Brabants Licht - Jo Ophuis: Op de gasfabriek

 

Jo Ophuis (87) verdiende vroeger zijn kost als eerste machinist op de Tilburgse gasfabriek. Hij was ook lid van de Tilburgse Amateur Fotografen Vereniging (TAFV) en legde diverse plekken en onderwerpen in de stad fotografisch vast: van dieren in het Tilburgs Natuur Dierenpark tot het nieuwe Tilburgse station met zijn  karakteristieke 'kroepoekdak'. Dankzij een initiatief van zijn zoon Jan werd onlangs een expositie gehouden en daarbij vielen met name foto's op die Ophuis in de jaren vijftig en zestig gemaakt had op de gasfabriek. 'De werkende mens' stond daarbij centraal, al zien we ook een fascinatie voor gebouwen, inclusief de sloop daarvan. Met één van de foto's, waarop een stoker staat die letterlijk in het zweet zijns aanschijns aan het werk is, won Jo Ophuis in 1963 de eerste prijs van een regionale fotowedstrijd in Oudenbosch. Ruim veertig jaar na dato herinnert de Tilburgse amateurfotograaf in ruste zich nog dat hij ook op het werk destijds altijd zijn fototoestel bij zich had. Oot kreeg hij de opdracht om pasfoto's te maken van alle vierhonderd mensen die toen nog op de gasfabriek werkten. Maar zoals je dat zo vaak ziet, zijn de negatieven daarvan helaas niet bewaard gebleven. Je had er vermoedelijk een mooie portrettengalerij van 'de werkende mens' mee kunnen maken.

Joep Eijkens

Gedicht van Nick J. Swarth

gas een, gas twee

 

1. Een gasfabriek, dat weten we. Gashouders aan de Buitenstraat.

Koeltorens van beton, vlot weer gesloopt.

 

Het gas was anders toen, dat weten we.

Het vroeg om offers, vrat vuur, zwart goud, dronk liters zweet.

Het werd iedere dag opnieuw geboren.

 

Ik sleet mijn dagen aan de oven, hield mijn broek op met een koord

de bast bloot, het hoofd bedekt, de gekte op een waakvlam, alledaagse kolder

kool smakkend in het fornuis, beide benen op de grond pokend in de as.

Zo was het, over en uit. Nu ja, ik heb het ietwat gekruid.

 

 

 

 

2. Net als toen die keer (anekdote), toen die keer toen

toen die ballon in zeven en veertig die ballon, toen bij de viering van de bevrijding

toen met die ballonvaart toen en die ballon, zes honderd kubieke meter

gemeentelijk gas ten spijt, niet van de grond kwam toen

 

Het gas van deze stad dient om te koken, niet om te vliegen

berichtte het gasbedrijf bij monde van

 

We wisten het (niet) (maar hadden het kunnen weten)

 

(Stadsdichter Tilburg)