De
keuken van mijn moeder
De
keuken van mijn moeder was fel blauw geschilderd.
Daar
kreeg je gewoon pijn in je ogen van.
Aan
de muur hingen de gebruikelijke keukenattributen
van
die tijd.
Aan
de ene wand 地 groene koffiemolen met twee gouden biezen.
Deze
zou ooit nog 地 geheel andere bestemming krijgen,
maar
daarover later.
Aan
de andere wand bevond zich 地 hangkast met allemaal stenen
laden.
Elke lade was voorzien van 地 opschrift zoals: Foelie,
Nootmuskaat,
Zout, Maizena, Rijst, Suiker en Meel.
In
het midden van de kast zat 地 klok, die zover ik me kan
heugen,
altijd stilstond.
Het
gasstel was donkergroen van kleur en eveneens voorzien van
dubbele
gouden biezen.
Ook
de voorraadbussen op de fel blauw geschilderde planken
waren
van hetzelfde groen.
Van
kleurencombinaties had mijn moeder totaal geen kaas gegeten,
maar
alle goed bedoelde adviezen van haar beide zussen sloeg ze
compleet
in de wind.
De
overige attributen werden opgeborgen in de keukenkastjes
met
doorzichtig glazen deurtjes.
Achter
de felblauwe deurtjes lag van alles verborgen.
Om
te beginnen de loodzware, zilverkleurige
"vleesmachine" met
aan
de onderzijde 地 grote moer, om hem aan de tafel te kunnen
bevestigen.
De
vleesmachine werd gebruikt om vlees tot gehakt te vermalen.
Het
vlees moest er aan de bovenzijde stevig worden ingedrukt,
gelijktijdig
draaiden we aan de zwengel, en o wonder, uit de kleine
gaatjes
aan de voorzijde kwamen allemaal kleine rolletjes tevoorschijn.
De
rolletjes verzamelden zich tot een grote berg gehakt!
Van
tijd tot tijd mochten wij hier dan gehaktballen van draaien, dit
alles
onder
streng toezicht van mijn moeder.
Verder
was er de felrode snijbonenmachine. Met twee tegelijk werden
de
grote snijbonen in de machine gestopt, om ook hier weer als
kleine
stukjes
uit te komen.
Dagen
stonden we aan het "kreng" te draaien om de snijbonen
klaar
te
maken voor de "inmaak".
Inmaak,
dat was iets waar wij toen van baalden.
In
grote bruine inmaakpotten werd andijvie, snijbonen en wat dies
meer
zij
met veel zout "ingemaakt" zodat we nog maanden met
groente vooruit
konden.
Op het laatst kenden mijn broer en ik het menu van buiten!
Andijvie.
Knolraap. Bonen. Knolraap. Bonen. Andijvie. Bonen. Andijvie.
Knolraap.
Dan
was er nog het hakblok. Hoe fijner de groenten daarop werd
gehakt,
en
daarna idem zo gekookt, hoe heerlijker het smaakte.
Tenminste,
dat was zo de opvatting in die tijd.
Ook
de melkkoker was uitgevoerd in groen met de vanzelfsprekende
eeuwige
twee gouden biezen.
In
het begin van de oorlog kwam melkboer Bos uit de
Nieuwlichtstraat
nog
langs met de melkkar. Uit grote melkbussen schonk hij de melk in
創
prachtig geschuurde kan. Daarna werd de melk overgeheveld in de
melkkoker,
die 地 deksel met vijf gaten had.
Waar
die gaten toe dienden is mij altijd ontgaan. Waarschijnlijk om
overkoken
te voorkomen?
In
de keuken bevond zich de enige koude kraan in het hele huis.
Van
warmwatervoorziening was in die tijd nog geen sprake.
Alles
werd op de gaspitten met 地 grote grijze ketel gedaan.
De
grijze ketel deed overal dienst voor. Voor de zaterdagse
wasbeurt,
het
water voor de afwas en niet te vergeten het water voor de koffie
met
de schep Buisman erbij.
En
dan was daar ook nog het waterketeltje dat altijd op de kolen-
haard
stond te pruttelen.
Toen
de gasvoorziening definitief uitviel, en er niet meer op gas kon
worden
gekookt, werd er 地 fornuis aangeschaft.
Daar
werd van alles in gestookt, in het begin voornamelijk turf,
tot
dat ook niet meer verkrijgbaar was.
Daarna
stookten we voornamelijk oud papier, houtsnippers en stukken
boomstronk.
E駭
keukenattribuut zou ik haast vergeten: het oude getrouwe
petroleumstel,
dat
altijd op z地 vaste plekje op het aanrecht stond.
Uren
stonden de stooflappen te pruttelen op het petroleumstel. Er was
zelfs
nog 地 klein petroleumstel aanwezig. Daar werden de restjes
altijd
op
verwarmd.
Via
地 klein doorzichtig glaasje aan de voorzijde van het
petroleumstel
kon
je zien of de vlammetjes nog brandden.
Zo
niet, dan moest er aan de onderzijde opnieuw petroleum worden
bijgevuld.
Op den duur was er geen petroleum meer te verkrijgen, en
stonden
de beide toestellen "werkloos" in de keuken van mijn
moeder.
|