Daar zijn
d' r hier ooit komen wonen
Waar nog
nooit een schup ha geslicht,
Kom
vandaag op den dag mar 'ns kijken
Wa die
boeren hier hebben verricht.
Enen boer
die moet kunnen zweten.
Die niks
duu, die kumt op de maon.
Den
pezigsten boer zijn geweten
Da zee,
dat ie nooit hee gedaon.
Hij ploegt
en zaait zingend zijn haver
Hij ruupt
huu, hot en aar tot zijn peerd
En van
Handel tot Hakendover,
D' r is
geen Beevert waar ie mankeert.
En hij
steu in den zomer bij 't koren,
As 'nen
koning bij zijn koets van goud,
Want hij
is veur de aarde geboren,
Terwijl ie
het mee den hemel houdt.
Hij is as
de vogels in de polder.
Den hemel
ligt in zijn verschiet.
En het
land en de wei en de wolken
Vurmen
dagelijks het rijm van zijn lied.
Hij kan
aon de stad nie gewennen,
Zijn hart
vraogt de rust van 't land
Mee den
hemel die blinkt in de vennen,
Hij is
thuis in de hei en 't zand.
Zijn ogen
zuuken de vruchten,
En plukken
zijn handen het ooft,
Dan zou ie
as een kiendje gaon zingen,
Da God um
'nen perenboom looft.
En lente,
de zon op den akker,
Hij
schuilt tot 't schemert in 't moer,
Um zomers
wijdbeens op de hooikar
Zich
koning te vuulen en boer.
En de
bieten ontdaon van hun kragen
Is hij
jager mee hond en geweer,
En hij
loopt naor het durp um de slachter
Want er
moet weer wa spek op de leer.
Bij Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Ge vindt
daar dienzelfden gang,
Mar hij
huurt van 'nen Heer uit Helmond
En hij is
veur de toekomst soms bang.
Zijn
gedoentje is nie van de beste,
Mee
putwater, zo geel soms gekleurd,
As zijn
meiskes d'r pinnekensharen,
Waar
Zondags een strikske in fleurt.
Zijn vader
zaat hier ook te wonen
En d'r is
veul verbeterd aon 't land,
Mar wa
zulde mee 'n huishouwen keinder,
Wa geefde
ze straks in d'r hând.
En ze zijn
mee d' re tienen tesamen
"Ons
taofel da kan zo nog krek"
Zee Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Mar ge
ziet dat ie 't donker bekekt.
Een
bedrijfke van zes, zeuve bunder,
Het kooi
d'r nog bij, da maakt acht;
Hard
werken van 's mergens tot 's aovonds
En nog
altijd mar 'n boerke da pacht.
En dan
kumt daar zo ineens 'ne wagen
Mee 'nen
deftigen Heer uit den Haag,
Die laot
er wa meten en graven,
Zoas Toon
da zo dikwels al zaag.
"Ja,
d'r kumt 'ne weg deur oew huufke
Mar da
land, da wordt oe vergoed".
Zo zee
die'e Heer da aon Tone,
Enen Heer
uit den Haag mee , nen hoed.
Weer twee
bunder minder te teulen,
En wa
hedde aon 't geld as ge huurt,
Ge kunt
mee 'n briefke protesteren,
Mar ze
lachen urn al wa ge stuurt,
En dan zee
daor mertdag in Helmond
Enen
Astense mens die hij kent,
Enen mens
uit de organisaties,
Die as
pront en vertrouwd steu bekend.
"Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Ze zetten
oe daor in de heig,
Gij kunt
over 'n jaor naor de Philips,
Onthouw wa
ik oe nou zeig.
Toon
Willem Verlinden-Verhagen,
In ouw
klompen, deè, ik wis wa ik din,
Gij moet
as onze Dorus emigreren
Er is hier
geen plaots meer veur ouw gezin.
De Peel is
zelfs te klein geworden,
D'r lee
geen lapke grond meer vrij
En ouw
jongens, die willen boeren,
Mar ge
blijft geen boer zonder boerderij."
Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Z'n pijpke
trilt in z'ne mond,
"Ik
zit mee vijf jongens en drie meiskes
Op 'n
huurboerderijke schrale grond.' ,
Hij fietst
op zijn eentje naor Someren,
Enen boot
schuift deur het Kanaal
Enen boot,
oranje beschilderd,
En mensen
mee 'n heel ander taal.
Hij kekt
naor de wei en de beesten,
Hij kekt
naor 't gewas op 't land,
't Is
hendig gezeed, doe naor ginder,
Mar ginder
da's ook nog riskant.
Ze zijn
mee d're tienen tesamen
Daor steu
't portret op de kast
En z'n
ogen schieten vol tranen
Al weet ie
da 'nen boer da nie past.
Vijf
jongens, de kleinste drie meiskes
"Marleen,
wa rooide gij ?''
"Ge
weet, ik wil da ze boeren
Zoas vader
en moeder en wij."
Ja,
Marleen, wa zal ze 'm zeigen,
"Toon
Willem, den boer is ons kaart -
Ik zag
gere, da ons keinder zo'n blijven
Zoas ze
tot nou zijn geaard."
En Toon
Willem Verlinden-Verhagen,
'Nen mens
zonder heel veul praot,
Die ge
nooit heurt stuiten of klagen,
Hij geu
naor den Bosch um raod.
"Ik
huur van 'nen Heer uit Helmond
En da ging
tot nog toe goed,
Mar ze
zijn aon m'n land begonnen
En da is
'nen boer z'n bloed,
Er kumt
ene weg deur mijn huufke
En ik zit
mee 'nen herd vol jong,
Wa zoude
gij denken of raojen
As ik nou
naor Canada gong.
We zijn
van auw boere-mensen,
Van vaders
en moeders kant,
Zo wijd as
we nao kunnen zuuken.
Mar ge
blijft gene boer zonder land."
Hoe geuget
mee informeren,
Van hot
tot aar kunde gaon,
Och 'n
boerke da wil emigreren,
Da zien ze
mar amperkes staon.
En Toon
Willem Verlinden-Verhagen
As ie
thuiskumt en de klein zijn naor bed
Dan zeet
ie "godorie, 't is wagen
En hier,
ge weet wa ge hedt.
Mar ons
keinder, Marleen, mee d're achten,
Hoe geven
we ze hier 'nen herd.
't Is veur
hullie, da we het moeten durven.
Ons
keinder, Marleen, zijn het werd.
Um de
keinder, Marleen, veur laoter
Hier
moeten ze naor de fabriek,
En ons
keinder, Marleen, d'r handen
Die staon
naor de schup en de riek."
En Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Marleen en
de drie grootste jong,
Ze leren
wa Engels praoten
Al lee het
mar krom op hun tong.
En ze
laoten het in Helmond weten,
Da 't
gedoentje opneid kan verhuurd,
Da Toon
Willem Verlinden geu emigreren,
En d'n
Heer krijgt nog wa appels gestuurd.
En de
Pastoor, die kumt ook 'ns praoten,
Mar wat ie
hier heurt, maakt 'm stil,
Da iemes
zoveul van z'n keinder kan houwen
Dat ie um
zijn keinder de vremde in wil.
En as ie
v'rum kumt, nao wa weken,
Dan is het
veur 't lest, zoas Toon zee,
Want ze
zullen al gauwechtig vort vertrekken,
"Of
geu onzen auwen Pastoor soms mee?"
Da's
Harrie, den oudsten, die da durft zeigen
En ze
lachen zo mar 'ns mee die'e praot
En den
auwen pastoor zee, dat ie in Someren
Nog werk
zat hee mee z'n schaop.
En ze
zitten daar zo dan tesamen
Mee den
auwen pastoor middenin,
En d'r
wordt naor die'e mens geluisterd
Zoas in
Someren nog nooit iemes din.
"Ik
weet, 't is nie um de vremde
Da gullie
hier weg wilt gaon,
Mar 't is
veur die acht hier aon tafel
Da ze
laoter zullen kunnen bestaon.
En gellie
van Verlinden en Verhagen
En gellie
al groot en nog klein,
Gellie
zult het daarginder wel maken,
Ja ge zult
't er wel maken, naor ik mein.
Ja deez
acht, ze zullen daarginder
Kunnen
werken naor hun hart,
Mar blijf
luisteren naor vaders en moeders
En dan heb
ik nog iets, da's veur Lard.
Gij waart
op het koor mijne beste
En da zeig
ik nie gauw zo ge weet,
Gij waart
er 't eerste en 't leste,
Gij hedt
er veul tijd aon besteed,"
Dan haolt
de Pastoor uit z' n tessen
Twee
pekskes in rood-geel papier,
En hij
steekt ze Lard in z' n handen
"Da's
veur ginder, jongen, van hier.
't Is de
kerk waar ge in hedt gezongen
As den
besten uit heel mijn koor,
En een
plaotje zo mar van mijn eigen,
En ge
denkt nog 'ns aon de pastoor."
Dan vouwt
ie zijn handen tesamen.
En geeft
daor aon ielk apart
Een
kruiske en zee nog wa woorden,
Zo mar
recht en gemend uit het hart.
En as ie
klaor stao um te vertrekken,
Vuult Toon
Willem Verlinden in z'n tes
"Pastoor,
en ge moet ons 'ns schrijven,
Hier hedde
ons nei adres."
Dan gaot
ie mee haostige stappen
Deur het
blomhofke langs de wei,
En hij
denkt, zo stil bij z'n eigen,
Goddank,
ze hielden zich tei.
En
Marleentje Verlinden-Verhagen
Bedenkt
dat ie ze allemaol hee gedoopt,
En ze
staot 'm nog nao te kijken
As ie al
hal fweg Someren loopt.
Hoe is da
bij ons in Brabant,
De Pastoor
is bij 't begin en bij 't lest,
En ge
brengt 'm 'n goei karbonaaike
As ge 'n
verken hedt vetgemest.
En velt er
al 'ns raod te vraogen,
Dan belde
mar bij 'm aon.
En ge zegt
'm oew zurgen en trubbels,
Wat ie
kan, wordt er veur oe gedaon.
En den
eersten Vrijdag, wa laoter,
Dan kumt
daor die bus uit Weert,
Dan steu
daor die bus langs 't waoter
Veur de
zoveelste die hier emigreert.
Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Hij loopt
nog wa op en neer
En dan
steu daor die'e Heer uit Helmond,
Van onder
tot boven in het leer.
"Toon
Willem Verlinden-Verhagen
- En ie
presenteert subiet een sigaar -
Ik rij u
en Marleen mee de wagen,
Wij
blijven tot 't lest bij mekaar."
Zo'ne
Heer, die ge nooit eigenlijk kende,
Die kumt
daor expres veur naor hier.
Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Da duut 'm
daorbinnen plezier.
En de
buurt, ze dragen de koffers
Van de
veurstal tot bij de put,
Waar de
bus uit Weert steu te wachten
Bepeeld
mee de vlag van de Schut.
Want Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Is koning
en keizer geweest
Bij de
Schut van Sinte Cornelis,
Die de
keinder d'r stuipkes geneest.
En ze
zeigen mekaar nog wa woorden.
- De
sluiswachter bijt op z'n pijp -
En Janske
van Tonieke Bijveld,
Has
Hartjes en Gijske de Gijp.
Ze staon
daor zo smaol mar te kijken,
Asof ze
iets kwijt zijn geraakt
Ja, wa
zulde mekare nog meer zeigen,
"Dan
ik hoop, da ge 't ginder goed maakt."
"We
woonden zo goed naost mekare
Marleentje,
da was zo'n hel
En Toon
Willem Verlinden eiges,
Da was
zo'ne pronte kel."
Mar de bus
uit Weert blijft nie wachten,
Wa velt er
ook nog te doen.
Mar dan
vraogt Doorke aon den Heer uit Helmond
Of ze mee
mag, mee "mee ons moen."
En het
kleinste van Marleentje d' r keinder,
Da krijgt
van den Heer z'ne zin,
Bij vaders
en moeders in de wagen,
Het mag
bij den Heer veur in,
En Harrie
en Lard en Tineke
En Kees en
Wim en Martien
En Truuske
mee d'r pinnekensharen,
Janske
Bijveld ze kan het nie zien.
En ze
loopt ineens naor 't hofke
Waar de
klimreuskes te bloeien staon,
En ze
plukt 'nen bos rooj rozen
En geeft
die nog mee veur ze gaon.
De vlag
van de Schut steu te waaien
"Ge
ziet, de wend heb, ik mee"
Da zee
Toon zo nog bij het scheien
Van zijnen
herd en de Somerse Vree.
En de bus
die begint te rijen,
De hand
gaon nog 'ns omhoog
Mar een
meiske da begint te schreien,
En Janske
kekt wit naor de locht.
En den
Heer uit Helmond mee Tone
En
Marleentje d' r achter in,
Hij
toetert, ze wuiven ze zwaaien,
En dan
zijn ze weg, heel 't gezin.
De buurt
blijft nog efkens staon kijken
Mar de
zoon van den neien boer,
Die vet al
de schup op z' n schouwers
En fluit
deur den hof naor 't moer ,
Janske
Bijveld, die blijft tot het leste . . .
Mee de
sluiswachter op de grint,
"Da's
toch mooi van die'e Heer uit Helmond,
En die'e
neie, die hier nou begint.
Da is ene
boer uit Deurne
Ene boer
mee mar ene zoon
En die'e
zoon, die zal hier wel trouwen,
Mar we
waren zo eigen mee Toon."
De vlag
van de Schut waait deur Brabant,
Mar in 't
hart van 't Brabantse land
Daar Stopt
die'e Heer uit Helmond
En zet
z'ne wagen aon de kant,
Vier
mensen staon op de "Parade"
En die
gaon naor de kathedraal,
En die
leggen daar 'n buske reuskes
Uit
Someren langs het Kanaal.
Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Marleen en
Meneer van Tricht -
En Doorke
steekt op tien kaarskes
Mee
vader's lucifers licht.
Nog eens
moet den auto dan stoppen,
En Marleen
kijkt den Heer zo 'ns aon
As ze Toon
daor 't land in zie stappen,
'n Stukske
land waar wa erpel staon,
Hij knielt
in de voor tussen d'erpel
En hij vet
z'n tabaksdoos in z'n hând,
En hij
schrafelt wa mee z' n vingers
En dan
hee-t-ie 'n tabaksdoos vol zând.
De bus uit
Weert steu te wachten
"Ons
vader wordt zeker nie goed"
Maar vader
Verlinden-Verhagen
Da zand,
da zit in z'n bloed.
't Was
mager en schraal in Someren
En ene
bunder was moer.
Maar ge
houwt 't meest van 'n ziek kiendje.
En zo
vergeuget ook 'nen boer.
Rotterdam,
en ze worden stiller,
"Kek
ginder lee onzen boot"
Ze zagen
op 't Kanaal veul schepen,
Mar den
dezen, die is pas groot.
Een
boerke, z'n vrouw en acht keinder,
Een boerke
vuult in z'n tes,
Daor
hee-t-ie wel dartien papieren
Mee de
dollars en 't nei adres,
En de
koning van de Schut van Cornelis
Mee de
vlag hoog boven zijne kop
Zee
"Het beste, Toon Willem en Marleentje"
En de wend
sleu z'n vlag half stok.
Een
stoomfluit ruupt deur den aovond,
"We
varen, de kabels gaon los"
En dan
steu daor 'nen heer te zwaaien
Zolang as
ie zwaaien kos.
De vlag
van de Schut van Cornelis
Wa boeren
en 'nen Helmondsen Heer,
'n Plaotje
urn nooit te vergeten,
Da's
Brabant van were-di seer.
En den
auwen Pastoor van Someren
Op die'e
Vrijdagen'aovond in 't Lof,
Die zin
"nog een tientje Veur Tone''
Ge
begrijpt, da de mensen da trof.
Enen boer
mee z' n vrouw en acht keinder
Die vaart
op een schip deur de nacht,
Toon
Willem Verlinden-Verhagen
Waor hedde
gij toen aon gedacht.
En een bus
rijdt stil deur den aovond
Enen auto
en een bus uit Weert,
Enen Heer
en wa mensen uit Someren,
Zo geuget
as ge hier emigreert.
En lanske
van Tonieke Bijveld,
Die denkt
aon Marleentje op zee,
Och wa
zulde gij ginder kijken
Gij wefke
uit de Somerse Vree.
Enen boot
vaart over 't waoter,
Enen boot
mee 'n schôn gezin,
Enen boot
mee Brabantse mensen,
Enen boot
vaart de sterren in.
En een
kiendje begint te dromen,
Een Somers
kiendje in 'n wildvremd bed,
Da tussen
de sterren aon den hemel,
Nog tien
klein kaarskes te branden zet.
Brabant
schuift weg, mar ge kunt nie vergeten,
En ginder
in Ontario daor wordt 't portret
Van den
auwen pastoor en de kerk van Someren
Deur Lard
Verlinden in 'n lijstje gezet.
Toon
Willem Verlinden en Marleentje Verhagen,
Hier
hebben die van ullie allemaol gespeuld
En in ouw
tabaksdoos, Toon, zit de aarde
Waor gij
hier in Brabant op hedt geteuld.
Mar ander
aarde zulde gij veinen
Al moete
er een halve wereld veur rond,
En al
zulde nog dukkels op oew tabaksdoos wijzen,
"Da
Brabantse zand was m'ne liefste grond."
"Greutvaoder,
waorum bende dan hier gekommen,
As die'e
grond daorginder oe zo dierbaar was."
"Keinder,
ik wilde van ullie boeren maken,
En da
worde nie mee 'n haffelke gras."
't Is
donker rond de Zoete Moeder
De tien
klein kaarskes zijn opgebrand,
En ergens
vaart 'nen boot over 't waoter
Mee tien
emigranten uit 't Brabantse land,
En 's
mergens ziet den Bisschop die reuskes
En stil in
z'n eigen denkt ie dan,
Zeker weer
mensen die hier kwamen bidden
En die
veul aon Maria te zeiggen hân.