Nieuwe
Tilburgsche Courant - woensdag 31 augustus 1927
Een oud
gebruik: Het Koningschieten der Gilden
Maandag zagen
wij weder de uitvoering van een oud gebruik, dat al dateert
vanaf het jaar 1765 en zich dus ruim 160 jaar gehandhaafd heeft,
nl. het koningschieten door de gilden St. Dionysius, St.
Sebastiaan en St. Joris (St. Georgius). In 't jaar 1765 gingen
deze drie gilden een verbond aan om telken jare door een der
gilden koning te laten schieten, dus kon om de 3 jaar een der
leden van een gilde koning worden. Jammer genoeg heeft dit
gebruik zich niet ten volle kunnen handhaven, omdat een der
gilden, nl. St. Sebastiaan, is uitgestorven. Het laatste lid, de
heer Donders, overleed voor eenige maanden. Daarom ligt het
koningschieten een jaar zg. stil.
Maandag jl. was
St. Dionysius aan de beurt. Des morgens om 6 uur werden volgens
oud gebruik de gildebroeders door den tambour aan huis den
verheven dag toegetrommeld. De gilde die aan de beurt is om
koning te schieten, in dit geval St. Dionysius, werd door de
andere gilde, St. Georgius, om 2 uur des middags vanaf het
gildehuis Café Devenijns gehaald en naar den schutsboom bij v.d.
Langerijt op Koningshoeven geleid. Daar nam de eere-voorzitter
van St. Dionysius, de heer P. Smits, het woord, die na eenige
woorden van welkom mededeelde, dat heden de koning afstierf,
doch als hij goed zijn best deed het wel weer zou kunnen
ophalen, wat hij hem toewenschtte. Koning was voor het vervlogen
tijdperk de heer C. van Huijgevoort. De heer Smits wenschtte hem
het Keizerschap zelfs toe.
Toen was de
beurt aan den burgemeester van Tilburg om, ook weer volgens oud
gebruik, den boom "vrij te schieten". Wegens uitstedigheid van
den burgemeester werd deze eerepost vervuld door den waarn.
burgemeester mr. J. v.d. Mortel. Alvorens het eerste schot te
lossen, wees mr. v.d. Mortel er op, dat de gilden steeds
vooraanstaande vereenigingen waren om het Kerkgezag en het
Landsgezag te doen eerbiedigen. Het is er in den huidigen tijd
met al die nieuwigheden niet beter op geworden. Bij alle
gelegenheden van feesten zijn het steeds de gilden geweest, die
nooit overgeslaan hebben om met hun kleurige stoet aan de
opluistering mede te werken. Daarom kwam het hoofd der gemeente
steeds gaarne, uit sympathie voor de gilden, deze gelegenheid
met zijne tegenwoordigheid vereeren om het oude gebruik in stand
te doen blijven. Steeds zouden de gilden op hunnen steun kunnen
rekenen. Toen loste de heer v.d. Mortel 3 schoten en nam de
wedstrijd een aanvang.
De wedstrijd had
tot resultaat dat koning werd de heer A. Basters. Deze schoot
125 patronen waarvan er geen 5 mis waren. Als merkwaardigheid
kunnen wij mededeelen, dat deze heer Basters reeds 30 jaar lang
om het koningschap gevochten heeft doch het nimmer had kunnen
bereiken.
Nadat de nieuwe
koning gehuldigd was, trok men om 6 uur, ook weder volgens oud
gebruik, naar de pastorie van 't Heike, waar de nieuwe koning
aan den Eerw. heer Pastoor, dr. Van Heck, werd voorgesteld en de
eerewijn werd geschonken. Ook dr. v. Heck feliciteerde den
nieuwen koning en sprak eenige waardeerende woorden voor de
gilden. Toen trok de kleurige stoet met bruidjes, edelknapen,
hoofdlieden en vaandrigs naar het gildehuis, waar de avond
verder in gepaste vroolijkheid werd doorgebracht.
Dat Tilburg dit
oude gebruik in eere houde!
GERARD VAN
LEYBORGH