Klik hier en stuur uw bijdrage aan CuBra

Volksliedjes en - verzen & gezelschapsliederen & hun letterkundige achtergrond, in het bijzonder in de 19de eeuw

door Ed Schilders

Afbeelding uit de genoemde bundel van Bernard van Meurs (detail)

De Bierproef van Van Meurs

"Toen — 't is ai een tijdje geleden "—

(Noem 't jaartal eens als je niet kunt!)

In Duitschland oudburgermans zeden

Nog golden als gangbare munt;

 

Toen had ook de hoofdstad van Beieren

Het overgroot vaderlijk recht,

Oin bier,- pas gebrouwd, te doen keuren;

De wijze waarop was niet slecht:

 

De burgerij zond naar den brouwer

Een trits uit den Raad van de stad

"Ter proeving, of 't kersversche brouwsel

De kracht van het oude wel had.

Dees goten het bier op een bank uit,

En zetten zich neer in den plas,

En lieten de broekstempels drogen,

En dronken intusschen een glas.

 

Dan gaf men een teeken — en 't drietal

Liep wip op een draf naar de deur,

En zoo nu de bank aan de broek hing,

Kreeg 't brouwsel de steed'lijke keur.

 

Maar ach! in dit ondermaansch bierhuis

Blijft zelden een ding op zijn stee ,

Ras kunnen de tijden verand'ren

En menschen veranderen mee.

Daar kwam me de tijd van verlichting,

De tijd van „licht, licht!" en „gauw, gauw!'"

En sedert dien nam men 't in Duitschland

Met de eerlijkheid niet meer zoo nauw.

Ook 't bier werd verlicht, dat is: schraaltjes.

't Extract van de hop en het graan;

De proef met de bierbank mislukte,

En 't keurrecht is sinds naar de maan.

 

Was 't oude gebruik door de burgers

Voorheen zoo geroemd en geëerd,

Nu hebben zij 't — als zoo veel anders —

Precies in contrarie gekeerd :

De bank kleeft niet meer aan de burgers

Naar ouderwetsch. Müncher manier,

Maar nu plakken zij aan de bierbank,

Alsof ze bepekt is met bier.

AANTEKENINGEN

Deze tekst staat in de bundel 'Rijm en zang' van pater Bernard van Meurs (Utrecht, 1873).

Het is een bekend dranklied geworden, maar Van Meurs is niet de auteur van de tekst.. Ook deze tekst is een voorbeeld van ontlening aan een Duitse bron. De oorspronkelijke Duitse bron is een vers van G. Görres (1805-1852). Görres is vooral bekend gebleven als uitgever. Zijn gedichten werden in 1844 gepubliceerd. Jaap Engelsman ontdekte dat dit werk slechts in één Nederlandse bibliotheek aanwezig is. In de Universiteitsbibliotheek van Nijmegen. Monique Bullinga was zo vriendelijk om voor CuBra een kopie van dit werk te maken.

De weergave van de originele Duitse versie door G. Görres (1844)