Brabants Licht - Korrie Kesems
Verzonnen verleden

Als je over de oude provinciale weg van Tilburg naar Breda fietst zie je bij het naderen van Hulten aan de rechterkant in de verte een stel huizen liggen die je meteen aan de jaren vijftig doen denken. Of is het de jaren dertig?  In elk geval lijken ze een vreemde eend in de bijt van 2009. En dat gevoel wordt alleen maar sterker als je Koolhoven binnengaat – zo heet dit nieuwste stukje Tilburg dat aan de Reeshof grenst. Het is een aardig voorbeeld van neotraditionalisme zoals hedendaagse architecten het noemen.

Koolhoven is één van de nieuwbouwwijken met dit soort imitatie-architectuur die Korrie Besems de afgelopen jaren gefotografeerd heeft op diverse plekken in Nederland.  De inmiddels in Amsterdam wonende fotografe publiceerde in 2003 Mijn eerste jaar in Dalem-Zuid, een vinexwijk in  wording, een aardig fotoboekje dat een persoonlijk beeld gaf van een stukje Reeshof.  Verzonnen verleden is de treffende titel van haar nu verschenen tweede fotoboek.


LEES VERDER


Den Bosch - de Grote Wielen


Den Bosch - de Grote Wielen


Den Bosch - Haverleij


Den Bosch - Haverleij


Den Bosch - Haverleij

Den Bosch - Haverleij


Helmond - Brandevoort


Helmond - Brandevoort


Helmond - Brandevoort


Oosterhout - Vlinderbuurt


Tilburg - Reeshof-Koolhoven

 

Vervolg van inleiding:

Haarscherp heeft de fotografe alles vastgelegd in monumentale kleurenfoto’s; ze worden afgewisseld met lege bladzijden waarop regels staan van een gedicht van Ingmar Heytze. Zo lees je  op weg naar niets en na een volgende foto  kijk: torens waar geen wacht kan staan. Vervreemdend ja, die huizen die aan een spiksplinternieuwe vesting doen denken. Besems maakt het echter niet vreemder dan het is, en lijkt er ook zeker niet op uit om dit soort architectuur te kakken te zetten. Maar vindt ze het dan mooi of interessant? Hoe staat ze er eigenlijk tegenover?
Nog niet zo’n gemakkelijk te beantwoorden vraag, zo reageert de fotografe desgevraagd.  Ik heb zowel met verbazing en verwondering als met afschuw gekeken naar de nieuwste ontwikkelingen’, schrijft ze. ‘Ik heb verbaasd gestaan over wat er anno 2005-2008 allemaal mogelijk is geworden: kopiëren, jatten, herhalen, vervormen etc. Je gelooft soms je eigen ogen niet! Kennelijk is dit de tijdgeest van de jaren 2000.....iets anders kan ik er niet van maken. Ik ben nu al benieuwd welke tegenreactie er op zal volgen’. 
En ze voegt eraan toe: ‘Wat ik in oude steden altijd zo mooi en bijzonder vind is dat je de tijdlagen van de ontstaansgeschiedenis kunt herkennen aan de bouwstijlen van de architectuur: modernistische schillen (flats etc.) aan de buitenkant en dan naar het centrum toe kronkelende straatjes met grachten, kerkjes, cafeetjes etc. en een meestal weinig praktische infrastructuur.
Ook zie je in oudere steden vaak een connectie met het omringende landschap
(bouwmaterialen) en de daaruit voortkomende economische ontwikkelingen.
Nu is het in Nederland mogelijk om op een plek waar eerder jarenlang ongestoord koeien graasden een compleet nieuwe grachtengordel aan te leggen! Tevens is het mogelijk om in een nieuwe woonwijk om de drie à vier straten in een ander 'thema' te belanden: in Saendelft West in Zaanstad tref je pal naast kopieën van de Amsterdamse school, een Brabants dorp aan met daarnaast blauwe Zaanse huisjes en meteen daarnaast weer Toscaanse villa's! Dan vraag ik me toch af wat dit over een paar jaar betekent voor het algemene historisch besef én de culturele waarde en betekenis van voorbije ontwikkelingen in met name architectuur en stedenbouw’.

Voor Brabants Licht selecteerde de fotografe de 11 foto’s uit haar boek die zij maakte op locaties in Noord-Brabant. Behalve Koolhoven in Tilburg gaat het daarbij om Haverleij en De Groote Wielen in Den Bosch, Brandevoort in Helmond en de Vlinderbuurt in haar geboorteplaats Oosterhout.

Joep Eijkens

 

Korrie Besems: VERZONNNEN VERLEDEN/ A CONTRIVED PAST.

Met een tekst van Bernard Hulsman en een gedicht van Ingmar Heytze. Episode publishers. Isbn 9789059731035 [nederlandse editie], ISBN 9789059731042 [engelse editie]. Prijs € 29,50.