De linde van de
Blaalse hut
Als
je naar achtergrondverhalen zoekt van bomen stuit je vaak op de meest
onwaarschijnlijke zaken. Dan doel ik niet alleen op de veel te hoog
ingeschatte leeftijden van bomen (een oude dorpslinde is al gauw duizend
jaar oud), maar ook op de vaak fantastische verhalen die de ronde doen
over zo'n boom. Bladel spant tot dusver de kroon. Even kijken. We hadden
al de beuk van Zwarte Kaat. Geplant als heester en uitgegroeid tot een
reusachtige beuk. Kaat ligt daaronder. We zagen een andere beuk op het
protestantse kerkhof geplant in '1648'. En deze week belanden wij aan de
Postelsedijk waar wederom een boom te vinden is met een onwaarschijnlijk
verhaal.
Op
27 januari kreeg ik een mail van Frank van Ham uit Bladel. Hij schreef het
volgende:
"Han,
in Bladel staat nog een bijzondere markante boom nl. de oude lindeboom aan
de Postelsedijk.
Deze boom is eenmaal volledig uitgebrand. Bij deze boom werd altijd
afgesproken wanneer men elkaar in de bossen wilde treffen. Dan was het bij
de oude Lindeboom. Daar is vroeger nog een afspanning/kroegje geweest.
Meer weet ik er niet van maar daar zijn wellicht verhalen van te
verkrijgen."
Natuurlijk
ben ik zo snel mogelijk gaan kijken op de Postelsedijk en de linde
gevonden. Hij staat in een flauwe bocht aan de linkerkant van de
onverharde weg rijdende vanuit Bladel richting Postel. Geen schoonheid om
te zien en inderdaad lijkt het er op dat de boom in brand heeft gestaan.
Wil ik iets meer weten over Bladel en omstreken dan krijgt Bart Beex een
mailtje van mij met een vraag. Barts nieuwsgierigheid is snel gewekt als
het iets betreft van heemkunde in deze contreien. Hij schakelde dus gelijk
zijn netwerk in en dat leidde tot een hilarische opeenstapeling van
feiten, halve waarheden, veronderstellingen en bedenksels. Uit deze
informatie heb ik het volgende verhaal gedestilleerd. Eventuele
onwaarheden, daar sta ik niet garant voor.
Het
feit dat aan de Postelsedijk een oude lindeboom staat prikkelt de fantasie
van Fons Roymans, Bladelnaar, archeoloog, streekkenner en
erfgoeddeskundige. Een oude lindeboom in een bosgebied duidt vaak op een
verdwenen bebouwing. Lindebomen werden immers meestal geplant voor
boerderijen of uitspanningen. In 1991 besluit Fons Roymans het
achterliggende terrein op te graven. Hij stuit op 'de restanten van een
houten waterput met daaromheen talrijke scherven van jeneverkruiken en
borrelglaasjes', zoals hij in 1997 beschrijft in zijn boek 'Kempische
verhalen'. Een ooggetuige van de graafwerkzaamheden stelt 'dat de wens
toch eerder de vader van de gedachte was'. Maar Fons was er heilig van
overtuigd dat hier een uitspanning gestaan moest hebben. Hij doopte het
met de naam Blaalse hut. In het eerder genoemde boek laat Fons zijn
creatieve geest de loop en legt vrijelijk verbanden. Hij beschrijft
precies hoe de hut er uitgezien moet hebben en vertelt het verhaal dat
Zwarte Kaat, Rossen Bruno en al hun trawanten hier meerdere malen verpoost
moeten hebben. Ook maakt Fons een tekening van de Blaalse hut.
De Blaalse hut
getekend door Fons Roymans. Uit 'Kempische verhalen' van Fons Roymans,
Bladel 1997.
Vast
overtuigd van zijn ontdekkingen maakte Fons Roymans een houten bord met
daarop de tekening van de hut met tekst en uitleg. Hij plaatste het bij de
lindeboom. Niet iedereen zag evenveel waarde in Fons zijn
veronderstellingen. Korte tijd na plaatsing was het bord in zijn geheel
verdwenen. Hij liet het er niet bij zitten en maakte een mooier uitgevoerd
regenbestendig bord en plaatste dat opnieuw bij de boom.
Het duurde ditmaal wat langer, maar in 2002 werd het tweede bord finaal
aan flarden gereden door een groot landbouwwerktuig.
Uit De Trompetter van 8
november 2002. Klik op de afbeeldingen voor een vergroting.
Fons
Roymans geeft het op. Zijn theorie over de Blaalse hut wordt door de
meeste mensen
niet serieus genomen. Boze tongen beweren dat Fons alleen maar een slaatje
wilde slaan uit het geheel. Mogelijk zelfs de herberg wilde herbouwen en
toeristisch uitbaten. Daarmee ontkenden zij de feiten en miskenden zij een
rasverteller. Fons, teleurgesteld, deed er het zwijgen toe. Die wel geïnteresseerd
waren in wat hij te vertellen had, konden niet meer bij hem terecht toen
hij een aantal jaren terug een hersenbloeding kreeg. Begin 2007 is hij
overleden. Rest wat door hem aan het papier is toevertrouwd.
De linde zal het in het vervolg zonder bord moeten doen.
Wat nu rest is een rommelige lindeboom. Half uitgehold door eerdere
brandstichting. Zwarte Kaat en Rossen Bruno weten beter. Die hebben menige
borrel gedronken met als uitzicht deze lindeboom.
Met
dank aan: Bart Beex en Frank van Ham.