ook moesten we een paar dagen
(?) tegen dat varken aankijken, dat dan gespannen was op de leer in de
bijkeuken, om te "versterven". M'n moeder had het dan
vreselijk druk met zult maken en bloedworst en, nadat het varken was
kleingesneden, met vet spek uitbraden (heerlijke kaantjes) en winnen van
reuzel. Ook weckte ze heel veel vlees en werden mooie stukken in de
schouw gehangen om te roken.
Balkenbrij maakte ze en ook ik nog, door een flink stuk doorregen spek
gaar
te koken net onder water (b.v.500 gr.)
Het
magere deel snijd ik op de boterham met peper en zout. Het zwoerd met
vet gedeelte kleinsnijden. Met zout, peper, vleeskruiden en kruidnagel
vermengd gaat dat in
het kookvocht, samen met een gesnipperd uitje. Al flink roerend
boekweitmeel
toevoegen tot de massa zo stijf is dat een houten lepel er in blijft
staan.
(Nog even de smaak controleren).
De
massa overdoen in een met bloem bestoven schaal en af laten koelen. Dan
in plakken snijden van ong.1 cm. en deze bakken.
Mijn
man is Amsterdammer en at zelfs tulpenbollen, maar in de Kerstnacht
maakte zijn vader balkenbrij!
Ook nog een leuk voorval wat ik nooit zal vergeten: de triplex zitting
van een onzer keukenstoelen was kapot. Mijn moeder had er een lap
overgehangen en op het achterste stukje werden 's avonds de kleren van
de jongste kinderen opgestapeld. We komen 's
morgens op en ons poesje was op de stoel gesprongen en met kleren en al
door
de zitting gezakt. Daar hebben we vreselijk om moeten lachen.